دوشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۳ |۲ جمادی‌الاول ۱۴۴۶ | Nov 4, 2024
سفره ایرانی

حوزه/ رئیس دفتر تبلیغات اسلامی واحد اصفهان در یادداشتی تحت عنوان "سفره ایرانی، رکن اصلی خانواده"، سنت ­های عرفی شاهرگ پیوند اجتماعی و خانوادگی خواند.

به گزارش خبرگزاری «حوزه» از اصفهان، حجت الاسلام والمسلمین محمد قطبی در یادداشتی آورده است: همه در تلاشند خانواده را از تزلزل نجات بخشند؛ چراکه آمارهای طلاق و آسیب­ های خانواده مخاطراتی ایجاد کرده و نگرانی نسبت به آینده­ی خانواده را افزایش داده است.

یکی از بهترین سنت­ های رایج در اقصی نقاط ایران «سفره ایرانی» است. سفره ایرانی عادت­ واره­ای است که در اشکال مختلف تجلّی پیدا کرده و با کارکردهای متنوعی پیوند عمیق خانوادگی را رقم می­زند.

متاسفانه در دهه­ های اخیر تمرکز فعالیت­های فرهنگی از سنت­ ها و عادت ­واره­ ها به سَمت فعالیت­ها و رویدادهای فرهنگی متمایل شد و نسبت به سنت­ها و عادت­ واره­ ها غفلت زیادی صورت گرفت. تاجایی که سایه سنگین فعالیت­ ها و رویدادهای فرهنگی، سنت ­ها وعادت­ واره­ ها را کلا به حاشیه برد و به فراموشی سپرد.

این در حالی است که سنت­ های عرفی شاهرگ پیوند اجتماعی و خانوادگی محسوب می ­شوند و نقاط تلاقی تار و پود جامعه را محکم کرده و تقویت می ­نمایند. رابطه افراد را باخانواده، اقوام، همسایگان و آحاد جامعه روان ساخته و تقویت می­ نمایند.

سفره ایرانی یکی از این سنت­های عرفی است که سالیان درازی به خانواده­ ها گرما بخشیده و رونق اصلی خانواده­ ها محسوب می­ شود.

برخی نمونه ­های تجلی این سفره عبارتند از سفره ­های نذری، سفره میهمانی، سفره افطاری، سفره­ های مناسبتی از قبیل یلدا، نوروز، سفره زیارت، سفره عقد و عروسی، سفره ولیمه، سفره قربانی، سفره عیادت، سفره عیدی، سفره کفاره، سفره روضه، سفره ایتام نوازی و .....

هرکدام از این موارد از نظر شکل، آرایش سفره، وسایل و مواد داخل سفره، مدعوین، نحوه دعوت، برنامه­ های پیرامون سفره، نحوه پذیرایی، نحوه تهیه مواد سفره، دعا و آیین­های مرتبط و ..... متفاوت بوده و کارکردهای متنوعی را دنبال می نماید.

کارکردهایی از قبیل صله رحم، اعلان تولد فرزند، ازدواج و تشکیل خانواده، جشن و سرور، گردش و تفریح، زیارت و دیدار زائر، نذر و تعزیت، عبادت و.....

 در سفره ایرانی همه اعضاء خانواده درگیر شده و با آن  مرتبط می­ شوند. همه سلائق و علاقه­ ها را پوشش می ­دهد و در آن  به همه نیازهای انسان توجّه شده است.

بعلاوه این که در زمینه هنر و فرهنگ سفره انداختن و اصول مربوط به آن نیز فعالیت­ های زیادی صورت گرفته؛ از خلق ایده ­های نو تا آموزش سفره آرایی، نگاره ­های سفره ­های سنتی ( قلمکار و .....)، صنایع دستی و تزیینی سفره، شعر و ادبیات مربوط به سفره و برکت و ارزش آن، ضرب­ المثل و حکایات و داستان­ های مرتبط با سفره، آیین­ها و احکام غذا خوردن و سفره چیدن و میهمانی دادن، احادیث و آیات پیرامون سفره و جایگاه آن، وقف و نذرهای بزرگ پیرامون سفره و میهمانی دادن و سفره انداختن و... .

متاسفانه در دهه­ های اخیر صرفاً به دلیل این که این گونه مسائل مربوط به گذشتگان است و باید از مظاهر و روش­های مدرن بهره بگیریم، نسبت به سنت­های عرفی وعادت­ واره ­های اجتماعی غفلت کردیم و نتیجه آن نیز دامن­گیر جامعه شده است.

کافی است نیم نگاهی به تاثیر آداب، آیین­ ها و برنامه­ های مربوط به سفره ایرانی بیندازیم تا بر ما اثبات شود که یکی از بهترین راه­ های تقویت پیوند خانواده، فامیل و جامعه، سفره ایرانی است که می­ تواند تاثیر شگرفی در تحکیم بنیان ­های خانواده بگذارد.

برگزاری جشنواره­ های فرهنگی و هنری و ایجاد رقابت در اموری از قبیل شعر و ادبیات سفره، نقوش و نگاره­ های سفره، شیوه­های سفره ­آرایی، آیین­ ها و برنامه­ های پیرامون سفره، خلاقیت در تزیینات و مواد سفره، خلاقیت در غذا های ایرانی ( غذای اصلی، میان وعده­ ها، طعم دهنده­ ها، تنقلات و .....)، صنایع خلاق مرتبط با سفره، اقتصاد سفره  و ..... و نیز ترویج این سنت­ها و عادت ­واره ­ها از طریق رسانه­ ها و محیط ­های اجتماع مدار می­ تواند نقش سازنده­ای در تقویت و تحکیم خانواده ایرانی داشته باشد.

بیایید یک بار دیگر لذت دورهمی­ ها برای پاک کردن سبزی، هم زدن آش، تزیین آش، توزیع حلوا، کاچی، آش، سمنو، دعای دسته جمعی کنار دیگ و ..... را تجربه کنیم و در کنار سفره­ های ساده و صمیمی مادر بزرگ بنشینیم و اشعار زیبای حافظ و سعدی را برای یکدیگر بخوانیم، هفت سنگ بازی کنیم، بچه ­ها دنبال یکدیگر بدوند و مادر بزرگ تخم مرغ رنگی به آنها عیدی بدهد. برای ولیمه فرزندمان سفره بگسترانیم و نان و پنیر و سبزی سفره عقد را به یکدیگر تعارف کنیم، در خانه ­ی خود افطاری بدهیم و تازه عروس را به میهمانی دعوت کنیم ، کنار سفره حضرت رقیه سلام­ الله علیها روضه بخوانیم و دعا کنیم، برای ایتام سفره بیندازیم و شادشان کنیم، یک بار دیگر عطر و بوی دست­پخت مادر را استشمام کنیم و برای پدر آب بریزیم.

 

 

 

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha