دکتر آیت پیمان در گفت گو با خبرگزاری «حوزه»، گفت: رابطه مطالبات عمومى در حاکمیت دینى با نوآوری هاى فکرى و فرهنگى آغاز مى شود.

وی افزود: چون مراد از حاکمیت دینى, حاکمیت نظام سیاسى یى مىباشد که مدعى است بر اساس قرائتى صحیح از دین در حال اداره و تدبیر جامعه در همه ساحت هاى سیاسى و فرهنگى است، در این صورت باید گفت حاکمیت دینى در زایش هاى فکرى دین قطعا تاثیرات مثبت و منفى خواهد داشت.

دبیر شورای دین پژوهان کشور گفت: حاکمیت دینى همیشه دین را به مصاف واقعیت ها مى برد و آموزه هاى دینى در برخورد با واقعیت ها در معرض آزمایش و سنجش قرار مى گیرند؛ بنابراین بعد مثبت این رابطه, این است که عالمان و متفکران دینى را به چاره جویى و پویایى در تبیین مسائل مختلف جامعه ازجمله پدیده شبهات وچالشهاى جدید در عرصه دین و فرهنگ وسیاست و برنامه ریزى صحیح و کارآمد براى عبور از آنها فراخوانده است و لزوم برخورد علمى با ترویج کنندگان افکار ناسالم و تحریف دین را یاد آور مى کند.

وی تصریح کرد: در این باره بخشى از کلام  مقام معظم رهبرى  در مواجهه منطقى با اندیشه هاى ناصواب  را که در آغاز درس خارج فقه (٢٠شهریور ١٣٧٩) فرموده اند یاد آورى می کنم؛ ایشان در بخشى از سخنان خود فرمودند: ((متإسفانه امروز در جامعه، انسان هاى بدون پشتوانه علمى و صلاحیت هاى لازم در مواردى با اغراض جناحى، سیاسى و خائنانه در مورد مفاهیم عالى دینى و مبانى اعتقادى اسلام, اظهار نظر مى کنند که این پدیده زشتى است.)).

وی اظهارکرد: مقام رهبرى، نگرش جهانى و در نظر گرفتن نیازهاى روز جهان در برنامه ریزى براى حوزه هاى علمیه را ضرورى دانستند و تصریح کردند: ((باید برنامه ریزى در حوزه ها به صورت یک فرهنگ و مطالبه عمومى در بیاید.)).

وی افزود: ایشان ضمن تإکید براین مطلب که عالمان دین نباید در مقابل تحریف دین ساکت بنشینند، خاطر نشان کردند: ((البته در برخورد با اندیشه هاى ناصواب و رواج دهندگان این اندیشه باید از برخوردهاى غیر علمى پرهیز شود.))؛ در واقع مطالبه  بسیار مهم مقام معظم رهبرى از روحانیت و حوزه هاى علمیه ، نقش آفرینى حوزه ها و عالمان دین  در بناى تمدن شامخ اسلامى و شناخت چالش ها و معارضه هاى بین نظام اسلامى ودشمنان وحفظ غیرت دینى در عین پرهیز از کارهاى بى رویه سیاسى است.

پیمان اظهارکرد: حضرت آیت الله خامنه اى در اولین سفر رسمى به قم دو سخنرانى مهم ایراد کردند: در اجتماع پرشور مردم قم، به تبیین مفهوم ((استقلال)) پرداختند و ضمن بیان جایگاه نظام اسلامى در طرد دولت هاى استکبارى و استثمارى، مفهوم خوداتکایى و استقلال را بیت الغزل انقلاب اسلامى دانستند.

وی گفت: معظم له در همان زمان در جمع عالمان و طلاب حوزه علمیه در مدرسه فیضیه با تحلیل و نقد تمدن غرب و بیان نارسائى هاى آن، عالمان دین را به ضرورت برپایى و توسعه تمدن اسلامى توجه دادند و با تإکید بر این که حرکت کلى و غیر قابل برگشت نظام اسلامى، ایجاد بناى شامخ تمدن اسلامى است، ایجاد چنین تمدنى را که بتواند مانند هر تمدن بزرگ در تاریخ و زندگى بشر نقش داشته باشد، ممکن و قطعى دانستند و فرمودند : ((تمدن غرب در دوره هاى مختلف با استعمار و استثمار و اکنون با استفاده از رسانه و ارتباطات, همواره سعى داشته است هر گونه تمدن مقابل خود را منسوخ و ناکارآمد و خود را ابدى جلوه دهد, اما این ادعا ناکام و غیر عملى است و تحقق نخواهد یافت. )).

این پژوهشگر و تحلیلگر جامعه شناسی دینی تصریح کرد: ایشان زوال تمدن ها را معلول انحراف ها  دانستند و خاطرنشان کردند: ((امروز نشانه هاى انحطاط تمدن غربى, یعنى علم بدون اخلاق, مادیت بدون معنویت و قدرت بدون عدالت, کاملا مشهود است.))؛ رهبر انقلاب, ((تولید فکر)) و ((پرورش)) انسان را دو عنصر اساسى براى ایجاد یک تمدن عظیم برشمردند و بر این مساله تاکید کردند؛ مسایلی که امروز نیز روی آن تاکید دارند زیرا زیربنای تمدن سازی است.

وی گفت: رهبر انقلاب در این سخنرانی تاریخی با ذکر این مطلب که نقش آفرینان اصلى در تولید فکر و پرورش انسان در نظام اسلامى, علماى دین هستند که باید به تناسب زمان و با استفاده از اقیانوس بیکران معارف اسلامى و پرورش روح ایمان در انسان ها, این نقش یگانه و منحصر به فرد خود را انجام دهند، به زمینه هاى معارضه نظام اسلامى با دشمنان در مسیر حرکت به سوى ایجاد تمدن اسلامى و لزوم شناخت این چالش ها پرداختند.

این پژوهشگر افزود : رهبر انقلاب تصریح کردند که: ((مخالفان با اصل دین و تشنگان قدرت, زمینه هاى چالش نظام اسلامى هستند که حکومت باید با حکمت و تدبیر آنها را شناسایى و علاج کند. معناى علاج, استفاده از زبان منطق و استدلال است نه زور.))؛ ایشان در بخش دیگری از سخنان خویش تحجر و نادیده گرفتن گذران تاریخ و تحول فکر انسان ها، ولنگارى فکرى و عملى و فرصت طلبى را از جمله زمینه هایى دانستند که دشمن همواره تلاش دارد از آنها بهره بردارى کند.

پیمان بیان کرد: نکته‎ای که ایشان در این سخنرانی بسیار مهم به آن تاکید کردند، جایگاه و وظیفه حوزه هاى علمیه در برافراشتن پرچم تمدن اسلامى و مقابله با چالش هاى موجود بود؛ ایشان بارها و بارها بیان کرده اند که حوزه هاى علمیه باید براى رفع نقایص نظام اسلامى, تمام همت خود را به کارگیرند و هیچ مصلحت و انگیزه شخصى و سیاسى نمى تواند مانع حمایت حوزه از به نظام شود.

وی گفت: از دیگر سوی از آنجا که ساخت تمدنی نیازمند فلسفه است، این امر را از افتخارات حوزه علمیه برشمردند و از فلسفه اسلامى به عنوان افتخار حوزه هاى علمیه یاد کرده و با تإکید به تدریس فلسفه اسلامى در سطوح مختلف و مصونیت بخشى طلاب از لحاظ فکرى و سیاسى بر لزوم به روز بودن و بصیر بودن طلاب تاکید داشته و دارند و همه ما باید بدانیم که امروز برای تحقق این امور نیازمند بازخوانی همه روزه فرمایشات ایشان هستیم تا حوزه ای تمدن ساز داشته باشیم.

پیمان بیان کرد: یکی از نکاتی که رهبر انقلاب در دو سفر خود به قم به طلاب حوزوی سفارش کردند، رعایت وحفظ زى طلبگى است که این امر به معناى پارسایى با عزت و نظم در تحصیل و زندگى، مداومت بر تهذیب اخلاق و ارتباط معنوى مستمر با خداوند، داشتن اعتماد به نفس علمى و سیاسى و ارتباط بیش از پیش با مردم است.

فرصت شناسی، سفارشی تاریخی از اولیای دین

این تحلیلگر امور دینی و اجتماعی گفت: یکی از مواردی که رهبر انقلاب اسلامی بارها روی آن تاکید داشته اند، اهمیت فرصت شناسی از سوی طلاب و فعالان فرهنگی جامعه است؛ زیرا امروز دشمنان از هر حربه ای برای ضربه زدن به اسلام و نظام اسلامی استفاده می کنند و ما نیز باید از همین زمینه های موجود از هر فرصتی برای تعالی نور اسلام در جهان استفاده کنیم.

وی افزود: این فرمایش رهبری، یک امر ذوقی و برگرفته شده از یک نگاه شخصی نیست بلکه ریشه ای به وسعت تاریخ اسلام دارد؛ گذشته از روایات کثیری که از پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) در این زمینه به ما رسیده است، امام صادق(ع) بیش از 1400 سال پیش به طرح این مساله می پردازند و این مطلب را به خوبی برای ما شرح داده اند.

وی گفت: فرصت شناسى  وجلوگیرى از فرصت سوزى اولین درس امام صادق (علیه السلام) به ما شیعیان در همه عصرها ونسلها است وافسوس که این درس را خوب نیاموخته ایم وخوب بکار نبسته ایم.

وی اظهارکرد: شناخت ظرفیت و ویژگیهاى زمان واستفاده بهینه از فرصت واولویت بندى وظایف ومقدم داشتن کارهاى اصلى وزیربنایى بر امور فرعى ورجحان دادن تعلیم وتربیت وانسان سازى بر همه امور ،  واستفاده کامل از تمام مقدورات وامکانات زمان براى تبلیغ ومعرفى برتریهاى تشیع بر سایر مذاهب ،ازویژگیها واخصاصات مکتب علمى امام صادق(علیه السلام)  است.

وی گفت:  امروز ما پیروان مکتب آن امام همام در دشوارترین وپرمخاطره ترین عصر وزمان قرار داریم وهجمه ها وشبیخونها و حمله هاى فکرى وعقیدتى واخلاقى وسیاسى ونظامى دشمنان اسلام ناب محمدى ما را مورد محاصره کامل قرار داده است، اما ما هم امکانات ومقدورات فراوانى در کشور وجهان دایم که از ظرفیت هاى آن به خوبى استفاده نمیکنیم ودر فرعیات وحاشیه ها فرو میرویم واز اصول باز میمانیم.

پیمان بیان کرد: براى این مدعا دلایل وشواهد فراوان داریم که در این مقال نمی گنجد وبراى نمونه به یکى از دهها نقصان خودمان اشاره می کنم؛ دانش آموزان همه کشورهاى جهان وایران خودمان در طول تحصیلات ابتدایى با دانشمندان ونظریه پردازان ومخترعین ملت هاى مختلف  همچون کخ ،پاسکال ، پاستور، نیوتن ، انیشتین افلاطون ، فیثاغورس ، بطلمیوس و...... الزاما آشنا میشوند وتاریخ وزندگى وعملکرد آنان را حفظ کرده وامتحان میدهند،حتى آن دسته دانشمندانى که کشف یا نظریه علمى آنها در اثر رشد علم باطل ومنسوخ اعلام شده است ،اما با افسوس فراوان باید گفت که در دانشگاهها ومراکز آکادمیک وتحقیقاتى اروپا وآمریکا وحتى آسیا این بنده شخصا با رؤساى دانشگاه ها ودانشمندان واساتید مشهور ادیان مختلف مواجه بودم که شناختى از امام صادق ومکتب علمى آن امام وتاریخ وسیره ودست آوردهاى عظیم و تمدن ساز و فرهنگ ساز دانشگاه بزرگ و چهار هزار نفرى وى ازهمه ملیت ها ومذاهب ودر همه رشته هاى علوم تجربى وریاضى وفیزیک وشیمى وهیات ونجوم وطب وعلوم انسانى وعلوم دینى وفقه......نداشتند وبا کمال نا باورى ما، اظهار میکردند که اولین بار است میشنویم واز ما سند ادعایمان را مطالبه میکردند!

این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: این درد بزرگ را چگونه بیان کنیم که ما از لاک بسته محیط اطرافمان ومحل و مدرسمان سر بیرون نیاورده ایم وجهان را ننگریسته ایم وبا زمان پیش نرفته و فرصت هایمان را سوزانده ایم وبه کم قانع بوده ایم وهمت مان را کوتاه واهدافمان کوچک گرفته ایم .

وی گفت: اینک بر همه اندیشوران  وعالمان ومدیران علمى حوزه ها و دانشگاهها ودین پژوهان  بار این مسئولیت عرضه میشود که دین خود را به امام صادق (ع)  ومذهب او ومکتب علمى او ادا نمایند و نقش عنصر زمان را در پیشرفت یا عقب ماندگى  خویش از یاد نبریم. و درس فرصت شناسى واستفاده از زمان وابزار زمان را از آن امام بزرگوار بیاموزیم وبکار ببندیم.

دبیر شورای دین پژوهان کشور بیان کرد:در زمان امام صادق(علیه السلام)، زمانِ تزلزل حکومت بنى امیّه و فزونىِ قدرت بنى عبّاس بود و این دو گروه مدّتى در حال کشمکش و مبارزه با یکدیگر بودند؛ از زمان هشام بن عبدالملک، تبلیغات و مبارزات سیاسى عبّاسیان آغاز گردید و در سال 129 وارد مرحله مبارزه مسلّحانه و عملیات نظامى گردید و سرانجام در سال 132 به پیروزى رسید؛ بنى امیّه در این مدّت، گرفتار مشکلات سیاسى فراوان بودند، لذا فرصت فشار و اختناق نسبت به شیعیان را نداشتند.

وی افزود: عبّاسیان نیز چون از دستیابى به قدرت در پوشش شعار طرفدارى از خاندان پیامبر و گرفتن انتقام خون آنان عمل مىکردند، فشارى از طرف آنان مطرح نبود؛ از اینرو، این دوران، دوران آرامش و آزادى نسبىِ امام صادق(علیه السلام) و شیعیان بود و آن حضرت از این فرصت استفاده کرده و تلاش فرهنگىِ وسیعى را آغاز کرد.

پیمان بیان کرد: ایشان آن قدر فقه و دانش اهل بیت را گسترش داد و زمینه ترویج احکام و بسط کلام شیعى را فراهم ساخت که مذهب شیعه به نام او به عنوان مذهب جعفرى شهرت یافت؛ امام صادق(علیه السلام) با تمام جریان هاى فکرى و عقیدتى آن روز برخورد کرده و موضوع اسلام و تشیّع را در برابر آنها روشن ساخته و برترى بینش اسلام شیعى را ثابت کرده است.

وی گفت: امام صادق(علیه السلام) هر یک از شاگردان خود را در رشته اى که با ذوق و قریحه او سازگار بود، تشویق و تعلیم مىنمود و در نتیجه، هر کدام از آنها در یک یا دو رشته از علوم مانند: حدیث، تفسیر، فقه و کلام، تخصّص پیدا مىکردند.

پیمان اظهارکرد: امروز در عرصه جهان ودر مقابل سیل شبهات وهجمه هاى فکرى صهیونیسم و وهابیون وبهاییت وفرق ومذاهب ضد شیعه ودر مقابل الحادغرب وعقاید منحرف گروههاى درونى وافراط وتکفیرآنان ،داشته هاى ما چه میزان است وازآنها چقدربهره میبریم؟ وصداى تشیع وپیام امام صادق علیه السلام رادر هیاهوى رسانه هاى امروزى چه قدر به گوش مردم جهان رسانده ایم.

وی گفت: امروز که عرصه فضای مجازی که بسیاری آن را یک دشمن می پندارند فضایی برای ما آماده کرده است که در اختیار هیچ پیامبر و امام و مصلحی قرار نداشت؛ حوزویان ما باید امثال شیخ صدوق را به یاد آوردند که هزاران کیلومتر کشورهای مختلف را درنوردید تا مکتب نورانی اهل بیت(ع) را منتشر کند ولی امروز تنها با چند تکمه ساده می توانیم با کل دنیا در ارتباط باشیم و کلام امام صادق(ع) را به گوش جهان برسانیم؛ آری اگر امروز از همین ظرفیت های پژوهشی و تبلیغی و رسانه ای استفاده نکنیم چگونه می توانیم خود را سرباز امام زمان(عج) بنامیم در حالی که در این صف بزرگانی چون امام راحل، مقام معظم رهبری، آیات عظام و .... هستند.