چهارشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۰۱:۲۵
خانواده، مدرسه و رسانه؛ سه ضلع تاثیرگذار در رشد فرهنگ کتابخوانی

حوزه/ نویسنده حوزوی و عضو هیئت مدیره انجمن قلم حوزه ، خانواده، مدرسه و رسانه را اضلاع مثلث تاثیرگذار در رشد فرهنگ کتابخوانی در جامعه دانست.

به گزارش خبرگزاری «حوزه»، در ایام برپایی بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران قرار داریم که این روزها برای اولین بار در مجموعه جدید شهر آفتاب پذیرای عموم علاقه مندان به یار مهربان است.

به همین بهانه با حجت الاسلام و المسلمین  بهاءالدین اسکندری، عضو هیئت علمی گروه ادبیات فارسی دانشگاه قم و همچنین عضو هیئت مدیره انجمن قلم حوزه علمیه قم که از جمله نویسندگان و پژوهشگران مطرح با صبغه حوزوی و دانشگاهی است، گپ و گفتی درباره آخرین آثارش و نیز وضعیت این روزهای بازار نشر و کتاب داشته و در ادامه سراغ راهکارهای ایشان برای بهبود اوضاع کتاب خوانی جامعه رفته ایم که در ادامه مشروح این گفتگو می آید؛

برای شروع بحث بفرمایید که تاکنون چه تعداد کتاب از شما منتشر شده و بیشتر در رابطه با چه موضوعاتی بوده است؟

در مجموع 13 کتاب می شود که بیشتر آن ها نیز حوزه معارفی و دینی را در برمی گیرد. به این معنا که حتی رمانی هم که اخیراً از بنده چاپ شده به نام "گذشت" دارای مضمونی معارفی است و البته در آن به نوعی رویکرد آموزشی ویژه طلاب غیرایرانی به منظور یادگیری زبان و ادبیات فارسی هم اهتمام شده است.

و جدیدترین آثارتان چه بوده است؟!

ترجمه البدیع ابن معتز از جمله تازه ترین آن ها بوده است و علاوه بر این رمان که اشاره کردم ، کتاب معارف یک به همت نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه ها آماده شده است.

از دیگر کتب جدید و یا در دست تالیف هم می توانم به کتاب شعر انقلاب و ادب پایداری همچنین شرح مثنوی مولوی اشاره نمایم.

معمولاً در طول روز چند ساعت از وقت خود را صرفاً اختصاص به امر تالیف و نوشتن می کنید؟!

متاسفانه به چند ساعت نمی رسد، شاید در شبانه روز حدود یک ساعت به این خاطر که گرفتاری ها و مشغله های کاری و آموزشی این اجازه را به بنده نمی دهد.

اساساً یکی از مشکلات نویسندگان به ویژه نویسندگان حوزوی مثل بنده این است که به خاطر مباحث معیشتی مجبور هستیم در جاهای دیگر مشغول به کار شویم که همین امر باعث می شود وقت چندانی برای مطالعه و نوشتن به صورت اختصاصی نداشته باشیم و گرنه به عنوان مثال برای خود بنده، حتی اگر ده ساعت هم وقت به منظور نگارش بگذارم چه بسا کم است و از این کار اصلاً خسته نمی شوم.

به عنوان یک نویسنده باسابقه حوزوی ، چه توصیه ای به طلاب جوان اهل قلم دارید؟!

به هر حال حوزه های علمیه برای این که بتوانند در برابر ایدئولوژی ها و مکاتب مختلف همچنان موفق باشند و در تبلیغ دین و هدایت مردم موثر واقع گردند، نیاز است که از افکار روز دنیا به ویژه در حوزه قلم و ادبیات آگاهی داشته باشند.

امروز ادبیات و هنر یکی از موثرترین ابزارهای انتقال فرهنگ و اشاعه تفکر است که طلاب و فضلای جوان نباید از اهمیت آن غافل شوند.

این مساله می طلبد که طلاب جوان اولاً به مطالعه ادبیات روز جهان اهتمام جدی داشته باشند و ثانیاً با حضور در دوره های آموزشی و نیز تقویت قلمی خود در این عرصه گام بردارند.

 صدالبته در این عرصه ، ذوق و سلیقه و نیز خلاقیت حرف اول را می زند و مهم این است که در دورن حوزه استعدادهای ادبی و صاحبان قلم رشد یابند.

امروز به طور خاص ما باید یک هندسه سازوار و سیستماتیک از خود اسلام را به بشریت نشان دهیم که یکی از ابزارهای آن توجه به ادبیات و قصه و داستان و شعر است.

طلاب جوان به طور خاص با توجه به تعهد ایمانی که دارند باید بتوانند تخصص حرفه ای نیز پیدا کنند تا حرف و قلم آن ها در دنیای امروز جذاب باشد و مخاطبان را به سمت خود جذب کند.

نکته حایز اهمیت دیگر این که اساساً در عرصه قلم و نویسندگی ، هنر در استفاده از قالب های جذاب یک بحث است و توجه کافی به محتوای اثر بحث دیگر که در صورت وجود تعهد و تخصص در کنار هم این دو عرصه تحقق می یابد.

در زمینه محتوا ما نیاز به یک بازبینی در عرصه تبلیغ و ارایه معارف دینی داریم؛ کسی که اصول و فقه می خواند و این ها هم بسیار واجب و لازم است، اما مهارت نوشتن نیز باید داشته باشد. به عبارت دیگر، برای تاثیرگذاری بر نسل امروز نیاز است که قلم هنرمندانه باشد و بتواند با مخاطب خود ارتباط لازم را برقرار کند.

به نظر شما چرا فرهنگ مردم ما و به خصوص نسل جوان کمتر با مطالعه پیوند خورده است و برای حل این معضل چه باید کرد؟

 واقعیت آن است که از دیرباز فرهنگ شفاهی در جامعه ما غلبه داشته است و از سویی به ویژه در دوران جدید که شاهد جولان فضای مجازی و شبکه های اجتماعی هستیم، کمتر جوان ها به سراغ مطالعه کتاب می روند و این یک ایراد جدی فراروی فرهنگ ماست.

این در حالی است که مقام معظم رهبری و مراجع و بزرگان همواره بر لزوم نهادینه سازی فرهنگ کتاب و کتاب خوانی تاکید داشته و دارند.

از سوی دیگر گرانی کاغذ و مشکلات نشر در سال های اخیر باعث شده که قیمت تمام شده کتاب افزایش یابد و این مساله در شرایط خاص اقتصادی امروز تا حدی موجب شده که به طوری کلی کتاب و محصولات فرهنگی کمتر در سبد خرید خانوار قرار گیرد.

این که گفتید چه باید کرد به نظر بنده در این خصوص رسانه های جمعی به ویژه صدا و سیما نقش مهمی دارند.

البته در سالیان اخیر با تولید و پخش برنامه هایی ، کارهایی در این رابطه شروع شده که بعضاً موفق هم بوده است اما نیازمند تداوم در طول چند سال است چرا که اساساً تاثیر کار فرهنگی و تغییر ذائقه مردم در حوزه فرهنگ یک امر درازمدت است.

همچنین خود خانواده ها و معلمان مدارس نقش مهمی دارند که دست کم نسل جدید که تازه دارد سر کار می آید، بیشتر از نسل های قبلی به خواندن و مطالعه کردن رغبت داشته باشد.

به عنوان آخرین سوال به نسل جوان علاقه مند به نویسندگی، مطالعه آثار کدام یک از نویسندگان داخلی و خارجی را پیشنهاد می کنید؟!

به هر حال برای ارتقای مهارت نوشتاری به خصوص در رابطه با نسل جوان که انشاالله در عرصه قلم موفق باشند، طبعاً نیاز به مطالعه کتب سطح اول ایران و جهان احساس می شود.

آنچه مهم است این که باید با قلم افراد صاحب سبک در جهان از جمله نویسندگان روس و فرانسه و برخی آمریکایی ها آشنا شد.

در داخل کشور در زمینه داستان نویسی شخصی همچون محمود دولت آبادی گرچه زمینه هایی دینی در آثارش نیست اما صاحب سبک است و قلم بسیار قوی دارد یا افرادی چون محمد علی اسلامی ندوشن و استاد زرین کوب.

از نویسندگان نسل جدید و متعهد نیز می توانم به آثار رضا امیرخانی، رمان نویس مطرح ، همچنین مصطفی مستور و غیره اشاره کنم که مطالعه آثار این افراد نیز می تواند بسیار مفید باشد.

البته ما در خود حوزه علمیه، نویسندگان خوبی داشته و داریم که از آن جمله مرحوم استاد علی صفایی حایری معروف به عین صاد و نیز استاد جواد محدثی است، ضمن آن که بزرگانی چون آیت الله جوادی آملی قلم بسیار فخیم و پخته ای دارند که سطح  و غنای محتوایی آن بسیار بالا و آموزنده است، ضمن آن که کتاب داستان راستان استاد شهید مرتضی مطهری نیز یکی از بهترین نمونه ها در این باره می باشد که در عین کوتاهی و سادگی دارای مضامین متعالی است.

 

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha