حجت الاسلام محمد اسماعیل عبد اللهی، مدیرمدرسه عالی فقه و اصول در گفت و گو با خبر نگار خبرگزاری «حوزه»، به تشریح فعالیت این مدرسه عالی در زمینه تربیت نخبگان فقهی و اصولی پرداخت و گفت: مدرسه عالی فقه حدود یک سال و نیم گذشته با هدف شناسایی نخبگان حوزه برای تربیت فقیه بر اساس فرمایشات رهبری و مراجع تقلید و رفع نگرانی بزرگان حوزه تأسیس شد.
مدرسه عالی فقه و اصول یکی از چند مدرسه ای است که درحوزه علمیه قم اشتغال به امر تربیت فقیه و حفظ بناء فقاهت در حوزه دارد.
در دوران حاکمیت انقلاب اسلامی، رسالت حوزه برای حمایت از انقلاب لازم و ضروری است و بر همین اساس، لازم است منابع انسانی حکومت را تأمین و مناسب با نیاز روز، اقدام به شناسایی، تربیت و جذب طلبه در حوزه در بخش های مختلف نظام از حوزه گرفته تا دستگاه های دولتی و غیر دولتی کند.
حوزه باید طلبه های خود را به سه بخش تقسیم کند قسمتی را بر اساس نیازهای حکومت تربیت کند و بخشی از طلاب باید نیروی کادری حوزه شوند و بهترین ها را که همان نخبگان و ممتازین و از تأثیر گذارترین افراد هستند، برای بقاء و رشد و تحول علمی حوزه فقه و تقویت بنیه فقاهت حوزه نگه دارد.
رسالت مدرسه
شناسایی مستعدین حوزه، کنترل، پالایش و همچنین مواظبت فکری و حمایت مالی حوزه برای تربیت فقیه است.
اگر هرکدام از این موارد به درستی و به موقع صورت نگیرد، طلبه مستعد با وجود مراکز و مؤسسات فراوان و مشکلات مالی، به سمت فقه و اصول نرفته و ممحض در این رشته نخواهد شد.
شورای عالی حوزه های علمیه تصمیم گرفت بر اساس نگاها به حوزه و نگرانی در این عرصه اقدام به جذب و شناسایی طلاب مستعد برای این رشته کند.
قبل از طراحی نظام آموزشی جلسه هم اندیشی با سایر مراکز مرتبط با فقه و اصول برگزار شد و از نظرات آنها برای بهتر برگزارشدن و متفاوت بودن برنامه ها، استفاده شد و در نهایت نظام آموزشی مناسبی طراحی گردید.
پذیرش طلاب
در حال حاضر برای نیم سال اول بیش از 300 طلبه ثبت نام کردند و از میان آنها 11 نفر بعد از برگزاری آزمون پذیرفته شدند.
برای دوره دوم و نیم سال دوم تحصیلی جدید در دو مقطع خارج و سطح هم 500 نفر ثبت نام کردند و از این تعداد120 نفر دعوت به مصاحبه شدند و قرار است از میان این تعدادنیز 20 نفر برای مقطع سطح و 10 نفر برای خارج پذیرش نهایی شوند.
کسانی که برای مصاحبه پذیرش می شوند، چه از هر لحاظ درسی و غیر درسی باید نخبه باشند، لذا بنا شد در دو مقطع خارج معدل16 به بالا و سطح عالی هم ازمیان افراد دارای معدل 18 به بالا پذیرش صورت گیرد.
شناسایی افراد نخبه
برای شناسایی افراد نخبه در حوزه، آزمون استعداد یابی، آزمون شفاهی و کسانی که دارای تحلیل و فهم عمیق در مسائل فقهی و اصولی هستند، دعوت به عمل می آید و در نهایت تعداد محدودی پذیرش می شوند.
برگزاری آزمون
در موقع برگزاری آزمون از داوطلب، دو نفرکارشناس، «کارشناس انگیزشی و روان شناسی»، حضور دارند و به دقت رفتار و برخورد داوطلب را از همه لحاظ مورد سنجش و ارزیابی دقیق قرار می دهند تا طلبه از هر لحاظ ممتاز و نخبه باشد.
نظام آموزشی
کلاسها از ساعت 7 صبح شروع می گردد و در طی روز، 3 کلاس با عنوان رفع ابهام، حاشیه خوانی و کارورزی استنباط و مباحثه برگزار می شود.
مدرسه بدون تعطیلی
در ایام تابستان این مدرسه تعطیل نیست و ترم سوم در این فصل برگزار می شود و طلاب با علوم و مهارت های استتباط احکام آشنا می شوند و حتی بخش هایی از کتاب که در طول سال خوانده نشده، به بحث و کرسی تدریس گذاشته می شود چون هدف تربیت مجتهد با طراز حکومت اسلامی با افق انقلاب است.
تاکید بر سنت های حوزه
در این مدرسه بر روی سنت های حوزه مانند مباحثه، متن خوانی، انتخاب آزاد استاد و تقریر نویسی و استفاده از روش های نوین آموزشی مباحث روز مانند محیط زیست و فقه تعاملی و ذهن خوانی، نجوم تاکید فراوانی شده است.
دوره ها
در اینجا دورها از 4 تا 10 و 14سال برای تربیت فقیه طراحی شده است که عبارت از خارج اول 4 سال و خارج دوم 4 سال برای دو مقطع سطح و خارج است. آنچه ملاک است داشتن قدرت فهم عمیق در استخراج استنباط احکام است؛ ممکن طلبه زودتر به این هدف برسد و ممکن است از مدت زمان تعیین شده هم بگذرد.
طراز فقاهت
قدرت تشخیص این که طلبه به این مهارت رسیده با حضور یکی از مراجع تقلید، اساتید فن و یا یکی از علمای که اجازه اجتهاد را دارد، صورت می گیرد.
سیاست مسئولین مدرسه عالی
رصد و شناسایی و حمایت کردن در مسائل مختلف از طلاب نخبه مدارس علمیه حوزه یکی از مهمترین سیاست های مسئولین این مدرسه است.
رصد و حمایت نخبگان حوزه
رصد و حمایت برای این است که این طلاب نخبه تنها وقت خود را برای فقه و اصول بگذارند و به رشته و مرکز تخصصی دیگر فکر نکنند تا از این لحاظ به همان هدف بلند یعنی حفظ بنیان حوزه در مسئله تربیت فقیه رسیده باشیم و در حال حاضر این مسئله یکی از دغدغه های مهم در مدرسه عالی فقه و اصول است.