حجت الاسلام و المسلمین  منصور میراحمدی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری«حوزه» ضمن گرامیداشت هفته دولت و تجلیل از شهیدان بزرگ انقلاب اسلامی رجایی و باهنر اظهار داشت: یکی از مهم ترین نشانه ها و شاخص های کارآمدی مسئولان و دولتمردان که اتفاقاً در منابع دینی ما نیز به خوبی به آن اشاره شده، بحث تاثیرگذاری فعالیت دولت و حاکمیت در جامعه است.

وی افزود: زمانی می توانیم دولتی را دولت کارآمد بنامیم که در حوزه وظایف و ماموریت های خود تاثیرگذار باشد و در واقع جامعه احساس کند که وجود دولت در زندگی او و تحقق سطحی از رفاه و نعمات مادی و معنوی اثرگذار است.

توجه به متن و پرهیز از حاشیه

رییس پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی وابسته به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی همچنین گفت: شاخصه مهم دیگر در بحث کارآمدی دولت، لزوم توجه داشتن دولتمردان به منافع ملی و عمومی جامعه و پرهیز از حاشیه سازی بی جهت در این راستاست.

وی بیان داشت: در حقیقت این نکته ترجمان همان فرمایش مقام معظم رهبری است که در همه دولت ها خواستار توجه مسئولان و سران دولت مبنی بر پرداختن به متن خدمت گزاری و پرهیز از حاشیه های سیاسی و غیره شده اند و می شوند.

دولتمردان اولویت های کشور را فراموش نکنند

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی افزود: متاسفانه گاهی دیده می شود که برخی دولتمردان به جای آن که به اولویت های جامعه بپردازند و مشکلات اصلی را حل کنند به برخی امور حاشیه ای و جانبی اهتمام دارند که این مساله به روند فعالیت دولت برای حل مشکلات مردم، آسیب جدی می زند و باید از این امور پرهیز کرد.

وی خاطرنشان کرد: البته این مساله خود مستلزم یک نوع آسیب شناسی و در عین حال نیازشناسی از مسایل کشور است تا در نهایت یک درک درستی از اوضاع برای مسئولان و دولتمردان شکل بگیرد؛ از این حیث ما معتقدیم که اساساً دولت کارآمد یک دولت دارای اولویت است به این معنا که بدون اولویت ها و نیازسنجی های لازم سراغ کاری نمی رود.

لزوم نیازسنجی در پرداختن به اولویت ها

این استاد حوزه و دانشگاه گفت: به عبارت دیگر، باید فعالیت های دولت با نیازهای واقعی جامعه تناسبی داشته باشد به این معنا که دولت نباید در خلأ حرکت کند و لذا می بایست برنامه هایی که اجرا می شود از متن جامعه برآمده باشد و پیش مقدمه این کار نیز شناسایی ضرورت ها و نیازها است.

وی تصریح کرد: نکته و مساله مهم بعدی این است که دولت کارآمد دولتی است که فاصله خود را با مردم مراقبت کند تا این که همیشه حمایت مردم را به همراه خود داشته باشد

حمایت و پشتیبانی مردمی؛ اصلی غیرقابل اجتناب

وی افزود: در واقع دولت کارآمد از حیث منابع و آموزه های اسلامی دولتی است که از پشتیبانی مردمی لازم برخوردار است ، ضمن آن که به هر حال اقتضای خدمت به مردم در چارچوب فضایی به نام جمهوری اسلامی  ایران این است که دولت ها همواره دارای پشتیبان مردمی باشند که به لطف خدا همیشه نیز همین طور بوده اما باید مراقب بود که در این زمینه ضعف و خللی ایجاد نشود.

حجت الاسلام و المسلمین میراحمدی همچنین اظهار داشت: تاکید بر این مهم از آن روست که معمولاً دولت ها در ایام برپایی انتخابات ممکن است به جلب حمایت مردم بپردازند اما وقتی مردم این حس را داشته باشند که مسئولان فقط مقاطع خاصی سراغ آن ها می آید و نه حالت عادی ، به تدریج این اعتماد از دست می رود و حال آن که مهم ترین سرمایه دولت ها بعد از توکل بر خدای متعال ، داشتن حمایت و اعتماد بزرگ مردم است.

وی اضافه کرد: از آن سو البته باید مراقب بود که این مردمی بودن به آفت نگاه و رویکرد پوپولیستی بودن دچار نشود و حمایت مردمی به معنای واقعی در مسیر عقلانیت و معنویت و خدمت باشد نه اهداف و غرایض دیگر.

مشارکت مردم را در امور باید افزایش داد

معاون فرهنگی دانشگاه شهید بهشتی همچنین گفت: از این منظر یکی از عواملی که باعث کارآمدی و ثبات یک دولت می شود این است که زمینه سازی و بسترسازی موفقی را در امر افزایش مشارکت مردم و حمایت آن ها داشته باشد؛ به عبارت دیگر لازم نیست که دولت همه کارها را خودش انجام دهد و همه کارها دست خودش باشد بلکه برخی امور را به مردم تفویض و واگذار کند تا خود ملت وارد صحنه و گود شوند.

وی افزود: از این حیث ما اگر نگاهی نیز به آیات نورانی قرآن کریم بیندازیم به خوبی متوجه می شویم که خدای متعال نیز می فرماید ما پیامبران را فرستادیم تا خود مردم قیام به قسط و عدل کنند و از این منظر دولت و حاکمیت باید زمینه ساز تحقق عدالت در جامعه باشد.

وی یادآور شد: دولت کارآمد دولتی است که مدیریت کلان را انجام می دهد و در بعضی بخش ها تصدی گری را به خود مردم واگذاری می کند البته باید توجه داشت که این مساله امور حاکمیتی را شامل نمی شود چرا که این موارد به جهت اهمیت و حساسیت قابل واگذاری نیست.

چرایی اهمیت قانون گرایی در کلام امام و رهبری

عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تاکیدات و سفارش های امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری به دولت ها مبنی بر لزوم قانون گرایی در همه حالات و شرایط ابراز داشت: حضرت امام(ره) در یکی از فرمایشات مهم خویش می فرماید که دولت اسلام دولت قانوان است و توجه به این کلام نورانی بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی حاکی از این حقیقت است که دولت ها باید به بایدها و نبایدهای قانونی و نیز شرعی و الزامات هر کدام از آن ها به طور کامل پایبند باشند.

وی گفت: اساساً در فرآیند دولت سازی، دولتی که آن هنجارهای قانونی و الزامات شرعی را در متن جامعه می آورد ، باید آن ها را تبدیل به قانون کند ، به ویژه آن که در ساختار نظام جمهوری اسلامی همان نگاهی که در تبعیت از الزامات شرعی است در تبعیت از قوانین نیز وجود دارد.

در هر صورت قانون ، فصل الخطاب است

حجت الاسلام و المسلمین میراحمدی در خاتمه گفت: همه به ویژه دولتمردان باید تلاش کنند که در هر صورت قانون فصل الخطاب باشد و در این میان آنچه مهم است این که خود دولت در خط مقدم قانون گرایی باشد تا به این طریق قانون مداری در سطح جامعه پیاده شده و در لایه های مختلف اجتماع نهادینه گردد.

گفتگو از: سید محمد مهدی موسوی