به گزارش خبرگزاری «حوزه»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری در یادداشتی به یکی از فرازهای پیام رهبر انقلاب یعنی چرایی استفاده حضرت آیت الله خامنه ای از واژه «شجرۀ ملعونه» پرداخته که در ذیل می آید.
در بخشی از پیام حج رهبر انقلاب در توصیف آل سعود، از اصطلاح «شجرۀ ملعونه» استفاده شده است. این اصطلاح که برگرفته از متن قرآن کریم است اشاره به ماجرای رؤیایی دارد که پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم دیده اند. در آیۀ ۶۰ سورۀ اسرا چنین آمده است: «وَ إِذْ قُلْنا لَکَ إِنَّ رَبَّکَ أَحاطَ بِالنَّاسِ وَ ما جَعَلْنَا الرُّؤْیَا الَّتِی أَرَیْناکَ إِلَّا فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَ الشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِی الْقُرْآنِ وَ نُخَوِّفُهُمْ فَما یَزِیدُهُمْ إِلَّا طُغْیاناً کَبِیراً»: «و چون برایت گفتیم: به راستی پروردگارت به مردم احاطه داشته و آن رؤیایی را که به تو نمایاندیم و (نیز) آن درخت لعنت شده در قرآن را، جز وسیله ای برای امتحان مردم قرار ندادیم. و ما بیم شان می دهیم، پس ایشان را به جز طغیانی بزرگ نمی افزاید.»
سؤال آن است که این شجرۀ ملعونه چیست که خداوند آن را وسیله ای برای آزمایش و امتحان مردم قرار داده است؟ مخصوصا آنکه در هیچ یک از آیات کریم، شجره ای به چشم نمی خورد که مورد لعن خداوند قرار گرفته باشد. برخی از مفسران معتقدند که این شجره، شجرۀ زقوم است و به آیۀ ۶۲ سورۀ صافات اشاره می کنند که «أَمْ شَجَرَةُ الزَّقُّومِ إِنَّا جَعَلْناها فِتْنَةً لِلظَّالِمِینَ». اما همانگونه که مشخص است در این آیه، صرفا به محل امتحان بودن زقوم اشاره می شود و دیگر مورد لعن قرار نگرفته است.
به همین علت برخی از مفسران دیگر اعتقاد بر این دارند که کلمه «شجره» را نباید به معنای تحت اللفظی آن یعنی «درخت» ترجمه کرد، بلکه با توجه به محتوای آیه می توان دریافت که مراد خداوند از بیان آن چیز دیگری بوده است. شبیه چنین موضوعی در آیات ۲۴ و ۲۶ سوره‌ی ابراهیم علیه السلام نیز آمده است که خداوند از دو عبارت «شجره طیبه» و «شجره خبیثه» برای توصیف وضعیت دو جریان حق و باطل استفاده شده است: «أَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِى ٱلسَّمَاءِ» و «وَمَثَلُ کَلِمَةٍ خَبِیثَةٍ کَشَجَرَةٍ خَبِیثَةٍ ٱجْتُثَّتْ مِن فَوْقِ ٱلْأَرْضِ مَا لَهَا مِن قَرَارٍ».
در آیه فوق الذکر نیز کلمه شجره، بنا بر تفسیر مفسرانی چون مرحوم علامه طباطبایی، می بایست به معنای خاندان و دودمان در نظر گرفت که در زبان عربی نیز اتفاقا کاربرد زیادی دارد. مثلا می گویند فلانی از شجره مبارکی است، یعنی اینکه از خاندان مبارک و با اصل و نسب داری هست. در احادیث معصومین علیهم السلام نیز چنین معنایی از شجره به کار رفته است. به عنوان مثال پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم خطاب به امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرمایند: «أنا و أنت من شجرة واحدة». پس مراد از شجرۀ ملعونه در این آیه نیز در حقیقت، خاندانی است که به دلیل کارهایی که کرده اند مورد لعنت خداوند قرار گرفته است. پس پرسش بعدی این است که این خاندان، کدام خاندان اند؟
در تفسیر نمونه آمده است جمعى از مفسران شیعه و همچنین اهل تسنن نقل کرده اند رؤیایی که در ابتدای آیه ذکر شده است، اشاره به همان ماجرای معروف پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم دارد که خواب دیدند میمون هایی از منبر ایشان بالا و پایین می روند و پیامبر بعد از این خواب، بسیار غمگین شدند به طوری‌که کمتر می خندیدند. این خواب را بسیاری از برجستگان اهل سنت چون خطیب بغدادى، ترمذى، ابن جریر، طبرانى، بیهقى، ابن مردویه و علمای شیعه چون شیخ کلینی نقل کرده اند. بر همین اساس، مفسران سنی و شیعه (مانند قرطبی از مفسران معروف اهل سنت در تفسیر الجامع، فخر رازی در تقسیر کبیر و...) این خواب را، دلالت بر روی کار آمدن خاندان بنی امیه، بعد از رحلت پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم گرفته اند. خاندانی که با اعمال خود موجب فتنه در جهان اسلام شدند و تاریخ اسلام را از مسیر اصلی خود منحرف کردند.
حال، به کار بردن عبارت شجرۀ ملعونه برای آل سعود در پیام حج رهبر انقلاب، بیانگر همان خط منحرفی است که در جهان اسلام به وجود آمده که با رفتار و گفتار خود، موجبات فتنه در بین مسلمین را ایجاد کرده اند. همکاری و هماهنگی با شرورترین دشمنان مسلمانان یعنی آمریکا و رژیم صهیونیستی، پشتیبانی مالی و لجستیکی از گروهک های تروریستی چون داعش و القاعده، کشتار مردم بی گناه یمن، و بی کفایتی در ماجرای منای حج گذشته که موجب شهادت ۶۰۰۰ هزار حاجی از سراسر جهان اسلام شد، از نمونه های ملعونه بودن این خاندان است.
نظر شما