آیت الله عالمی، نماينده ولي فقيه در وزارت جهادكشاورزي و عضو مجلس خبرگان رهبري در گفتگو با خبرگزاري «حوزه» در مشهد، با اشاره به اينكه کلمه «عرفه» به معنای شناخت است، گفت: مسئله مهم این است که متعلَّق این شناخت چیست و در واقع شناخت چه چیزی مهم است و چرا در معارف دینی ما این روز را عرفه نام نهاده اند؟
وي با بيان اينكه برای آگاهی به پاسخ این پرسش باید توجه داشت که تأکیدات فراوانی برای مراقبت بر این روز بیان شده و در واقع عرفه هم بُعد زمانی و هم بُعد مکانی دارد، توضيح داد: ویژگی عرفه به لحاظ مکانی چیزی است که در اعمال حاجیان به عنوان رکن شناخته می شود و اگر در وقوف حاجیان در روز عرفه و در عرفات اختلالی بوجود بیاید و نتوانند وقوف کنند، حجّشان دچار اشکال می شود که گاهی علاج پذیر و گاهی هم مبطل حج است. در بعد زمانی روز عرفه هم که روایات بسیاری شاهد اهمیت آن هستند.
وي افزود: از این امر که بگذریم، کلمه عرفه از این رو در شریعت بنا نهاده شده و دارای اهمیت است که «خودآمادگی» برای شناخت حادثه و اتفاقی است که مقرر شده تا روز بعد از آن رخ دهد كه در منابع دینی ما روز ماقبل عید اضحی یعنی عید قربان است.
آيت الله عالمي با طرح اين سئوال كه در روز عید چه اتفاقی قرار است بیافتد ، شریعت ما را هشدار می دهد که در مورد روز عرفه مراقبت داشته باشیم، گفت: معرفت و شناخت و گذشت از نفسانیت و توجه به ذات حق تعالی، عید بندگان است.
وي با اشاره به اينكه از جمله احکام و دستوراتی که در مورد این روز وجود دارد، استحباب مؤکد زیارت امام حسین (ع) و دعای این روز است، ابراز كرد: آن چه که توسط امام حسین (علیه السلام) در عرفات و در موسم حج انشاء شده، سراسر، جمله جمله و آحاد واژه های آن، هر کدام دریایی از معرفت و شناخت است.
عضو مجلس خبرگان رهبري افزود: همچنین از امام سجاد (ع) دعایی نقل شده است که فراوانی دارد و به طلاب و مردم توصیه می کنم که این دعاها را به دقت بخوانند.
وي درباره ارتباط ویژه میان روز عرفه و امام حسین (ع)، توضيح داد: دنیایی از مطالب و گفتنی ها در مورد امام حسین (علیه السلام) وجود دارد و شناخت ایشان و روز عرفه، ارتباط میان این دو را آشکار می کند.
آيت الله عالمي اضافه كرد: مناسبت عرفه حکایت گر آن عمل امام حسین (ع) است که معرفت و دلدادگی حق تعالی را، برتر از سایر چیزها انتخاب کردند و در آن مسیر پیش رفتند. ایشان در قسمتی از دعای روز عرفه می فرمایند: «تركت الخلق طرا في هواك و أيتمت العيال لكي أراك...»؛ یعنی من همه کس و همه چیز را رها کردم که به تو بپیوندم. اهل و عیال و متعلقاتم را رها کردم و آن قدر به تو علاقه دارم که راضی شدم فرزندانم در راه محبت من به تو، یتیم شوند. در واقع اصل و حقیقت جریان عرفه باید به این جا منتهی شود.
وي با بيان اينكه این اوج و قله معرفت است که در سخن سیدالشهداء (ع) در دعای عرفه نمود پیدا کرده و این معرفت در عمل هم نمایش داده می شود، گفت: امام حسین (ع) موسم حج را فرو می گذاردند و کربلا را انتخاب کردند و از این معرفت و از این فرهنگ، مَطافی به وجود آمد که ارزش آن از حجّی که این همه ارزش دارد و این قدر به آن توصیه شده، بیشتر است.
اين محقق و مدرس حوزه يادآور شد: در برخی از روایات، زیارت امام حسین (ع) در این روز برابر با یک میلیون حج با قائم آل محمد (عجل الله تعالی فرجه)، یک میلیون عمره با رسول خدا (ص) و آزاد کردن یک میلیون برده نوشته شده است.
وي در بخش پاياني اين گفتگو زمینه اولیه و اصلی تهذیب، معرفت و شناخت عنوان و خاطر نشان كرد: اگر معرفت عمیق وجود نداشته باشد، تهذیب با ابعاد گسترده خودش اتفاق نمی افتد. بنابراین باید ابتدا باور و تعلق بعد از باور به حضرت حق تعالی را تقویت کرد و بعد از آن است که خداوند تقوا را از انسان می پذیرد و تقوای به تمام معنا ارزش خودش را پیدا می کند.
