حجت الاسلام هادی نباتی مصعبی، مدیر مدرسه علمیه جعفریه شهرستان سرایان در گفتگو با خبرنگار «حوزه» در بیرجند در خصوص وظایف روحانیت و حوزه های علمیه در بحث زمینه سازی ظهور، گفت: در بحث زمینه سازی ظهور از جمله وظایف حوزه های علمیه آمادگی فکری، فرهنگی و اجتماعی است که در این زمینه آیت الله العظمی مکارم فرموده اند: برای این که دنیا چنان حکومتی را پذیرا باشد، چند نوع آمادگی لازم است.
عوامل مهم در زمینه سازی ظهور
مدیر مدرسه علمیه جعفریه سرایان ادامه داد: عامل اول، «آمادگی فکری و فرهنگی» است به این معنا که سطح افکار مردم جهان آن چنان بالا رود که بدانند به عنوان مثال، مسأله "نژاد" یا "مناطق مختلف جغرافیایی"، مسأله قابل توجهی در زندگی بشر نیست و تفاوت رنگ ها، زبان ها و سرزمین ها نمی تواند بشر را از هم جدا سازد.
وی، «آمادگی اجتماعی» را دومین عامل در زمینه سازی ظهور دانست و افزود: مردم جهان باید از ظلم و ستم و نظامات موجود خسته شوند، تلخی این زندگی مادی و یک بعدی را احساس کرده و حتی از این که ادامه این راه یک بعدی ممکن است در آینده مشکلات کنونی را حل کند، مأیوس گردند.
وی با اشاره به «آمادگی های تکنولوژی و ارتباطی» به عنوان سومین عامل در زمینه سازی ظهور، گفت: بر خلاف آن چه بعضی می پندارند که رسیدن به مرحله تکامل اجتماعی و رسیدن به جهانی آکنده از صلح و عدالت، تنها با نابودی تکنولوژی جدید امکان پذیر است، وجود این صنایع پیشرفته نه تنها مزاحم یک حکومت عادلانه جهانی نخواهد بود، بلکه شاید بدون آن وصول به چنین هدفی محال باشد.
حجت الاسلام نباتی مصعبی ضمن اشاره به بحث ظهور، عنوان کرد: اگر از یک سو آمادگی، شرط حضور و ظهور باشد و از سوی دیگر، این آمادگی به دست خود انسان صورت گیرد، طبیعی است که انسان می تواند در تعجیل ظهور نقش اساسی داشته باشد.
راهکارهای ترویج فرهنگ مهدوی/ «تئوری پردازی»؛ راهکار اول
وی، نخستین راهکار برای ترویج فرهنگ مهدوی را «تئوری پردازی پیرامون مهدویت» دانست و یادآور شد: آموزه ی دینی مهدویت دارای دامنه تاریخی است و جزء بنیادی ترین اعتقادات مسلمانان شمرده می شود و در میان دیگر ادیان نیز با عنوان مصلح جهانی مورد توجه قرار گرفته است.
مدیر مدرسه علمیه جعفریه سرایان اضافه کرد: با توجه به اهمیت موضوع مصلح جهانی در میان ادیان، لازم است اندیشمندان با تئوری پردازی و گفتمان ها، نقد و نظرها و نکته سنجی ها و اظهارنظرهای ژرف پیرامون این آموزه، به قوت علمی این موضوع بین الادیانی بیفزایند.
حجت الاسام نباتی مصعبی با اشاره به این نکته که امروزه پیروان ادیان نتوانسته اند، دکترین مهدویت را به اندازه بعضی از تئوری های معاصر، عرضه نموده و به فرهنگ سازی بپردازند؛ ابراز کرد: به عنوان مثال تئوری "سوسیالیسم" در قرن معاصر بعد از انقلاب شوروی، چنان بر فرهنگ جهان اثر گذارد که نیمی از جهان را تحت سیطره خویش درآورد به طوری که غالب عناصر فرهنگی از ادبیات کمونیسم تأثیر پذیرفت.
وی بیان کرد: شایسته آن است که در عرصه تبلیغ دینی، به سخنان سطحی و کلیشه ای بسنده نکنیم، تا فرزندان ما ناخودآگاه چنین تصور نکنند که اندیشه دینی یک امر فرعی و حاشیه ای است.
لزوم خارج ساختن مهدویت از عرصه های سنتی و مهجور
حجت الاسلام نباتی مصعبی با انتقاد از این که متأسفانه آن نتوانسته ایم مسئله مهدویت را در حوزه اندیشه و نوگرایی دینی، همچون پاره ای از مباحث علمی دیگر، مانند هرمنوتیک، معرفت شناسی، تئوری های حکومت، کثرت گرایی و کثرت اندیشی، سنت و مدرنیسم و امثال آن، به عرصه گفتگو و تئوری پردازی بکشانیم و زوایای گوناگون بحث را مورد نقد و نظر قرار دهیم، اظهار داشت: خارج ساختن بحث مهدویت از عرصه های سنتی و مهجور، و وارد کردن آن در محیط های پژوهشی ــ علمی موجب آن می شود که مسئله مهدویت بر زندگی انسان ها اثر گذارد و آنها را با امام عصر (عج) مرتبط سازد.
ضرورت کار علمی بر روی تاریخ زندگی ائمه اطهار(ع)
وی ادامه داد: راهکار دوم ترویج فرهنگ مهدویت آن است که «تاریخ زندگی امامان (ع) از جمله امام عصر (عج)، همچون تاریخ زندگی برخی از اندیشمندان بزرگ مانند افلاطون، ارسطو، دکارت، کانت، و دیگران مورد پژوهش آکادمیک و علمی قرار گیرد».
امام زمان(عج) را به اندازه افلاطون و ارسطو نشناخته ایم
مدیر مدرسه علمیه جعفریه سرایان با اشاره به این که ما هنوز نسبت به پیشوایان دینی خود شناخت تحلیلی و منسجم نداشته و بسیاری از زوایای شخصیت آنان برای ما پنهان و مبهم مانده است، اذعان داشت: در فرهنگ ما شخصیت امام مهدی (عج) به قدر افلاطون و ارسطو مورد شناسایی قرار نگرفته و ما نتوانسته ایم ارزش واقعی آن انسان آسمانی را به جهانیان بشناسانیم.
حجت الاسلام نباتی مصعبی اضافه کرد: از این رو پیشنهاد می شود که درباره هر یک از پیشوایان، علاوه بر وقایع نگاری، به طور تخصصی به تحلیل عقلانی و اجتماعی شخصیت آنها و دوره ای که در آن می زیستند، پرداخته شود و از کلی نویسی و ساده انگاری خودداری گردد، چرا که اکتفا به مسائل سطحی و ابتدایی درباره ائمه (ع) و نپرداختن به پژوهش ژرف و روشنمندانه، موجب آن می شود که چهره ی تابناک آنان مخدوش گردد یا شخصیت آنان به طور ناقص مطرح شود.
تاکید بر معرفی مهدویت به جهان در قالب آثار هنری
وی تصریح کرد: راهکار سوم برای ترویج فرهنگ مهدویت و شفاف ساختن مسائل متفاوت پیرامون شخصیت و حکومت امام مهدی (عج) «نوشتن دائرة المعارف، دانشنامه، پایان نامه و رساله علمی، ایجاد سایت های قوی، انتشار مجله های تخصصی، فیلم سازی، و آثار ادبی و هنری» است؛ دکترین مهدویت سزاوار آن است که در قالب رمان، فیلم، نمایشنامه، و آثار هنری، در سطح جهانی ترویج شود.
حجت الاسلام نباتی مصعبی بیان کرد: امروزه شاید غربی ها توانسته باشند پیرامون تجربه های عرفانی بعضی از قدیسان خود فیلم بسازند و آن را ترویج کنند، اما ما هنوز نتوانسته ایم درباره امام عصر (عج) آثار هنری زیبا و ماندگار خلق کنیم.
ضرورت بررسی علمی مهدویت و انتظار
این پژوهشگر مهدوی خطرنشان کرد: راهکار چهارم برای ترویج و رشد فرهنگ مهدویت و مفهوم انتظار، «بررسی علمی و تبیین روایات و سخنان تاریخی موجود در کتاب های اعتقادی و منابع مهم اسلامی» است.
مدیر مدرسه علمیه جعفریه سرایان یادآور شد: عدم ارائه درست موضوع مهدویت یکی از عوامل مؤثر در گریز اشخاص از مسئله مهدویت، یا نداشتن باور عمیق به امام عصر (عج) است.
امام زمان(عج) افسانه ای دست نیافتنی نیست
حجت الاسلام نباتی مصعبی اضافه کرد: وجود برخی از سخنان نادرست و بی اساس پیرامون شخصیت آسمانی امام مهدی (عج) موجب شده است که چهره ای غیرواقعی و اسطوره ای از ایشان ترسیم گردد و این گونه پنداشته شود که امام (عج) شخصیتی افسانه ای است، در حالی که بنا بر اعتقاد ما، ایشان در میان ما زندگی می کنند و نسبت به زندگی ما آگاهی و اشراف دارند.
این پژوهشگر مهدوی تصریح کرد: باید کوشش شود که پس از بررسی تطبیقی روایات و دقت نظر در آنها، چهره ای معقول، مهربان و روزآمد از امام عصر(عج) ترسیم گردد.
ایجاد کرسی های مهدی شناسی؛ راهکار پنجم
مدیر مدرسه علمیه جعفریه سرایان از ایجاد «کرسی مهدی شناسی» در حوزه و دانشگاه به عنوان راهکار پنجم برای توسعه فرهنگ مهدویت یاد کرد و ابراز داشت داشت: در تمامی دانشکده های جهان، برای شناخت افکار اندیشمندان بزرگ، کرسی های تدریس وجود دارد و تخصص پاره ای از اساتید، تنها تدریس افکار یک اندیشمند است؛ به عنوان مثال، برخی استادان در زمینه ی تدریس اندیشه های ارسطو، تبحر دارند، برخی درباره افکار کانت صاحب نظر هستند، و برخی در مورد هایدگر...، آیا اهمیت ارسطو و هایدگر در تاریخ فرهنگ ما از حضرت محمد (ص) و پیشوایان دین (ع) بیشتر است و آیا آنان در فرهنگ سازی و شکل گیری تمدن اثرگذارتر بوده اند؟!
حجت الاسلام نباتی مصعبی تاکید کرد: به اقرار همه دین پژوهان هیچ کس بسان پیامبران و شخصیت های آسمانی در تاریخ فرهنگ و تمدن مؤثر نبوده است، لذا باید در دانشگاه (دانشکده های الهیات، جامعه شناسی، ادیان و مذاهب) برای هر یک از امامان (ع) از جمله امام مهدی (ع) کرسی درس امام شناسی و مهدی شناسی گذارده شود و افرادی پرورش یابند که در زمینه بزرگان هدایت و وحی صاحب نظر باشند.
وی یادآور شد: همچنین لازم است در حوزه های علمیه، همانند بسیاری از مباحث نظری که شاید نسبت به امام شناسی کم اهمیت تر هم باشند، به اجتهاد نظری و بحث های گسترده پیرامون مهدویت پرداخته شود.
لزوم ایجاد ارتباط میان انسان معاصر و امام عصر (عج)
این پژوهشگر حوزوی تصریح کرد: ایجاد ارتباط میان انسان معاصر و امام عصر (عج) که ذخیره هدایت خداوند است، بزرگترین خدمتی است که می توان به انسان خسته و سرگشته معاصر نمود.
مدیر مدرسه علمیه جعفریه سرایان با بیان این نکته که گره زدن مهدویت با انسان معاصر، از اهمیت اعتقادات کلان دین پرده برداری می کند و انسان مدرن را با عرصه ای جدید آشنا می سازد، گفت: سزاوار است که ادیان، متاع ارزشمند خود را به بازار اندیشه ها و دکترین عرضه کنند تا ببینند چگونه متاع آنان در عصر سرگشتگی ها، دلربایی می کند و دیگران را واله و بت های سامری را محو می سازد.
حجت الاسلام نباتی مصعبی ادامه داد: بیهوده نیست که ادیان، ظهور منجی را به زمانی وعده داده اند که انسان به ابتذال و طغیان کشیده می شود و سراسر وجود او تشنگی و نیاز می گردد؛ آخرین ذخیره ی ادیان، به اذن خداوند زمانی فرستاده خواهد شد که همه او را بخواهند.
مصلح آخرالزمان متعلق به همه انسان هاست
این پژوهگشر مهدوی در پایان، مصلح آخرالزمان را متعلق به همه انسان هایی دانست گفت: او اقیانوس عمیق و زلالی است که همه را در خود شست و شو خواهد داد و همه از آب گوارای وجودش سیراب خواهند شد.
انتهای پیام
نظر شما