به گزارش خبرگزاری «حوزه» از اصفهان، دکتر مجید جعفریان، امروز در نشست علمی«مساله پژوهش در حوزه های علمیه » در مدرسه علمیه دارلحکمه اصفهان، گفت: پژوهش در حوزه از دو جنبه فرآیندی و ساختاری و جنبه کنشگرانه طلاب در امر پژوهش ضروری است.

وی در رابطه با جنبه فرآیندی پژوهش طلاب بیان کرد: همان طور که رهبر معظم انقلاب تاکید کردند حوزه نیازمند کار ستادی قوی در امر تحقیق و پژوهش است، چرا که پژوهش زمینه نوآوری است، از طرفی در صورتی که پژوهش نباشد خلاهای موجود شناسایی نمی شود و خدمت رسانی صحیح و دقیق انجام نمی پذیرد.

مدیر گروه برنامه ریزی و فناوری اطلاعات دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در ادامه افزود: امروزه با توجه به گسترش نیاز به دریافت پاسخ های دینی این امر به یک ضرورت جهانی تبدیل شده براین اساس و باتوجه به تحولات حوزه در سال های اخیر پژوهش از ضروریات حوزه است.

حعفریان در رابطه با اشاره به جنبه کنشگرانه طلاب در امر پژوهش، افزود: با توجه به رشد فزاینده جستجوگری طلاب، تقویت نگاه کاربردی دشمن، افزایش آگاهی طلاب به دلیل رشد فن آوری اطلاعات و توجه طلاب به نیازهای روز لازم است به بحث پژوهش نگاه ویژه ای در حوزه های علمیه شود.

مدیر گروه برنامه ریزی و فناوری اطلاعات دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان پیرامون تبارشناسی پژوهش در حوزه، بیان کرد: سه جریان مسلط برای پژوهش در حوزه وجود داشته که عبارت است از: تک شیوه ای (سنتی یا صرفا اسنادی) که از  1300 تا 1330 وجود داشت، دوگانه نگری (دخالت گرا) که از سال 1330 تا 1345 وجود داشت و پژوهش وام گرا (کاربرد محور) که از سال 1345 تاکنون وجود دارد.

وی در رابطه با پژوهش تک شیوه ای، ادامه داد: این پژوهش عبارت است از بیان دیدگاه های مخالف و موافق و تحلیل دو دیدگاه و نهایتا ارائه نظر شخصی پژوهشگر.

جعفریان در توضیح پژوهش دوگانه نگری، افزود: این پژوهش شامل تحلیل موضوعات با محوریت یک علم اما توجه به علم دیگر، جزئی نگری و استدلال صرف می شود که مسائل از دو جنبه بررسی و تحلیل می شوند.

وی پیرامون پژوهش وام گرا، گفت: در این پژوهش با استفاده از نظریه های جدید در تبیین مسائل دینی، قبول تعمیم پذیری  و پذیرش رویکردهای سکولاری به مسئله علم با قبول کاربردی بودن تحلیل های علمی عمل می شود.

مدیر گروه برنامه ریزی و فناوری اطلاعات دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در رابطه با آسیب های پژوهش در حوزه، اذعان کرد: پژوهش در حوزه با سه آسیب روشی، مدیریتی و علمی روبرو است که باید شناسایی شود و برای آن راهکار ارائه گردد.

وی در تبیین آسیب های روشی در پژوهش حوزویان بیان کرد: از جمله آسیب های روشی می توان به جایجایی پژوهش و تبلیغ، عدم توجه به میان رشته ای بودن عناوین، عدم آگاهی از روش های متناظر با علوم مختلف، ارائه یافته ها بجای اطلاعات و عدم بکارگیری و استفاده از روش شناسی های جدید اشاره کرد.

جعفریان خاطرنشان کرد: طرح مسائل متعدد در یک پژوهش، عدم نیازسنجی پژوهشی در بخش نیازهای جامعه و مراکز علمی همچنین عدم نیازسنجی استعداد، توان و علاقه پژوهشگر و عدم ضرورت عنوانی که باید مطرح شود نیز از جمله آسیب های روشی در پژوهش است.

وی در ادامه افزود: در پژوهش نباید به مباحث نظری بیش از حد پرداخته شود، چراکه پژوهشگر را از مسائل کاربردی دور می کند. همچنین پژوهشگر باید به ادبیات نویسندگی و ویرایش توجه لازم داشته باشد و از ابراز عقیده شخصی و ریسک پذیری هراسی نداشته باشد.

حعفریان در ادامه تاکید کرد: در بررسی سوژه ها نباید دچار سطحی نگری شد، از طرفی پژوهشگر باید نقدپذیر باشد و در نقد منفعلانه رفتار نکند مضافا اینکه کارهای پژوهشی باید به صورت گروهی انجام گیرد.

مدیر گروه برنامه ریزی و فناوری اطلاعات دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در بیان دیگر آسیب های روشی در پژوهشف عنوان کرد: شتاب زدگی در پژوهش، عدم توجه به موضوعات جدید، افراط و تفریط در برخورد با افکار دیگران یا پذیرش بی چون و چرای دیدگاه های دیگران، سیاسی کردن پژوهش و عوام زدگی در تحقیق از دیگر آسیب های (روشی) در بحث پژوهش می باشد.

وی در رابطه آسیب های مدیریتی در مبحث پژوهش بیان کرد: کمبود نیروی متخصص، عدم حمایت مالی از پژوهش و پژوهشگران و چند شغله بودن پژوهشگر(طلبه) واگذاری امور به افراد غیرمتخصص از جمله آسیب های مدیریتی در پژوهش به حساب می آیند.

مدیر گروه برنامه ریزی و فن اوری اطلاعات دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان اذعان کرد: کم توجهی به ابزارهای پژوهشی جدید و فراهم نکردن آن ها، افراط و تفریط در ضوابط و مقررات پژوهشی، یک طرفه بودن قراردادهای پژوهشی و بی ثبات بودن آن ها و عدم هماهنگی و تعامل میان مراکز پژوهشی و نهادهای نظام اسلامی نیز از دیگر آسیب های پژوهش در بخش مدیریتی به شمار می آیند.

وی در رابطه با آسیب های علمی در بحث پژوهش عنوان کرد: رعایت نکردن اصل تقدم آموزش بر پژوهش، دخالت افراد غیرمتخصص در پژوهش های تخصصی، تکراری بودن پژوهش ها و موازی کاری، فقدان فرصت های مطالعاتی به خارج از کشور، عدم تسلط پژوهشگران به زبان دوم و سوم و همچنین فقدان یا کمبود دوره های کارگاهیو نشست های علمی و نقد کتاب و نظریه پردازی در حوزه روش های تحقیقی از جمله آسیب های علمی محسوب می شوند.

جعفریان در ادامه تاکید کرد: طلاب حتما باید غیر از زبان فارسی زبان دوم یا سومی را یاد بگیرند، چرا که از طرفی وجود آن ها در پژوهش های جهانی با توجه به نیاز امروز جامعه جهانی این امر را اقتضا می کند، از طرفی طلاب شغل دیگری بجز پژوهشگری نمی توانند انتخاب کنند و این امر یک رمز موفقیت برای پژوهش های آنان محسوب می شود.

مدیر گروه برنامه ریزی و فناوری اطلاعات دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در تبیین راهکارهایی برای رهایی از مشکلات پژوهش، اذعان کرد: با توسعه و گسترش فناوری های نوین در حوزه پژوهش، اهتمام به برنامه ریزی پژوهشی هوشمندانه، گسترش سواد پژوهشی طلاب در تمامی سطوح، ایجاد نظام آموزشی پژوهش محور، شناسایی و تربیت استعدادهای برتر حوزه وگسترش همکاری های علمی و فرهنگی با سایر مراکز تصمیم گیر در جامعه می توان با مشکلات موجود در بحث پژوهش مقابله کرد.

وی در پایان تاکید کرد: امروزه وجود درس های پژوهشی و روانشناسی در حوزه ها لازم و ضروری است، لکن بنده طرحی را به مرکز مدیریت حوزه ارائه نمودم که در صورت تایید، این امر ضروری در حوزه اجرایی می شود.

۳۱۳/۳۸