به گزارش خبرگزاری «حوزه» در ایام الله دهه فجر سال 57که مصادف است با پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی اتفاقات مهمی رقم خورد از جمله انتخاب اولین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران توسط امام خمینی که این انتخاب را بر اساس حق شرعی ولی فقیه مطرح کردند و مخالفت با آن را مخالفت با شرع معرفی نمودند .
در روز16 بهمن 57 امام خمینی(ره) مهندس بازرگان را به عنوان اولین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران معرفی کرد و در صبح این روز دفتر امام(ره) اطلاع داد بعد از ظهر حضرت امام کنفرانس مطبوعاتی در تالار دبیرستان علوی خواهند داشت؛ در این کنفرانس 400 خبرنگار و عکاس داخلی و خارجی حضور داشتند. در این کنفرانس حضرت امام به همراه مهندس بازرگان و آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی وارد شدند؛ که سخنرانی امام به دو زبان انگلیسی و فرانسوی ترجمه می شد.
حضرت امام در این آیین ابتدا گفتند: «آقایان آشفتگی چند ساله ملت ما را می دانند، مطلعند که تمام دستگاه های ملی و دولتی فلج شده است. وضع اقتصادی ما رو به نابودی رفته است، وضع فرهنگ ما خراب است، دانشگاه ها تعطیلند... ملت ما از مرکز تا هر جا که چشم انداز باشد، شهرستان های بزرگ و کوچک، دهکده ها، قراء، قصبات، همه با هم یک فکر و یک نظر و با اراده مصمم از ما می خواهند که رژیم سلطنتی که یک رژیم پوسیده غیر عقلایی است، غیر عقلی است و همه مردم یک دل و یک جهت جمهوری اسلامی را می خواهند؛ ملت ما مسلِم است، علاقه مند به اسلام است، عدل اسلامی را دیده است...». امام(ره) در ادامه بر روش عادلانه امیر المؤمنین اشاره کردند. ایشان با اشاره به ضرورت تشکیل دولت موقت برای سر و سامان دادن به امور کشور، برگزاری انتخابات مجلس مؤسسان و برگزاری رفراندوم جمهوری اسلامی را از دیگر اقدامات مهم معرفی کردند.
امام، انتصاب مهندس بازرگان را بر اساس حق شرعی ولی فقیه مطرح کردند که بر اساس آن جنبه شرعی پیدا کرده و مخالفت با آن مخالفت با شرع معرفی می گردد. امام فرمودند: «من ایشان را حاکم کردم، یک نفر آدمی هستم که به واسطه ولایتی که از طرف شارع مقدس دارم، ایشان را قرار دادم. ایشان را که من قرار دادم، واجب الاِتّباع است؛ ملت باید از او اتباع کند، یک حکومت عادی نیست، یک حکومت شرعی است باید از او اتباع کنند. مخالفت با این حکومت مخالفت با شرع است، قیام بر علیه شرع است. قیام بر علیه حکومت شرع، جزایش در قانون ما هست، در فقه ما هست و جزای آن بسیار زیاد است...» (صحیفه نور، ج5، ص 29-31).
پس از آن مهندس بازرگان در سخنانی خدا را شکر کرد که چنین اعتبار و حسن شهرتی را به او ارزانی کرد و با خطیر دانستن مسئولیت رئیس دولت موقت گفت: «به امید خدا و امتنان از آیت الله و انتظار از ملت ایران و ملت جهان این مأموریت و خدمت خطیر را قبول و تعهد کردم برای مخاطرات و زحماتش آماده ام و تا آنجا که مربوط به بنده باشد، کوشش و منتهای کوشش و نهایت جهاد را در راه ملت عزیز ایران خواهیم کرد.».
پس از سخنان وی، حضرت امام(ره) به سخنرانی پرداختند و خواهان حمایت از دولت شدند. پس از خروج امام خمینی(ره) از محل کنفرانس در ساعت شش و ربع، مهندس بازرگان به سؤال های خبرنگاران پاسخ داد و آیت الله هاشمی رفسنجانی و دکتر یزدی توضیحاتی درباره سخنان امام(ره) ارائه دادند. یزدی گفت: «در قانون اساسی ما، حق حاکمیت از آن ملت است و این ملت است که حاکمیت خود را احراز می کند. بنابراین، دولت ناشی از اراده ملت است و دولت بازرگان قانونی است». آیت الله رفسنجانی تأکید کردند؛ "مخالفت با دولت مخالف شرع است"؛ به این معنا نیست که مردم حق اظهار نظر و انتقاد نسبت به دولت را ندارند، بلکه از اعلامیه های امام استفاده می شود که در این امور آزادند و در مورد عقوبت: «نظر ایشان به آن کسانی است که احیاناً بخواهند با توطئه و خیانت ها با آرای مردم و اکثریت مردم مقابله کنند که در این صورت این را نه ملت می گذارد و نه رهبر ملت». (روزنامه کیهان، 17 بهمن 1357)
پس از نصب علنی بازرگان در 16 بهمن ماه و دعوت امام(ره) به پشتیبانی آرام از حکومت وی، جامعه روحانیت تهران طی اطلاعیه ای روز 19 بهمن را روز حمایت از بازرگان اعلام کرد و از مردم خواست با تظاهرات آرام، به حمایت از وی بپردازند (صحیفه نور، ج5، ص34)
نهضت آزادی نیز در این روز طی اعلامیه ای در ارتباط با نصب بازرگان اعلام کرد که بر تلاش خود در این راه بیفزاید و این انتصاب را انقلابی و تاریخ ساز دانست که بنا به حق شرعی و قانونی، امام(ره) انجام داده است، کسی که نیابت از امام(ره) حق عزل و نصب دارد و مصداق اولی الامر است. جبهه ملی نیز از مقامات و سازمان های حاکمه و تمام مردم خواست تا از دولت بازرگان حمایت کنند.
با توجه به این که در حکم مهندس بازرگان آمده بود: «جنابعالی را بدون در نظر گرفتن روابط حزبی و بستگی به گروهی خاص، مأمور تشکیل دولت موقت می نمایم» بازگان موقتاً از رهبری نهضت آزادی کناره گیری و به مدرسه علوی نقل مکان کرد (هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، ج2، ص1131).
البته بازرگان در انتخاب مسئولین از نیروهای نهضت آزادی استفاده کرد و هر یک را به کار مهمی گمارد و به دیگر نیروها بهای کمتری داد.
- در این روز بختیار هنگام سخنرانی در مجلس شورا گفت: دولت موقت را تا شوخی و حرف است، تحمل می کنیم. من در مقام نخست وزیری قانونی مملکت می مانم تا انتخابات آزاد آینده را انجام دهم.
- لوایح محاکمه وزرای سابق و انحلال ساواک در جلسه مجلس شورا به تصویب رسید.
- حجت الاسلام صادق خلخالی از سوی امام(ره) اعلام کرد که اجازه نمی دهیم حتی یک نفر از همافران آسیب ببینند.
- حجت الاسلام فلسفی پس از هشت سال ممنوعیت از سخنرانی در حضور امام(ره) و مردم دیدار کننده از ایشان سخنرانی کرد (هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، ج2، ص1132).
- حضرت امام(ره) طی اطلاعیه ای از احساسات مردم بعد از بازگشت به میهن تشکر کردند: «اینجانب ازکلیه کسانی که پس از بازگشت من به ایران به وسیله تلگرام، نامه و مطبوعات تبریک گفته یا شکرگزاری و اظهار محبت، وفاداری و همبستگی کرده اند، تشکر می کنم و پیروزی هم را در غلبه بر دشمنان اسلام و مسلمین و برقرار ساختن جمهوری اسلامی از خداوند متعال خواستارم» (صحیفه نور، چاپ جدید، ج3، ص245 و صحیفه امام(ره)، ج6، ص71).
- دیدار امام(ره) با گروهی از کارکنان نیروی دریایی در دبستان علوی: امام(ره) در این دیدار از ارتشیان خواستند که در خدمت مردم باشند و در پایان به چند سؤال آنان پاسخ دادند.
- دیدار امام(ره) با جمع صادر کنندگان خشکبار و دانه های کشاورزی که در آن امام(ره) به ویرانی کشور و غارت اموال و نابودی کشاورزی اشاره می کنند و خواهان بازسازی آن با کمک یکدیگر گشته و در پایان به چند سؤال حضار پاسخ می دهند.
- دیدار جمع کثیری از پزشکان داروسازی و گروه هایی از مردم که امام خمینی با اشاره به خرابی مملکت و فساد نسل جوان، بر قدرت ملت تأکید و به بازسازی کشور اشاره کردند.
تأکید بر وحدت و پشتیبانی از ارتش
- دیدار 3000 نفر از مدرسین و طلاب حوزه علمیه قم و کارکنان هواپیمایی و شرکت نفت (صحیفه نور، ج5، ص40). روحانیون قم با اتوبوس از قم به تهران آمده و در میدان شوش پیاده شدند و به خانه امام(ره) رفتند. طلاب در خیابان ری، مقابل منزل آقای فلسفی توقف کردند و ایشان در جمع آنها صحبت کرد و مقارن ظهر با امام(ره) دیدار کردند. در این دیدار امام(ره) بر وحدت و پشتیبانی از ارتش و... تأکید کردند.
امام(ره) در این دیدار فرمودند: «ارتش باید بپیوندد به ملت. ارتش از ملت است، ملت از ارتش است. ما پشتبیانی ارتش را اعلام می کنیم، روحانیت پشتیابنی خودشان را از ارتش اعلام می کنند. ارتش هم باید مثل سایر مسلمانان بیایند و در صف مسلمین و ارتش امام زمان(عج) باشند. نه ارتش دشمنان امام زمان. ای ارتش محترم! شما مسلم هستید، شما تابع پیغمبر و قرآن هستید، شما تابع پیغمبر اسلام و امام زمان(عج) هستید...». امام(ره) در جای دیگری در این دیدار گفتند: «...ما پیوستگی خودمان را به برادران اهل سنت اعلام می کنیم، دشمنان اسلامند که می خواهند ما را با برادرهای خودمان مختلف کنند...» (صحیفه نور، ج5، ص 36 و 37).
*برگرفته از کتاب طلوع خورشید (سالشمار زندگانی امام خمینی قدس سره)