به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، این پیشنویس که در سال ۱۳۵۴ یعنی سه سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی انتشار یافته و به دست ساواک افتاده است میتواند زاویهای تازه در بازشناسی تاریخ انقلاب اسلامی ارائه دهد.
کتاب حاضر شامل دو فصل می باشد؛ فصل نخست شامل پیشینهشناسی تاریخی «جمهوری اسلامی» استفصل دوم شامل متن نخستین پیشنویس قانون اساسی جمهوری اسلامی(سال۵۴) است که در ۱۱۴ اصل سامان یافته و بعد از تصحیح و برخی توضیحات اجمال٬ در کتاب منعکس شده است.
فکر تدوین قانون اساسی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، به هنگام اقامت امام خمینی در پاریس به وجود آمد و پیش نویس اولیه آن در همان جا تهیه گردید و پس از آن مورد بررسی های متعدد قرار گرفت. بر این اساس اعضای دولت موقت و شورای انقلاب با حضور امام خمینی (ره) جلسه ای تشکیل دادند تا آن را بررسی نمایند. با تصویب اکثریت و موافقت امام مقرر شد که مجلسی به نام مجلس بررسی قانون اساسی تشکیل شود. و طرح های پیشنهادی قانون اساسی بعد از بررسی به همه پرسی گذاشته شود. پس از آن لایحه قانونی انتخابات در تاریخ 16/4/58 به تصویب شورای انقلاب رسید. که به موجب ماده یک لایحه مذکور مجلس بررسی نهایی قانون اساسی ایران به منظور اظهار نظر نهایی در متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در تهران تشکیل می گردد. همچنین به موجب ماده دو لایحه فوق عده اعضای مجلس را با احتساب نمایندگان اقلیت های مذهبی ( زرتشتی، کلیمی، مسیحی و...) 73 نفر اعلام شد. تا با رعایت جمعیت و ضوابط جغرافیایی استان ها ( بر مبنای هر پانصد هزار نفر یک نماینده) انتخاب شوند. بدین ترتیب روز 29/4/58 اعضای مذکور به عنوان نماینده مردم انتخاب شدند. و مجلس بررسی نهایی قانون اساسی با پیام امام خمینی(ره) آغاز به کار کرد.
مجلس بررسی نهایی قانون اساسی بر اساس فصل چهارم آئین نامه داخلی خود کار بررسی و تصویب اصول قانون اساسی را طی 67 جلسه در چهار مرحله انجام داد، براساس لایحه قانونی مصوب 20/8/1358 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران که اظهار نظر نهایی نسبت به متن قانون اساسی مصوب مجلس بررسی نهایی را از طریق رای بر عهده آحاد ملت مقرر داشته بود این قانون در روزهای یازدهم و دوازدهم آذر ماه 1358 به همه پرسی گذاشته شد. و با اکثریت 15578956 رای مثبت به تصویب نهایی ملت ایران رسید.
تاکنون تحلیلهای زیادی در مورد چگونگی شکلگیری نظام جمهوری اسلامی و زمینههای تدوین پیشنویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ارائه شده است. برخی از گروهها و افراد٬ (مانند ابراهیم یزدی و اعضای نهضت آزادی) ابتکار تاسیس نظام جمهوری اسلامی و تدوین پیشنویس آن را مربوط به پیشنهادهای خود در دوران تبعید امام در پاریس دانستهاند!
اکنون متن نخستین پیشنویس قانون اساسی جمهوری اسلامی بعد از سالها٬ انتشار عمومی یافته و در اختیار محققان قرار گرفته است. انتشار این کتاب٬ بر بسیاری از مدعاهای ناصحیح و یا روایتهای ناقص٬ اثر خواهد گذاشت و زاویهای تازه در بازشناسی تاریخ انقلاب اسلامی ارائه میدهد. این پیشنویس در سال ۱۳۵۴ش یعنی سه سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی انتشار یافته و به دست ساواک افتاده است.
علاقه مندان جهت تهیه این کتاب می توانند به آدرس تهران، خيابان ديباجي جنوبي، خيابان شهيد تسليمي، خيابان شهيد نماززاده، كوچه دادآفرين، پلاك ٨ مراجعه نموده و یا به آدرس اینترنتی : http://www.iranemoaser.com مراجعه نمایند.
نظر شما