به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، مقام معظم رهبری در دیدار طلاب و اساتید حوزه علمیه تهران، به نکات و محورهای بسیار مهمی اشاره فرمودند، از جمله این که امروز فضای مجازی و رسانه های نوین فرصتی برای ما فراهم آورده اند که باید با تکیه بر نگاه و رویکرد دینی و انقلابی از چنین فرصتی در جهت پاسخ به شبهات و نشر و ترویج آموزه های اسلامی حداکثر استفاده را داشته باشیم.

ایشان به طور خاص در همان جلسه فرمودند: "یکی از امتیازات این دوران، کثرت سؤال‌ها و شبهه‌ها در ذهن‌ها است که همین زیادبودن سؤال‌ها ذهن‌ها را برای یافتن پاسخ‌ها فعال و زمینه را برای عبور از مرزهای علم فراهم خواهد کرد."

در این بین آنچه حایز اهمیت است، حضور فعالانه و خلاقانه در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی از سوی طلاب و فضلای حوزه به عنوان بخش مهمی از جریان مومن و انقلابی کشور است و این که به سهم و وُسع خود بتوانند دغدغه ها و رهنمودهای معظم له مبنی بر نشر پیام‌های انقلابی و اسلامی‌ در این فضا آن هم در سطح و گستره بین المللی و جهانی عملیاتی کنند.

در همین خصوص به سراغ چند تن از اساتید حوزه و کارشناسان فضای مجازی رفته و نظر آن ها را درباره چگونگی اثرگذاری بیشتر حوزه و روحانیت در عرصه تبلیغ نوین و بستر فضای مجازی جویا شده ایم که ماحصل آن در ادامه می آید؛

هم فرصت ، هم تهدید

حجت الاسلام  محمد حسین پوریانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تاکید بر این که فضای مجازی هم فرصت آفرین است و هم تهدیدزا می گوید: آنچه مهم است این که ما با شناخت دقیق و درست فضای مجازی و ابعاد و ساحات گوناگون آن، حداکثر استفاده را از ظرفیت های بالقوه و بالفعل آن به خصوص شبکه های اجتماعی در راستای اصلاح فرد و جامعه داشته باشیم که اگر این گونه بود می توانیم شاهد تحولی ارزشمند در مسایل فرهنگی و اخلاقی باشیم.

وی همچنین با اشاره به تاثیرات بسیار جدی و غیرقابل انکار فضای مجازی در شکل دهی به فضای فرهنگ عمومی می افزاید: در حال حاضر شبکه های اجتماعی و فضای مجازی نه تنها بر روی فرد و روحیات و خلق و خوی او بلکه بر فرهنگ عمومی جامعه نیز اثر می گذارد و دامنه این اثرگذاری نیز اتفاقاً بسیار بالاست.

لزوم فرصت سازی از تهدیدهای فضای مجازی

این محقق و پژوهشگر حوزوی بیان می دارد: از این حیث، وظیفه اساتید، کارشناسان و نخبگان حوزه و دانشگاه این است که ابعاد و جوانب این مساله را مورد توجه و کار کارشناسی خود قرار داده، راهکارهایی برای استفاده درست از فضای مجازی ارایه دهند؛ به عبارت دیگر نه انفعال برخی در مواجهه با فضای مجازی درست است و نه حضور بی ضابطه و غیرقابل کنترل در این فضا ما باید حد اعتدال را با تکیه بر فرصت سازی از تهدیدات فضای مجازی دنبال کنیم.

وی ادامه می دهد: اگر با نگاه علمی و دغدغه مندانه به شناخت فرصت ها و ظرفیت های فضای مجازی اهتمام بورزیم، در این صورت قادر خواهیم بود آن را به سمت نقطه مورد نظر خود سوق داده و به این وسیله از انحراف کاربران فضای مجازی در جهتی که دشمن می خواهد، جلوگیری به عمل آوریم.

آموزه های دین را در فضای مجازی منتشر کنیم

حسن بخشی نیا ، طلبه پایه هفتم حوزه و از فعالان فضای مجازی نیز معتقد است: هم از حیث اطلاع رسانی و هم به خصوص فرهنگ سازی باید از فضای مجازی که امروز در اختیار ماست نهایت استفاده را ببریم، البته کسی منکر این نیست که همین حالا نیز فضاهای بی محتوا و آلوده در فضای مجازی بسیار است اما به هر حال بسیاری از آموزه های دین را می توان با نگاه علمی و به صورت روشمند و منطقی در همین بستر و فضای موجود اشاعه و ترویج داد و این همان نکته ای است که در فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری نیز مشهود بود.

وی می افزاید: در حال حاضر ما با معضل و بلکه بحرانی روبرو هستیم که فضای مجازی در خانه و کاشانه و محل کا ر همه ما به طرز شگفت انگیزی رسوخ کرده و به واقعیت زندگی‌مان تبدیل شده و حال آن که به نظر بنده مردم ما  آموزش لازم برای تولید محتوا را در آن ندیده‌اند و لذا به مصرف‌کننده مطلق محتوای دیگران تبدیل شده‌اند چرا که علاوه بر آموزش، سواد رسانه‌ای هم پایین است و ما باید برای رفع این نقاط ضعف کار کنیم.

فعالیت آتش به اختیاران خوب است اما...

این کارشناس و محقق فضای مجازی همچنین با اشاره به این که در حال حاضر چه در حوزه و چه دانشگاه  افرادی دغدغه مند به صورت آتش‌به‌اختیار و جهادی در حال فعالیت های خوب و مبارکی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی هستند، اظهار می دارد: با وجود این همت و دغدغه ارزشمند و ستودنی، متاسفانه یک عزم و اراده جدی و نیز برنامه‌ریزی برای پرورش و رشد این افراد وجود ندارد و ما نیاز داریم که در کنار فعالیت های خودجوش و آتش به اختیار، نهادها و سازمان هایی نیز به صورت سازماندهی شده از این گونه حرکت ها حمایت کرده و باعث دلگرمی جریان مومن و انقلابی در فضای مجازی شوند.

مخاطب خود و اقتضائات روز را بشناسیم

حجت الاسلام  علی قهرمانی، محقق حوزوی و عضو هیأت مدیره انجمن سواد رسانه ای طلاب کشور با تاکید بر این که شناخت دقیق مخاطب و جامعه، یکی از رموز مهم موفقیت در فضای مجازی است، خاطرنشان می کند: این که رهبر فرزانه انقلاب به صراحت می فرمایند که اهمیت فضای مجازی به اندازه اهمیت انقلاب است، حجت را بر همه ما تمام می کند که با دغدغه و احساس تکلیف در این میدان حاضر شده و از سختی ها و مشکلات و فشارها و محدودیت ها نهراسیم.

وی می افزاید: آنچه از ما انتظار می رود این که به دور از فضای انفعالی، ورودی فعالانه در عرصه فضای مجازی داشته باشیم و با نگاه انقلابی و روحیه جهادی و مبارزه به دفاع از ارزش های دینی و آرمان های انقلابی در این فضا بپردازیم.

مدرس فضای مجازی و سواد رسانه ای همچنین می گوید: به اعتقاد بنده یک طلبه و روحانی که می خواهد در فضای مجازی کار تبلیغی و اقناعی کند باید قبل از هر چیز ضمن شناخت دقیق موضوع، نحوه ورود به مسائل را بداند و متوجه باشد که به چه مخاطبانی با چه علائق و گرایش هایی مواجه است؛ در واقع ما باید بدانیم برای کدام مخاطب کار می کنیم و لذا باید گفتمان و ادبیات او را شناخته و متوجه اقتضائات کار باشیم، ضمن آن که یکی از کلیدی ترین کارها تقویت سطح دانش و بصیرت افراد با تکیه بر آموزش سواد رسانه ای است.

گزارش از: سید محمد مهدی موسوی