به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، حجتالاسلام و المسلمین احمد مبلغي، عضو مجلس خبرگان رهبري و رييس مركز تحقيقات اسلامي مجلس شوراي اسلامي در سخنراني خود با عنوان «اشتراک اسلام و هندوئیسم در اندیشه؛ لزوم تعاملات خیرگرایانه بین ادیان» كه در دومين روز از نخستين دور گفتوگوی دینی اسلام و هندوئیزم در دهلينو انجام شد، گفت: شناسایی عناصر فکری و سلوکی مشترک بین ادیان، تلاشی زیربنایی است که زمینه های گفتوگوهای معنادار و جدی را بین اتباع ادیان پدید، و بسترهای همگرایی، معنویت گرایی و نیکوگرایی را بین آنان در فضای عام جهانی فراهم میآورد.
وي در ادامه با طرح اين پرسش كه؛ آیا همانطور که بین «ادیان توحیدی و ابراهیمی» اندیشههای مشترک وجود دارد، بین هندوئیسم و اسلام نیز اندیشههای مشترک وجود دارد؟ بيان كرد: پاسخ به سؤال مثبت است.، نه تنها بین این دو دین، مشترکاتی همچون: معنویتگرایی، خیرگرایی و مقولههایی از این دست وجود دارد که فراتر، حتی این دو دین بر یک اندیشه پایهای و مهم، یعنی «رویکرد به تعاملات بین ادیانی با هدف خیرگرایی» اتفاق و اشتراک دارند.
رئيس مركز تحقيقات اسلامي مجلس شوراي اسلامي در ادامه گفت: روششناسی کشف مشترکات بینالادیانی از موضوعات مهم است که به مجالی علمی و به صورت ویژه نیازمند است، در اینجا به نکاتي روشی در این زمینه اشاره میکنیم که عبارتند از: 1) جهت فهم یک «مشترک بینالادیانی» گاه ضروری مینماید پوسته قرار گرفته بر روی اندیشه در هر یک از دو دین در حال مقایسه را کنار بزنیم، در این صورت در مییابیم؛ در ورای پوستهها یک اندیشه نهفته است و به واقع هر دو دین یک محتوا را ارايه میکنند.
وي ادامه داد: همچنين؛ گاه برآمدن یک اندیشه به عنوان امر مشترک بین ادیان در گرو آن است که اندیشه در هر دو دین را با قطع نظر از ابعاد و پیرایههای اختصاصی گرد آمده پیرامون آن اندیشه تحلیل كنيم؛ نتیجه، این میشود که اصل اندیشه، مشترک است، هر چند در هر دین دارای ابعاد و اختصاصاتی گشته است. درباره نكته سوم هم بايد عنوان كرد؛ گاه دو دین دارای هدف مشترکی هستند؛ ولی هر کدام دارای مسیر خاصی است؛ به عبارت دیگر هر یک از دو دین، مسیری خاص را به سمت هدفی در پیش گرفته است که دیگری با مسیر دیگر به سمت آن هدف و مقصد حرکت میکند. و در آخر اينكه؛ گاه هر یک از دو دین مبنایی ویژه دارد؛ ولی به اندیشهای بر اساس آن میرسد که دین دیگری بر اساس مبنای دیگری به همان اندیشه میرسد.
عضو خبرگان رهبری در بخش ديگري از سخنانش ادامه داد: اشتراک در پارهای از اندیشهها بین اسلام و هندوئیسم عمدتاً از سنخ مشترکاتی است که در نکته چهارم منعکس شده؛ یعنی دارای اندیشه واحد ولی با دو مبنای متفاوت هستند. یکی از این اندیشهها، اندیشه «ضرورت نشر و توسعه خیر در جوامع انسانی از رهگذر تعاملات بین ادیانی» است.
وی همچنين گفت: یکی از اصول هندوئیسم، اصل اعتباربخشی به ادیان و کوشش از این طریق برای نشر خیر در بشریت است. این اصل در هندوئیسم در اثر تطور و تحولاتی که بر این دین گذاشته، به مثابه یک جزء مهم از شیوه زندگی معرفی شده و آن را امری اساسی و مبنایی در شیوه زندگی تلقی کردهاند.
حجت الاسلام و المسلمین مبلغی ادامه داد: اسلام هم دقیقاً اصل تعامل بین ادیانی را با همه قوت ـ و البته با مبنایی توحیدی و ابراهیمی ـ بهعنوان بخشی از آموزههای کلان خود ارايه داده است. اسلام نه تنها موافق برخورد اتباع ادیان با یکدیگر نیست؛ بلکه فراتر بین اتباع ادیان در زمینههای مختلف اصولی را ارايه داده، اصولی همچون: اصل تعامل اجتماعی با اتباع ادیان بلکه با همه بشریت بر پایه عدل، اصل تعامل با اتباع ادیان بلکه همه بشریت بر پایه اخلاق، اصل برقراری تعامل و تعاون بین اتباع همه ادیان بلکه بین همه بشریت در نشر خیر و اصل ایجاد حالت مسابقه بر خیر بین اتباع ادیان.
نخستين دور گفتوگوي دیني اسلام و هندوئیزم با موضوع «معنویت در اسلام و هندوئیزم» (3 تا 4 آبانماه) با حضور ابوذر ابراهيميتركمان، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، حجتالاسلاموالمسلمین محسن قمی، معاون ارتباطات بينالملل دفتر مقام معظم رهبري، حسن بلخاري، رييس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران، حجج اسلام شمسالله مریجی، رييس پژوهشگاه باقرالعلوم (ع)، حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، احمد مبلغي، عضو مجلس خبرگان رهبري و رييس مركز تحقيقات اسلامي مجلس شوراي اسلامي، محمدجواد صاحبي، رييس شوراي علمي دين پژوهان ايران، مرتضي صبوري، معاون مركز گفتوگوي اديان و تمدنهاي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، غلامرضا انصاري، سفير و علي دهگاهي، رايزن فرهنگي ايران در هند، اس آر بهات، رییس شورای تحقیقات فلسفی هند و شخصیتهای فرهنگی، مذهبی و اندیشمندان ایرانی و هندی در محل مرکز بینالمللی هند، در حال برگزاري است.