به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، آیت الله علیرضا اعرافی به نقل از پایگاه اطلاعرسانی دبیرخانه ستاد همکاریها، اظهار کرد: باید میان حوزه و آموزشوپرورش پیوندی عمیق ایجاد کرد. امروز حضور روحانیت در مدارس و آموزشوپرورش، نه یک ضرورت صنفی، بلکه ضرورتی آرمانی و دینی است.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه اظهار داشت: در تعامل روزافزون میان حوزه و آموزشوپرورش، نقش ائمهجمعه و روحانیت، سازنده و دارای اهمیت است. رسالت روحانیت ایجاب می کند در تعالی و اعتلای آموزشوپرورش که سکانداری تعلیموتربیت ۱۴میلیون معلم و دانشآموز را برعهده دارد، بیتفاوت نباشد.
نیم نگاهی به روند تحولات آموزش و پرورش
مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور به روند تحولات آموزشوپرورش اشاره کرد و گفت: آموزشوپرورش، مسیر، مراحل و ادوار گوناگونی را پشت سرگذاشته است و امروز شاهد پیشرفتهای چشمگیر علم و فرهنگ در دستگاه تعلیموتربیت در پرتو انقلاب اسلامی هستیم و همانگونه که رهبری تأکید کردند: نباید این دستاوردهای بزرگ را دست کم بگیریم.
آیت الله اعرافی یادآور شد: در حالی که ایران با وضعیت تحریم و سختی و فشار بیرونی، دستوپنجه نرم میکند، خوشبختانه به حدود ۴۰شاخص علمی دست یافتهایم و در شاخص های گوناگونی مانند دانشجویی، کتاب، استاد، منابع علمی، مجله و مقاله و فناوریهای نوین و دهها شاخص دیگر، گامهای بزرگی را با دستانی خالی برداشتهایم که بسیار شگفت انگیز است.
وی تصریح کرد: این شاخصها نشان دهنده آن است که می توان روی پای خود ایستاد و الگوی جدید و نویی را خلق کرد و در همه قلمروهای علم و دانش پیش رفت. خوشبختانه بسیاری از قله های علم و دانش توسط دانشگاه، حوزه و آموزشوپرورش فتح شده است؛ البته در عین حال باید کمبودها و کاستیها و نقاط آسیبپذیر را شناسایی کرد.
وی اظهار داشت: در آموزشوپرورش طبق آمار، وضعیت قبل از انقلاب با بعد از پیروزی قابلمقایسه نیست. پوشش تعلیموتربیت قبل از انقلاب حدود ۳۷درصد بوده اما امروز بیش از ۹۰درصد است.
آیت الله اعرافی گفت: گسترش فضاهای آموزشی در همه نقاط کشور، افزایش دانشآموز، معلم، آموزشگاه، توسعه زیرساختهای آموزشی و تولید انبوه منابع، متون و اسناد گوناگون همچون سند تحول بنیادین، حکایت از پیشرفتهای افتخارآمیز در آموزشوپرورش دارد.
آیت الله اعرافی خاطرنشان کرد: در کنار همه مسئولیتها باید از این دستاوردهای علمی صیانت کرد و در این راه نباید از بازشناسی و ضعفها غفلت ورزید. فلسفه این گونه نشستها، رصد نقاط قوت و ضعف با حضور نخبگان حوزه و آموزشوپرورش است.
آسیبها و چالشهای پیش روی
آیت الله اعرافی بیان کرد: با اینکه حجم وسیعی از متون ایجاد شده است، اما برخی از کاستیها، ما را به نتیجه مطلوب نمی رساند. دور بودن از واقعیتها و عدم اتصال به نیازهای اجتماعی و حالت انتزاعی گرفتن از آسیبهایی است که علاوه بر آموزشوپرورش در حوزهها نیز وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: حوزه باید معنای خود را در خدمت به جامعه پیدا کند و جامعه از وجود و محصول آن بهره بگیرد. اگر مدارسی داریم که هنوز از حضور روحانی مناسب خالی است، ازضعف ماست که هنوز طلبهای متناسب با نیاز آموزشوپرورش تربیت نکرده ایم. فراموش نکنیم حوزه انقلابی، رسالت خود را در خدمت به جامعه میداند و باید در رفع آسیبهای اجتماعی و تربیت دینی، تلاش کند.
آیت الله اعرافی افزود: از ضعفهای مهم، انتزاعی عمل کردن، عدم اتصال به جامعه، پاسخ ندادن به نیازهای واقعی و نیز عدم تربیت جامعه است که در سند تحول مورد تأکید قرار گرفته اما کمتر به آن توجه شده است. بر این اساس، حوزه باید در فضاهای آموزشوپرورش، دانشگاه، مساجد و مدارس پاسخگو باشد. ذات نهادهای علمی و فرهنگی اینگونه است که رشته آموزش و مهارت باید دردهای جامعه را درمان و به نیازهای روحی و معنوی پاسخ دهد. رسالت دانشگاه و مدرسه نیز همین است.
رهآورد سند تحول هویت بخشی ملی، اسلامی و انقلابی است
وی گفت: انسان متعالی دارای بعد روحی، شخصیتی، اخلاقی و مهارتی است و در سند تحول همه این مسائل مورد تأکید است. بیست شاخص مهم در سند تحول وجود دارد که تربیت و مهارت، یکی از آنهاست. دانش آموز باید طبق این سند، سبک زندگی سالم را فرا بگیرد و احساس هویت ملی، اسلامی و انقلابی داشته باشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی توضیح داد: اینکه بر هویتبخشی انقلابی تأکید داریم، برای آن است که در درگیری های گفتمانی هرچه عقب بنشینیم، دشمن جلو می آید و تا همه اصالت ما را نگیرد، دست بردار نخواهد بود؛ بنابراین، در این رزم عمیق تمدنی و گفتمانی، نباید عقب نشست بلکه با قدرت، درایت و حکمت پیش برویم تا دشمنان عقب بروند.
وی ادامه داد: وقتی در دستگاه رهبری تصویب شد در برابر تروریسم آمریکایی مقاومت کنیم، این امر با پیگیری و درایت تحقق یافت. پس اهداف دیگر را نیز همینگونه می توان پیش برد.
سه ضلع نظام جامع تعلیموتربیت
مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور عنوان کرد: تعامل سه ضلع آموزشوپرورش، دانشگاه و حوزه اهمیت زیادی دارد. این تعامل باید با حفظ جایگاهها و حریمها، همافزا و نظاممند باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت :در حوزه منابع انسانی با همه پیشرفت ها نیازمند تحول بزرگی هستیم. در شورای انقلاب فرهنگی، دانشگاه فرهنگیان تصویب شد و بندهایی را در مقدمه آوردیم. از این دانشگاه، انتظارات زیادی وجود دارد اما هنوز در ابتدای راه است. باید به این نکته اهتمام داشت که نظام مدیریتی آموزشوپرورش در متون و منابع، جای ارتقا دارد. در این خصوص، منابع مالی مناسب و همکاریها و همافزاییهای بیشتر میتواند کارساز باشد.
مدیر حوزه های علمیه اضافه کرد: در بخش حوزه های علمیه نیز تحولات بسیاری باید رخ دهد تا پاسخگوی نیازها باشیم. در ستادهای مرکزی، عزمی شکل گرفته تا این خلأها کاهش یابد. نظام رشتهای حوزه نیز باید ارتقا یاید؛ زیرا، رشته های فعلی پاسخگو نیست. ایجاد رشته های متناسب با تعلیم و تربیت از ضرورت های حوزه امروز است. بنده طبق مطالعاتی که در فقه تعلیموتربیت به مدت پانزده سال داشتم، به این نتیجه رسیدم که هنوز در ابتدای راه هستیم.
وی افزود: در حوزه باید حدود بیست تا سی رشته طراحی شود، علوم تربیتی منظومهای، خانواده بزرگی است که با نگاه دینی و اسلامی خودمان باید انجام شود.
برخی از محورهای همکاریهای حوزه و آموزشوپرورش
آیت الله اعرافی با بیان برخی محورهای همکاری حوزه و آموزشوپرورش، یادآورشد: برخی از محورهای مهم و بنیادی وجود دارد که آموزشوپرورش و حوزه را به یکدیگر متصل میکند. یکی از این محورهای مهم را «نظام آموزشی پاسخگو در حوزه» اختصاص داده است؛ باید در این نظام رشتهای کار شود. خوشبختانه دوازده رشته دانشی در منظومه رشتهها طراحی و در شورای توسعه تصویب شد که در این میان، تعلیم و تربیت باید بیش از این، مورد توجه باشد.
وی در مورد تحول در نظام آموزشی بیان کرد: تربیت نیروی انسانی اهمیت زیادی دارد، باید در این بخش تحول بزرگی شکل بگیرد. در دانشگاه فرهنگیان و حوزه علمیه باید دورههای مناسب برای معلمان تعریف شود و نظام پژوهشی متناسب با نیازهای جدید تدوین شود.
ستاد همکاریها در آستانه یک خیز بلند
مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور یادآور شد: ستاد همکاریها باید خیز بلندی بردارد و رشته هایی را در حوزه تعلیموتربیت تعریف کند. البته این امر، امکانات وسیعی میخواهد. این ستاد در این راه باید افقهای وسیعتری را مدنظر قرار دهد و به همه آفاق توجه کند و در زیرساخت رشته ای تحولاتی ایجاد کند.
محوریت سند تحول در فعالیتها، انتظار جامعه علمی و فرهنگی کشور
آیت الله اعرافی عنوان کرد: امروز با مطالعات وسیعی که صورت گرفته، سند در وضعیت خوبی قرار دارد. انتظار جامعه علمی و فرهنگی این است که سند محوریت داشته باشد. به جای اینکه ۲۰۳۰ داشته باشیم، خودمان برای منطقه و جهان اسلام سند تدوین کنیم و بر اسناد بومی و انقلابی کار کنیم.
مدیر حوزه های علمیه اظهار داشت: نظام آموزش های کاربردی و مهارتی نیز از جایگاه بالایی برخوردار است. اکنون ۲۵۰ کار ویژه برای روحانیون در مدیریت حوزه تعریف شده و نظام مهارتی در حال انجام است. باید نظام کاربردی مطلق را با نیاز آموزشوپرورش تعریف کنیم و در حوزه متون و منابع باید گام برداشت.
وی خاطرنشان کرد: محور دیگر، نظام تبلیغی است که باید ارتقا یابد. در تبلیغات و فعالیت های فرهنگی، کارهای خوبی به سرانجام رسیده است. در این زمینه نیازمند شبکه کارآمد تبلیغی هستیم.
ایت الله اعرافی، مقوله گزینش و پذیرش برای حوزه علمیه را ظرفیت مهم دیگری دانست و گفت؛ در پذیرش حوزهها نیز ستاد همکاریها میتواند اثرگذار باشد.
وی ضمن استقبال از برگزاری یازدهمین نشست دبیران ستادی و استانی ستاد همکاریهای حوزه و آموزشوپرورش، تأکید کرد: نشستها باید از حالت تشریفاتی خارج شود و دقیقتر محورها مشخص و بررسی شود. از آموزشوپرورش انتظار میرود، تحرک بیشتری در این زمینه داشته باشد. حضور روحانیت در آموزشوپرورش یک ضرورت است، نه یک ضرورت صنفی، بلکه ضرورت آرمانی دینی است. از طرفی باید بر روند حضور حوزه در این عرصه بازنگری شود.
انتهای پیام ۳۱۳/۱۷