حجت الاسلام والمسلمین سعید شمس در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، در خصوص ظرفیت های کشور های افریقایی بوِیژه اوگاندا گفت :اوگاندا از نظر جغرافیایی یکی از مناطق مورد نظر و  ویژه صهیونیست ها بود و حتی تپه ای در آن وجود دارد که به تپه موساد معروف است و در نظر صهیونیست ها این بوده که چند نقطه را تحت اشتغال خود را در آورده اند، ولی ترجیح دادند که فلسطین را تحت اشغال خود درآورند.

این کارشناس مسائل آفریقا افزود: اوگاندا در نیم  کره شرقی، نیم کره شمالی و جنوبی و در مرکز خاوری قاره افریقا قرار دارد که از  شمال به سودان جنوبی  از شرق به کنیا  از جنوب  به دریاچه ویکتوریا  ،کشورهای تانزانیا  و رواندا  و ازغرب به کشور کنگو(کینشازا)  محدود است. وسعت اين كشور ۲۴۱۰۳۹ كيلومتر مربع است كه از نظر مساحت هفتاد و هشتمين كشور جهان است.

حجت الاسلام و المسلمین شمس به مشخصات عمومی  اوگاندا اشاره کرد و گفت: نام رسمی جمهوری اوگاندا(The Republic of Uganda)  عضو سازمان ملل متحد، جنبش عدم تعهد، اتحادیه کشورهای همسود (مشترک‌المنافع)، سازمان وحدت آفریقا است ، مساحت این کشور ۲۴۱۱۳۹کیلومتر مربع و مختصات جغرافیایی: ۱ درجه شمالی و ۳۲ درجه شرقی،  جمعیت: 40386141 در سال 2015،  پایتخت: کامپالا و دارای شهرها و مناطق مهمی از جمله؛ جینیجا، امبالی، ماساکا، انتبه؛ سوروتی، آروا، ایمبرره می باشد.

وی افزود: زبان رسمی مردم اوگاندا انگلیسی، سواحلی ،  لوگاندا و دیگر زبانهای محلی بوده و دارای مذهب کاتولیک رومی، پروتستان، آنیمیست، اسلام سنی و شیعه می باشد و امید به زندگی در این کشور ۵۱ سال و واحد پول آن شیلینگ اوگاندا است.

نماینده سابق جامعه المصطفی در اوگاندا ادامه داد: اوگاندا سرزمین زیبایی های خدادادی و بهرمند ازتنوع طبیعی و دریاچه های آب شیرین فراوان است که رود نیل از آن سرچشمه می گیرد و کوه های پوشیده ازجنگل آن پناه گاه امن هزاران گونه موجود زنده و جالب توجه مانند گوریل های نقره ای است . به همین دلیل وینستون چرچیل دراولین دیدار ازاین کشور آن را مروارید قاره افریقا خواند.

وی درباره نامگذاری این کشور بیان داشت: نام اوگاندا برگرفته از نام پادشاهی منطقه «باگاندا » « Baganda» درسال 1894 می باشد که به زبان سواحیلی آن بوگاندا « Buganda » و تلفظ انگلیسی آن یوگاندا « Uganda » است ، در زبان عربی «أوغندا» تلفظ می شود که برگردان آن درزبان فارسی« اوگاندا» تلفظ می شود. پرچم پادشاهی باگاندا  دارای سه ستون عمودی، دوستون آبی رنگ ویک ستون سفید دروسط به همراه تصویری از سپر ونیزه ویک شیر بود.

حجت الاسلام والمسلمین شمس اظهارداشت: اواخرسده پیشین کشورهای آفریقایی عمدتا براساس قوم  واحدی که اکثریت ملت آن کشور را تشکیل می دادند نامگذاری شدند، ولی وضعیت اوگاندا متفاوت بود، زیرا  قبیله  باگاندا تنها یک ششم  جمعیت تشکیل دهنده این سرزمین بودند ، بوگاندا  که خود به تنهایی امضا کننده موافقت نامه اوگاندای سال 1900  با  استعمار انگلیس به شمار می رفتند، قدرتی بدست  آوردند که موجب شد تا برکل قبایل تسط یافته و نام خود را براین سرزمین تحمیل کنند.

این کارشناس مسائل آفریقا ادامه داد: اوگاندا یک کشور استوایی است و در محدوده  خط استوا ازحدفاصل 70 کیلومتری پایتخت عبورمی کند، اگرچه طبیعت مناطق  استوایی گرم است ولی به دلیل ارتفاع زياد مناطق این کشور از سطح درياهاي آزاد، آب‌وهوايي معتدل دارد. در سواحل شمالي درياچه ويكتوريا، تقريباً در تمام سال بارندگي صورت مي‌گيرد، اما در ساير مناطق كشور 1 تا 2 فصل خشك وجود دارد. بالاترين درجه حرارت در دشت‌هاي مسطح آلبرت و پايين‌ترين درجه حرارت در مناطق سرد كوه‌هاي رنزوری است 

وی گفت: ميانگين دماي ساليانه پايتخت اوگاندا به 22 درجه سانتيگراد و ميانگين بارندگي ساليانه آن به 1180 ميلي‌متر مي‌رسد. وآب و هوای پایتخت درپایین ترین سطح خود14 درجه سانتی گراد ودربالاترین سطح خود31 درجه سانتی  گراد میباشد.  پیشتر اکثر نقاط جنوبی اوگاندا را جنگل های استوایی پوشانده بود، ولی با استقرار انسانی دراین مناطق، تنها آثاری ازاین جنگل هابه چشم می خورد. ولی درکل بخاطر آب و هوای یاد شده درطول سال سرزمین اوگاندا سرسبز است.به طور کلی این کشور میان دو دره بزرگ در شرق افریقا قرار دارد.

حجت الاسلام و المسلمین شمس بیان داشت: در اوگاندا یهودی های اصیل هم زندگی می کنند اما بافت اجتماعی مردم مسیحی است و همواره کلیساهایشان پراز جمعیت است و فرقه هایی هستند که هر روز در کلیسا به عبادت می پردازند.

این کارشناس آفریقا تصریح کرد: در تاریخ این کشور در زمان پادشاهان و قبل از اشغال انگلستان مردم توسط پادشاه وقت بوگاندا با اسلام آشنا شدند و اسلام را فراگرفتند لذا مساجد دراین کشور نسبت به کلیسا از قدمت بیشتری برخوردارند و حتی دفتر پادشاه سنتی اش نیز در کنار  مسجد کیبولی واقع می باشد.

حجت الاسلام و المسلمین شمس اذعان داشت:حدود 200 سال قبل به مرور زمان اسلام آمده به اوگاندا آمد اما وقتی پسر پادشاه به اروپا رفت و فرهنگ آن ها را برای مردم آورد انگلیسی ها نیز مبلغین مسیحی را روانه منطقه کرده و جمع زیادی را مسیحی می کنند.

وی بیان کرد: در اوگاندا مکان مقدسی وجود دارد که گنبد و بارگاه دارد و به نام حرم شهدای ناموگونگو می باشد ، طبق مطالعات زمانی عده ای در مقابل کابکا حاکم وقت  در زمان پادشاهی بوگاندا به دلیل مباحث اخلاقی اعتراض می کنند و حاکم نیز همه را دستگیر کرده و می سوزانند بر این اساس دراین منطقه در روز شهدا از اوگاندا و کشورهای همجوار مسیحیان جمع می شوند و یاد آن ها را گرامی می دارند البته  درمیان این جوانانی که به دستور پادشاه به شهادت رسیدند چندجوان مسلمان نیز وجود داشته است.

این کارشناس مسائل آفریقا خاطرنشان کرد: فرقه ای افراطی از مسیحیان نیز در این کشور هستند که تقریبا همه روزه به کلیسا می روند و دعا می کنند و پای سخنرانی می نشینند به نام بُرن اگین( تولدی دوباره)  ریشه اصلی آنها از  آمریکا هستند این فرقه حتی نسبت به رفتار مسالمت آمیز دولت با مسلمانان نیز معترض هستند.

وی یادآور شد: اوگاندا به لحاظ جغرافیایی آب و هوای خوبی دارد و اگرچه درخط استوا واقع شده است ولی بخاطر بالابدون آن ازسطح دریا تعادل آب و هوایی در آن ایجاد کرده است وجود دریاچه آب شیرین ویکتوریا که سه کشور کنیا ، تانزانیا و اوگاندا را به هم وصل می کند آب و هوای مطبوعی را به وجود آورده است.

استاد جامعه المصطفی العالمیه اظهارداشت: در حال حاضرگروه های مختلف از مسلمانان و مسیحیان از کشورهای مختلف برای جذب مردم حضور دارند. که بیشتر از مسیحیان هستند مانند گروه هایی از  آمریکا ئی  و کشورهای اروپایی، در اوگاندا حضور دارند به طوری که استاندار یکی از مناطق شمالی می گفت:آمریکائی ها در نزدیکی ما در حدود 15 سال است ساختمانی را احداث کرده اند و ما نمی دانیم چه کاری را انجام می دهند، اما با اینکه 90 درصد مسلمانیم جوانان ما را به آمریکا می برند و تبدیل به کشیش می شوند. گروه های مسلمانان مانند سعودی ها و کویتی ها ، ترکیه و... حضور دارند درکنار آن ها در این میان شیعیان نیز حضور دارند و شیعیان شامل بهائی ها و احمدی ها هستند اما به طور کلی حکومت دست مسیحیان است و حدود 30 درصد مسلمان هست البته در سایت ها 12 درصد مسلمان درج کرده اند اما اسلام رو به رشد است چرا که آبا و اجدادی مسلمان داشتند و میانه خوبی با مسلمانان دارند به گونه ای با هم آمیخته اند.

حجت الاسلام و المسلمین شمس اظهار داشت:مسلمانان در اوگاندا مفتی دولتی دارند که نماینده رئیس جمهور می باشد،  شیخ شعبان رمضان مباجه، مفتی این کشور که در همه جای اوگاندا و ایالت ها دفتر دارد و حتی در رستوران ها غذای حلال با مجوز از دفتر مفتی  عرضه می شود و هر سال ماه رمضان رئیس جمهور به مسلمانان افطاری می دهد و سفرای اسلامی را دعوت می نماید و در مجموع تعامل خوبی با مسلمانان دارد و مراسم ازدواج و طلاق و احکام شان را به مفتی ها واگذار کرده و برای خود جایگاهی داشته و در کابینه دولت و نمایندگان مجلس حضور دارند. البته درکنار ایشان مفتی مردمی هم وجود دارد که مفتی اعظم نام دارد چرا که مردم  بار مفتی که رئیس جمهور معرفی کرده اند نرفته اند و خودشان یک مفتی را معرفی نموده اند که درحال حاضر شیخ سلیمان کاسوله می باشد دفتر ایشان در مسجد کیبولی مرکز مسلمانان اوگاندا می باشد.

وی بیان کرد: آفریقا یک میدان فرصت است همه می توانند حضور داشته باشند، ولی بیشترین حضور از آن مسیحیان و بیشترین تبلیغ مربوط به آن ها می باشد، مسیحی ها فرقه های مختلفی در آن دارند و حتی با روش سنتی در خیابان ها حتی به تبلیغ می پردازند و تبلیغات گسترده ای دارند.

نماینده سابق المصطفی در اوگاندا خاطرنشان کرد: مسلمانان تنها در مساجد به تبلیغ می پردازند و مساجد زیادی دارند البته دسته ای از مسلمانان وهابی هستند و در خبرگزاری ها مظلومیت خود را مطرح می کنند اما اپوزیسیون دولت مطرح می شوند و دولت میانه خوبی با وهابی ها ندارند.

راهبرو مشاور طلاب ملیت های اوگاندا و رواندا گفت: وهابی ها متاسفانه کارهای خطرناکی نیز انجام داده اند علی رغم اینکه کشور امنیت و بسترهای خوبی برای فعالیت های تبلیغی دارد در سال 2014 وهابی ها توانستند دکتر عبدالقادر یکی از بزرگان دین اسلام و تشیع را در مرز کنیا به شهادت برسانند.

حجت الاسلام  والمسلمین شمس ادامه داد:پسر ایشان استاندار و رئیس ایالتی در اوگانداست و حتی رئیس جمهور بعد از ترور پدرشان به وی سر زد ،دکتر عبدالقادر شخصیت مهمی بود با اینکه موسسه فرهنگی داشت خیرین کمک کردند تا 40 مسجد و 3 بیمارستان و 12 مدرسه بسازد و درب منزلش به روی همه باز بوده است و دولت از امکانات پیشرفته استفاده و قاتل وی را دستگیر کرد.

وی تصریح کرد:حتی یک فرد مسیحی برای شهادت وی کامنت گذاشته بود و می گفت من اطلاع نداشتم وی مسلمان و شیعه بوده ولی اگرچه من کاتولیک هستم ولی او را پدر خود می دانستم  به ایشان مدیون هستیم ایشان مسجد می ساخت و از این طریق اهل بیت(ع) را ترویج می کرد وی عالم  با سوادی بود و این گونه جایگاه مهمی در میان مردم به دست آورده بود.

وی بیان کرد: دانشگاه هاروارد با هزینه مسیحی ها اداره می شود در اوگاندا برای مراسم اعطای دکترای افتخاری دعوت کرده بود که از دانشگاه هاروارد این گواهی نامه ها اعطاء می کردند در حالی که تعدادی از آن ها مسلمان هستند عربستانی ها نیز در جای جای اوگاندا ملک دارند و فعالیت می کنند و سایر مسلمانان از کشورهای مختلف حضور دارند و شعبات زیادی دارند و مدارس بین المللی بزرگی هستند و به فعالیت می پردازند.

حجت الاسلام و المسلمین شمس خاطرنشان کرد: شعار ما توسعه آموزش عالی درکشور می باشد چرا که در آفریقا هزینه تحصیلات سنگین و این نوع فعالیت ها برای جوانان آن ها جذاب است.

وی گفت: در کنار دروس و رشته های مختلف مورد نیاز جامعه آن ها، مدیریت بازرگانی و مدیریت آموزشی را تدریس می کنیم که آن ها می توانند با این آموزش ها در مدارس درس بدهند و یا فعالیت های اقتصادی را انجام دهند در کنارش مباحث دینی نیز به صورت پاره وقت داریم.

وی عنوان کرد: کالج اسلامی المصطفی با پیگیری های لازم رونق یافته و جمعیت اش بیشتر شده و به روزهایی می رسیم که اولین دوره خواهران فارغ التحصیل می شود بسیار از ما قدردانی کردند که جوانانشان را با سواد کنیم و از آموزش عالی استفاده کنند.

حجت الاسلام و المسلمین شمس یادآور شد: غیراز کالج اسلامی المصطفی دراین کشور چند حوزه علمیه مربوط به شیعیان و پیروان اهل بیت علیهم السلام وجود دارد ازجمله می توان به حوزه علمیه  خاتم الانبیا ، حوزه علمیه امام جعفر صادق علیه السلام و حوزه علمیه امام رضا علیه السلام نیز اشاره کرد که با مدیریت طلاب شیعه آفریقایی اداره می شوند. همچنین طلاب فارغ التحصیل مدارسی آکادمیک را نیز اداره می کنند که در آن مدارس علاوه بر دروس مدرسه ، دروس دینی را هم به دانش آموزان ارائه می کنند.

وی بیان کرد: در همه جای دنیا همه در میدان مسابقه حضور دارند، هزینه هایی که در آن جا انجام می شود از سوی خیرین است و هزینه های خیرین در جامعة المصطفی در مقایسه با دیگر کشورها قابل مقایسه نیست آن ها در این زمینه زیاد سرمایه گذاری می کنند، اما ما امکانات محدودی داریم. دانشگاههای بزرگ جهان با هزینه خیرین مدیریت می شوند تا جمعیت مسیحی را افزایش دهند و هدف ما این است جامعه شیعی را حفظ کنیم.

 راهبر و مشاور طلاب ملیت های اوگاندا و رواندا بیان کرد: در حالی که ارتباط دولت و ملت خوب ست و رابطه های خوبی با ما دارند و ما با وزراء و رئیس جمهورشان نیز می توانیم به خوبی دیدار داشته باشیم.

وی یادآور شد: عربستانی ها در این کشور حوزه های علمیه دارند و وهابیت را ترویج می دهند، اما شیعیان به طور بسیار محدود حوزه دارند البته تلاش کرده ایم رابطه خوبی با شیعیان داشته باشیم و تعداد انگشت شماری حوزه در اوگاندا داریم.

حجت الاسلام و المسلمین شمس  عنوان کرد:در اوگاندا عموم مردم اطلاعی از ایران ندارند و تصورشان مانند برخی از کشورهای منطقه می باشد اما به طور کلی به مردم ایران علاقه مند هستند و حتی روسای جمهور قبلی ما را می شناسند البته به دلیل وجود سیستم انگلیسی جوانان بیشتر درگیر مسائلی مانند فوتبال هستند و به دیدن فوتبال های اروپایی علاقه زیادی دارند.

نماینده سابق المصطفی در اوگاندا ادامه داد:در حال حاضر وضعیت خوبی در آن جا وجود دارد و از نظر فرهنگی و خدمات برنامه های منسجمی ارائه می گردد در این منطقه بسیار به نظام های آکادمیک علاقه مند می باشند می توان در این بخش به شیعیان خدمت رساند ما در این راستا معارف اهل بیت(ع) را به گوش شیعیان می رسانیم و از این فرصت به شیعیان دنیا در جهت اطلاعات دینی شان گام برمی داریم.

حجت الاسلام و المسلمین شمس تصریح کرد:فقر دینی در برخی از مناطق نسبت به معارف دینی وجود دارد ما خود را طلبه ای می دانیم که رسالتش رساندن معارف اهل بیت(ع) به گوش شیعیان می باشد و این را افتخاری بزرگ برمی شمریم و در کشورهای همسایه اوگاندا نیز فعالیت هایی را آغاز کرده ایم هر چند به مراتب سخت تر است.بسیاری از کشورها این جا در تلاش اند تا مانع فعالیت های المصطفی در آشناسازی شیعیان و دوستداران اهل بیت(ع) به تشنگان این معارف هستند.

گفت وگو : اکبر پوست چیان