به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، نشست «بایسته های حضور روحانیت در فضای مجازی» با حضور روحانیون فعال در فضای مجازی و مدیران کانالهای تلگرامی حوزوی در محل خبرگزاری حوزه برگزار شد و قسمتهایی از مطالب طرح شده در نشست در ادامه می آید:

حسن صدرایی عارف سردبیر خبرگزاری حوزه:

برگزاری سلسله نشست با مدیران و فعالان حوزوی که در عرصه های رسانه ای حضور دارند در دستور کار خبرگزاری حوزه قرار گرفته است که در اولین نشست، در خدمت تعدادی از مدیران کانالهای تلگرامی که در قم حضور دارند هستیم و این نشستها در سطوح مختلف ادامه خواهد یافت.

برخی از طلاب و فضلای حوزه در عرصه رسانه و به خصوص فضای مجازی و شبکه های اجتماعی بسیار فعال هستند و لازم است که در این باره ما هوشمندانه تر و دغدغه مندانه تر وارد شویم. یکی از الزامات مهم در این خصوص ناظر به بحث هویت بخشی به کار رسانه ای طلاب است و ما باید به هویت طلبه رسانه ای بیش از پیش بها بدهیم. ما نیازمند تقویت فعالیت رسانه ای طلاب هستیم و جلسات و هم اندیشی ها در این راستا بسیار مهم است، گفت : به خصوص در شرایط فعلی هر چه جلوتر می رویم اهمیت و ضریب نفوذ و اثرگذاری شبکه های اجتماعی افزایش می یابد این تعامل ها ضروری تر جلوه می کند.

از سویی درد و دغدغه مشترک همه ما با وجود همه اختلاف سلایق و رویکردهای مختلف ، درد دین است و همه ما به نشر و ترویج آموزه های اهل بیت (ع) به شدت علاقه داریم و در این جهت باید از تجربیات خوب بهره ببریم.

تعامل و گفت و گو میان فعالان رسانه ای ضروری است. تجربه موفق امام موسی صدر در گفت و گو با طیفهای گوناگون پیش روی ماست و شایسته است که از این تجربه بهره ببریم؛ امام صدر هیچکاه از عقاید خود کوتاه نیامد و یا مسامحه نکرد اما با پیروان و رهبران دینی از مذاهب و طیفهای مختلف گفت و گو کرد و ازقضا به سود مکتب اهل بیت(ع) و منتهی به عزت شیعه شد.

اخیرا در خبرگزاری حوزه ورود به شبکه های اجتماعی قوت گرفته و بازخوردهای خوبی نیز از این مساله گرفته ایم. در حال حاضر نیز دارای 11 شبکه اجتماعی هستیم، ضمن آن که در زمینه تولیدات چند رسانه ای نیز فعال تر شده ایم.

از همه سروران عزیز که در جلسه حاضرند درخواست می کنیم که صریحا فعالیتهای خبرگزاری را نقد کنند. به خصوص که اخیرا رویکردهای تعاملی در سایت و کانال خبرگزاری حوزه ایجاد شده است و ما پیامهای مخاطبان را در درگاه های رسانه ای خود منتشر می کنیم و بسیاری از این پیامها انتقاد از خبرگزاری حوزه و یا بخشهای اداری در مرکز مدیریت حوزه است اما این روند را آغاز کرده ایم و مدتی کمپین #ما_را_نقد_کنید را در خبرگزاری حوزه به راه انداختیم و طبعا این فضای نقد را به بقیه مجموعه های دینی و حوزوی نیز سرایت خواهیم داد.

حجت الاسلام ابوالقاسم سیفی مازندرانی، مدیر کانال تلگرامی "شارح" (شبکه اطلاع رسانی حوزه انقلابی)

محتوای قرار داده شده در این کانال البته اختصاص به اخبار حوزوی ندارد هر چند که بیشتر رویکرد ما حوزوی است به این معنا که ما هم اخبار حوزوی و خبرگزاری های مرتبط را در کانال می گذاریم و هم اخباری خارج از حوزه های علمیه و مربوط به امور دیگر را مورد توجه قرار می دهیم

در حال حاضر شاهد وضعیتی هستیم که برخی کانال ها و سایت ها صرفا به دنبال انتشار خبر از جاهای دیگر هستند، اما برخی نیز خبرسازی های خاص با غرض ورزی هایی دارند که گاه این کار را هم با زیرکی خاصی انجام می دهند.

انتظار می رود که رسانه حوزه و همچنین هفته نامه افق حوزه در انعکاس اخبار و رویدادها صریح تر وارد عمل شود نه این که موضع منفعلانه داشته باشد؛ به عنوان مثال در قضایای مختلف همچون 2030 و برجام، خبرگزاری حوزه و حتی برخی کانال ها ملاحظاتی داشته و گاه دچار خودسانسوری می شوند که این به نظر بنده جالب نیست.

ما باید بتوانیم یک جریان سازی مناسبی داشته باشیم که البته این سخن به هیچ وجه به معنای نشر هر مطلبی و خدای ناکرده بی اخلاقی و بی تقوایی نیست ، بلکه به نظر بنده خبرگزاری حوزه ضمن حفظ حرمت ها و جانب انصاف و اخلاق گرفتن باید پیشگام باشد تا بقیه رسانه های حوزوی از جمله شبکه های اجتماعی در حوزه جرات و جسارت نقد را داشته باشند.

از سوی دیگر به عقیده بنده نباید از تهدیدها و فشارها نیز هراسید بلکه ما باید ادای وظیفه انقلابی و دینی خود را داشته باشیم به خصوص در دنیای کنونی که واقعا شرایط سختی است و به تبع آن، دفاع از انقلاب و دین بسیار مهم تر و در عین حال دشوارتر هم شده است.

روح الله رضوی ، مدیر کانال تلگرامی "سرباز روح الله "

مطالب بنده در فضای بین الملل است و در این راستا سعی کرده ام که از ظرفیت های فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در مسیر تبیین خط انقلاب و منویات مقام معظم رهبری نهایت استفاده را ببرم.

یکی از مشکلات ما این است که همان رویکرد سنتی در قبال رسانه ها را در شبکه های اجتماعی دنبال می کنیم و حال آن که ما قبل از هر چیز نیاز به فهم درست از شرایط و اقتضائات رسانه را داریم.

باید توجه داشت که تلگرام شبکه اجتماعی نیست بلکه فیس بوک و اینستاگرام شبکه اجتماعی به شمار می روند و در شبکه های اجتماعی شما باید برای مخاطب و در مورد مخاطب بنویسید نه پیش فرض های ذهنی خود را به او القا کنید.

از سویی در شبکه اجتماعی مخاطب شما باید خودش را ببیند و در غیر این صورت می بایست قالب را عوض کرد و سایت و وبلاگ و شبکه تلویزیونی به جای شبکه اجتماعی ایجاد کنید؛ به هر صورت این قاعده بازی است و گرنه بدون توجه به این مساله اثرگذاری لازم در این باره وجود نخواهد داشت.

یکی از تکنیک هایی که باعث جذ مخاطب شده و او به این وسیله خود را در شبکه اجتماعی می بیند این است که نقد و نظر او را منتشر کنیم و البته این یک اصل مهم است که بدانیم در شبکه اجتماعی چه زمانی و چگونه حرف خود را بزنیم تا اثرگذار باشد و در ضمن سوال و دغدغه ذهنی مخاطب را انعکاس دهیم.

نکته حایز اهمیت دیگر این است که ما نباید از اهمیت یک شبکه اجتماعی بزرگ و جهانی مثل فیس بوک که یک میلیارد و هفتصد میلیون کاربر در دنیا دارد، غافل شویم چه آن که برای موج سازی و تاثیرگذاری در سطح جهانی به این شبکه که خودش به نوعی مادر شبکه های اجتماعی است، نیاز داریم و لذا فعالان حوزوی نباید از حضور در فیس بوک غافل شوند.

حجت الاسلام محسن مطلبی ، مدیر کانال تلگرامی" فقاهت"

رویکرد ما در این کانال پیگیری جدی منویات مقام معظم رهبری و دغدغه اصلاح در عرصه های مختلف و نظام آموزشی و ایجاد گفتمان تحول در بدنه طلاب و مطالبه گری درباره بیانات رهبر معظم انقلاب است که در اینستاگرام نیز با همین عنوان حضور داریم.

ضمن تشکر از برگزاری این جلسه ، به نظرم تقویت تعامل ها و گفتگوهای میان فعالان فضای مجازی در حوزه کار بسیار پسندیده ای است که باید ادامه یابد.

ما در عصر رسانه هستیم و اگر اتفاقی در هر گوشه جهان بیفتد در کمتر از یک ساعت به تیتر اول اخبار تبدیل می شود؛ آنچه مهم است این که بدانیم دوره بایکوت و سانسور رسانه ای گذشته و لذا با مدل های گذشته نمی توان جلوی جریان آزاد اطلاعات و به خصوص مباحث علمی را بگیریم.

حوزه علمیه مهد آزاداندیشی بوده و هست و ما باید در عمل این را نشان دهیم که حتی افکار مختلف که مدعی حرف های نوین برای بازار علم هستند باید بگذاریم حرفشان را بزنند که سیره ائمه اطهار (ع) نیز در برگزاری مناظره های علمی همین طور است؛ به هر صورت در جریان تضارب آرا مردم قضاوت می کنند که کدام اندیشه بر دیگر اندیشه ها تفوق دارد و مستدل تر و منطقی تر است.

متاسفانه گاهی اوقات برخی خبرگزاری ها حتی از انتشار اخبار کاملاً علمی به جهت برخی ملاحظات خاص خود امتناع می کنند ؛ در این خصوص به ویژه از خبرگزاری حوزه انتظار می رود که در این باره فعال تر وارد عمل شود، چه آن که حریت و شجاعت رسانه ای از جمله مهم ترین الزامات فعالیت در این عرصه است.

رسانه باید بر اساس واقعیت ها تحلیل و آسیب شناسی کرده و راهکار بدهد و مصلحت اندیشی های کاذب را کنار گذاشته و واقع بینانه مسایل را تحلیل کند.

رسانه رسمی حوزه به معنای واقعی باید رسانه حوزه باشد نه صرفا بزرگان حوزه یعنی علاوه بر پوشش خبری بزرگان ، اخبار و تحولات بدنه حوزه را بگوید به عنوان مثال امروزه بسیاری از طلاب مشکلات جدی معیشتی و علمی دارند که در این باره باید راهکارها را بیان کرد و دست به جریان سازی خبری زد.

به عقیده بنده ما در فعالیت های رسانه ای به خصوص در عرصه فضای مجازی به هیچ وجه نباید اسیر روزمرگی ها شویم ، ضمن آن که نباید به همین میزان اقدامات خوبی که شروع شده اکتفا کنیم.

همچنین با وجود اختلاف سلایق بسیار باید همه بکوشیم که فرمایشات و بیانات مقام معظم رهبری را عملیاتی نماییم؛ به هر حال رهبر معظم انقلاب به عنوان ولی فقیه وقتی بحثی را مطرح کردند به عنوان فصل الخطاب باید همه به آن عمل کنند که این مساله عقلایی است.

درباره حوزه و مسایل ناظر به آن ، رهبر معظم انقلاب 30 سال است که بیاناتی دارند و حال آن که متاسفانه بسیاری از مطالبات ایشان عملی نشده و ما باید این مساله را از مدیران و مسئولان حوزه و بزرگان مطالبه گری کنیم.

علی اشرف فتحی ، مدیر "تقریرات"

این کانال یک کانال حوزوی و دانشگاهی است که هدف اصلی آن در واقع ارتباط گیری با مخاطبان مجله تقریرات است.

پیش تر از این شبکه های اجتماعی مثل الان نبود اما الان بی شمار ما کانال و گروه داریم.

با این وجود به علت عدم درک شرایط جدید گاهی احساس می کنیم در روستایی قرار داریم و برای افراد معدودی صحبت می کنیم و حال آن که امروز نیازهای مخاطبان بسیار متنوع و پیچیده شده تر از دوران گذشته است که باید شرایط امروز را به خوبی درک کرد.

در فضای مجازی یکی از مسایل و اشکالاتی که وارد است برمی گردد به آموزش و پرورش جامعه ما؛ گاهی طلبه ها به علت همین مشکلات چیزی برای عرضه در فضای مجازی در زمینه تبلیغ دینی ندارند

از سویی باید زبان و اقتضائات خاص رسانه های نوین را بدانیم تا بتوانیم بر مخاطبان خود تاثیرگذار باشیم

همچنین باید نیاز مخاطب را به خوبی درک کنیم

نباید به هر حال از یاد ببریم که در فضای جامعه امروز با طیف های گوناگونی روبرو هستیم که برخی از آنها فقط بلدند که انتقاد کنند و غر بزنند و تحلیل های گاه آبکی ارایه بدهند و از سویی عده ای نیز انتقادات عمیق و جدی مطرح می کنند چه در فضای حقیقی و چه فضای مجازی.

از این رو می بایست اطلاعات حوزویان فعال در تبلیغ سنتی و به خصوص مجازی درعرصه های عمومی و تخصصی بیشتر شود.

از این رو به نظر من خیلی خوب است دو سه سال سرمایه گذاری در خبرگزاری حوزه صورت گیرد تا تعدادی طلبه متخصص در فضای مجازی تربیت شود و این ها بعدها بسیار می توانند تاثیرگذار باشند.

حجت الاسلام احمد نجمی ، مدیر "مباحثات"

این کانال صرفا تعلق دارد به مطالبی که در سایت مباحثات منعکس می شود و خلاصه ای از آن ها در کانال منتشر می شود و لذا عموم مطالب اختصاصی و حوزوی است.

آن چه ضرورت دارد و از ما به عنوان طلبه انتظار می رود این است که در فعالیت های رسانه ای خود همواره رعایت انصاف و اخلاق را داشته باشیم.

خبرگزاری حوزه مدتی است که به سمت تاثیرگذاری بیشتر بر گروه مخاطبان خود حرکت کرده  و صرفا حالت روابط عمومی حوزه را ندارد و این جای امیدواری است. با این حال در رسانه حوزه باید حرف های همه طیف ها شنیده و منعکس شود و ایجاد فضای تعاملی و نقد و نیز گفتمان سازی نخبگانی به عنوان یک ضرورت مورد توجه قرار گیرد.

همچنین اقتضائات فعالیت حوزوی در فضای مجازی در عین به روز بودن باید متناسب با شان طلبگی باشد نه این که به اسم جذب مخاطب هر کاری بخواهیم بکنیم.

صرف عصوگیری و آمار دادن در اینجا نباید مطرح باشد بلکه کیفیت کار و هدف گذاری صحیح و اثربخشی مهم است.

حجت الاسلام سید یاسر تقوی ،مدیر کانال "سرائر"

 هدف این کانال بررسی چالش های حوزه و روحانیت است که البته این چالش ها و دغدغه ها یا خودش جزو مسایل درون صنفی روحانیت است یا این که به مسایل اجتماعی از زاویه روحانیت توجه می کند.

یکی از بایسه های امروز در فضای مجازی ایجاد و تقویت فضای گفتگو و تعامل است و لذا در خبرگزاری حوزه نباید صرفا نگاه خبری داشت بلکه می طلبد که ما یک فضای گفتمان سازی ایجاد کنیم به خصوص در عرصه های دین پژوهی که جای کار زیاد است.

از این رو معتقدم که فراهم سازی زمینه گفتگو می تواند یکی از ماموریت های مهم خبرگزاری حوزه باشد نکته حایز اهمیت دیگر هم این که در شبکه های اجتماعی به خصوص در زمینه بین الملل باید سطوح اثرگذاری را مشخص کرد و نیاز ها و شرایط مخاطب عام و خاص را در نظر گرفت.

سید رضا سجادی نژاد، مدیر «دین آنلاین»

سعی کرده ایم این سایت و به تبع آن کانال پنجره ای باشد به روی کسانی که رویکرد و فعالیت دین پژوهانه دارند که طبعا مباحث حوزوی نیز در آن مطرح است. آیت الله اعرافی انصافا شخصیت نقد پذیری است و از روشنفکرترین افراد و مدیران در حوزه می باشد ،اما با همین وجود نیز شرایط به گونه ای است که خیلی از مباحث و مسایل را نمی توان انعکاس داد و بنده از این حیث به سختی ها و چالش های کار در فضای رسانه ای حوزه آگاهی دارم.

نهایت هدف و کار ما تبلیغ دین است و بر این اساس باید ببینیم که از رسانه ها تا چه حد می توانیم برای این  منظور استفاده کنیم.

خبرگزاری حوزه نباید روابط عمومی مرکز مدیریت باشد

و فقط منحصر به انعکاس نظر و دیدگاه علما و مراجع تقلید نشود، بلکه بدنه حوزه و همه نهادها و مراکزفعال در حوزه باید مورد توجه قرار گیرند.

از سویی باید بررسی دقیق شود که آیا نیاز است که حوزه در برخی شبکه های اجتماعی مثل اینستاگرام حضور داشته باشد یا باید در برخی از آنها باشد به ویژه از این نظر که ما نیاز به نیروی انسانی خوب و مستعد داریم که تاثیرگذاری داشته باشند

پیشنهاد می کنم که رسانه حوزه ،دارای کارگاه و یا شورای تخصصی نقد و بررسی سیاست گذاری ها و برنامه ها داشته باشد و در این خصوص از تجارب و نمونه های امروز در دنیای اسلام و جهان بهره مند شویم.

رضا تاران، مدیر "نامه های حوزوی"

گرچه علایق خودم را در این کانال دنبال می کنم اما بیشتر رویکرد فکری و اندیشه ای در آن دارم تا این که وقایع را مورد گزارش قرار دهم حتی در بررسی وقایع نیز نگاه تحلیلی وجود دارد.

در حال حاضر چند خبرگزاری معدود دینی و حوزوی داریم که از محتوای این ها در کانال استفاده می کنیم.

با توجه به این که عموما سایت ها و خبرگزاری های حوزوی، علمی و تخصصی است، لذا باید نقش اخبار علمی در این رسانه ها به ویژه خبرگزاری حوزه پررنگ تر شود نه این که فقط منعکس کننده اخبار روزمره و تحولات جاری باشد.

از سویی باید در خبرگزاری حوزه طلاب و فضلا بیشتر دیده شوند و نه فقط افراد خاصی ، ضمن این که این سایت و شبکه های اجتماعی مرتبط با آن می بایست به سمت رویکردهای تفکری حرکت کند و فضای نقد و تحلیل بیشتری ایجاد شود.

در خبرگزاری حوزه و رسانه های حوزوی مسایل و مشکلات طرح شده و نظرخواهی شود و به یک نتیجه مشخص برسیم نه این که حرف های تکراری و کلی گویی های متداول باشد.