به گزارش خبرگزاری«حوزه»، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 134 و 135 سوره بقره پرداخته است.
آیه 134:
تِلْكَ أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَلَكُمْ مَا كَسَبَتُمْ وَلاَ تُسئَلُونَ عَمَّا كَانُواْ يَعْمَلُونَ
ترجمه:
آنها امتى بودند كه درگذشتند، دست آورد آنها مربوط به خودشان و دست آورد شما نیز مربوط به خودتان است و شما از آنچه آنان انجام دادهاند، بازخواست نخواهید شد.
* نکته ها
یكى از اشتباهات بنىاسرائیل این بود كه به نیاكان و پیشینیان خویش، بسیار مباهات و افتخار مىكردند و گمانشان این بود كه اگر خودشان آلوده باشند، به خاطر كمالات گذشتگانشان، مورد عفو قرار خواهند گرفت.
این آیه به آنان هشدار مىدهد كه شما مسئول اعمال خویش هستید، همچنان كه آنان مسئول كردههاى خویش هستند.
در كتاب غررالحكم از حضرت على علیه السلام آمده است: «الشرف بالهمم العالیة لا بالرمم البالیة» شرافت و بزرگى به همتهاى عالى و بلند است؛ نه به استخوانهاى پوسیدهى نیاكان و گذشتگان. در تاریخ مىبینیم كه افراد در سایه عمل خویش، آینده خود را رقم مىزنند. زن فرعون اهل بهشت مىشود، ولى همسر لوط در اثر بد كردارى، به دورخ رهسپار مىشود. اینها نمونهى عدالت و نظام حقِ پروردگار است.
در حدیثى از رسول خدا صلى الله علیه وآله نقل شده است كه فرمود: اى بنىهاشم، مبادا سایر مردم براى آخرت خود كار كنند، ولى شما به انساب خود دل خوش كنید.
* پيام ها
1- نسبت خویشاوندى، در قیامت كارساز نیست. «لها ماكسبت ولكم ما كسبتم»
2- آینده هركس و هر جامعهاى، در گرو عمل خود اوست. «ولاتسئلون عمّاكانوا یعملون»
آيه 135:
وَقَالُواْ كُونُواْ هُوداً أَوْ نَصَرَى تَهْتَدُواْ قُلْ بَلْ مِلَّةَ إِبْرَهِيمَ حَنِيفاً وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
ترجمه:
(اهل كتاب) گفتند: یهودى یا مسیحى شوید تا هدایت یابید، بگو: (چنین نیست،) بلكه (پیروى از) آئین حقگراى ابراهیم (مایه هدایت است، زیرا) او از مشركان نبود.
* نکته ها
كلمه «یهود» از «هود» به معناى بازگشت به خدا، گرفته شده است. در مجمع البحرین از امام صادق علیه السلام نقل شده است كه لقب یهود از آیه 156 سوره اعراف اقتباس شده است، آنجا كه بنىاسرائیل به خدا گفتند: «انّا هُدنا الیك» و كلمه نصارى نیز از كلام حضرت عیسى علیه السلام گرفته شده است آنجا كه فرمود: «مَن انصارى الى اللّه» امّا كلمه «حنیف» از «حنف» به معناى در راه مستقیم آمدن است، همانگونه كه «جنف» به معناى در راه كج قرار گرفتن آمده است.
در آیه 113 خواندیم كه یهودیان، نصارى را قبول نداشتند و نصارى نیز یهودیان را پوچ مىدانستند و هر یك خیال مىكرد كه تنها خودش بر هدایت مىباشد. در حالى كه هر دو گروه دچار شكّ گردیده و از راه مستقیم منحرف شدهاند و راه حقّ راه ابراهیم علیه السلام است كه هرگز دچار شكّ نگردید.
امام صادق علیه السلام فرمودند: دین حنیف و حقگرا، همان گرایش به حقّ واسلام است. [تفسیر برهان]
* پيام ها
1- انحصارطلبى بىجا، ممنوع است. یهود و نصارى بدون داشتن دلیل، هركدام هدایت را تنها در آئین خود مىدانند. «كونوا هوداً او نصارى تهتدوا»
2- نام و عنوان مهم نیست، ایمان و عمل اهمیّت دارد. یهودى یا نصرانى یك لقب بیش نیست، آنچه ارزشمند است، توحید و یكتاپرستى است. «بل ملة ابراهیم حنیفاً»
3- به تبلیغات سوء دیگران پاسخ دهید. «قالوا... قل»
4- ابراهیم علیه السلام هیچگاه از مشركان نبوده است، در حالى كه یهود و نصارى گرفتار شرك شده اند. «وما كان من المشركین»