حجت الاسلام علی محسن منتشلو در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در استان کردستان اظهار داشت: «صله ارحام» از دو واژه صله و ارحام تشکیل شده است که معنای لغوی صله از ماده «وصل» به معنای پیوستن بوده و پیوند کردن دو چیز را میگویند.(1) ارحام جمع رحم بوده و معنای لغوی رحم، زهدان به معنی جای کودک در شکم مادر را گویند.(2)
رئیس تبلیغات اسلامی استان کردستان گفت: صله در لغت به معنای احسان و دوستی آمده است و مراد از «رَحِم» خویشاوندان و بستگان میباشد. (3) در اصطلاح، صله ارحام محبت و سلوک داشتن با خویشان و نزدیکان است.
این کارشناس دینی افزود: واژه رحم، در صله ارحام استعاره برای قرابت و خویشاوندی است؛ چراکه آنها از یک رحم متولد شدهاند و مراد از رحم یعنی نسبت شناخته شده بین آن دو وجود داشته باشد؛ هر چند نسبت دوری با هم داشته باشند. (4) معنای اصطلاحی صله ارحام، اتحاد خویشاوندان و اقوام و دیدار خویشاوندان (5) است.
اهمیت صله ارحام
حجت الاسلام منتشلو به اهمیت انجام فریضه صله رحم اشاره کرد و گفت: در آیات قرآن کریم به دو آیه می توان اشاره کرد که اهمیت صله رحم مورد توجه قرار داده است
این مقام مسئول به این آیات اشاره داشت و افزود: خداوند در قرآن کریم می فرمایند که «الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ»(6) کسانی که پیمان خدا را پس از محکم ساختن آن می شکنند پیوندهایی که خداوند دستور فرموده است برقرار سازد، قطع و در روی زمین فساد می کنند، زیان کارانند.
رییس تبلیغات اسلامی شهرستان قروه در ادامه سخنان خود به عهده خداوند منان اشاره کرد و افزود: از جمله «لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ» استفاده مىشود كه رهبرى آسمانى، عهد خداوند است و از روايات نيز استفاده مىشود كه نماز، عهد خداوند است. هرگونه تعهّدى كه انسان بين خود و خدا داشته باشد، عهد الهى است. قوانين عقلى، فكرى و احكام الهى نيز مصداق عهد الهى مىباشند.
وی اضافه کرد: علّامه مجلسى قدس سره به دنبال آيه «وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ» 110 حديث درباره اهميت صله رحم، بيان نموده و آنها را مورد بحث قرار داده است.(7)
مدیر تبلیغات اسلامی شهرستان قروه اظهار داشت: در سوره محمد می خوانیم:« فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَكُمْ. أُولَئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَأَعْمَى أَبْصَارَهُمْ (8) شما منافقان اگر (از فرمان خدا و اطاعت قرآن) روی بگردانید آیا جز این امید میبرید که در زمین فساد و قطع رحم کنید؟ همین منافقانند که خدا آنها را لعن کرده و گوش و چشمشان را کر و کور گردانید.
حجت الاسلام منتشلو به پیام های مهم این آیات شریفه قرآن کریم اشاره کرد و گفت: این آیات سرشار از پیام های پندآموز و انسان ساز است.
وی افزود: برخی از این پیام های انسان ساز از این قرار هستند؛ اعراض از دين و دستورات قرآن، زمينه ساز فساد و تباهى است؛ صله رحم و روابط خويشاوندى، گناهى است در رديف فساد در زمين؛ فساد گسترش يابد، انسان حتّى به بستگان خود نيز رحم نمىكند؛ فراريان از جنگ، فسادگران و قاطعان رحم، مورد نفرين خداوند هستند.(9)
مدیر تبلیغات اسلامی شهرستان قروه اظهار داشت: در حدیثی از امام علی علیه السلام اینگونه آمده است: «ما آمَنَ باللهِ مَنْ قَطِعَ رحِمَهُ» کسی که با خویشاوندان خود قطع رابطه کند، به خدا ایمان نیاورده است. (10)
حجت الاسلام منتشلو افزود: در این کلام حضرت علی (ع) صله رحم در مقابل کفر به خداوند متعال عنوان شده است و حضرت افرادی را که به این سنت عمل نکنند را کافر معرفی می نماید و لذا اهمیت صله ارحام به قدری است که آن را نشانه ایمان فرموده اند.
پی نوشت:
لغتنامه دهخدا، ج۷، ص۱۰۵۱۹ 1 .
لغتنامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۰۵۷۲ .2
فرهنگ عمید.3
مستدرک سفینه البحار، ج۴، ص۱۱۲. 4
5. لغتنامه دهخدا، ج۷، ص۱۰۵۱
6. سوره بقره آیه 27
7. تفسیر نور ج 1 ص 85
8. سوره محمد صلی الله اعلیه و آله و سلم آیه 22 و 23
9. تفسیر نور ج 9 ص 89
10. غررالحکم، ص ۴۰۷، ح ۹۳۲۷