به گزارش خبرگزاری«حوزه»، تأکید بر تبیین گفتمان انقلاب و مقابله با فتنهها، ضرورت ارتقای بینش و بصیرت و شاخصههای حوزه علمیه تراز انقلاب در گفتوگوي هفتهنامه افق حوزه با آيتالله سيداحمدخاتمي عضو هیئترئیسه خبرگان رهبری، استاد خارج حوزه علمیه قم و عضو جامعه مدرسین و شورایعالی حوزه علمیه قم تبیین شد.
* مقام معظم رهبری در اسفند 1394 در دیداری که با مجمع نمایندگان حوزه علمیه قم داشتند، فرمودند: مسئله انقلابیگری در حوزه قم در معرض خطر است. لطفاً بفرمایید منظور حضرت آقا در مورد انقلابیگری چیست و این انقلابیگری چه ویژگیهایی داشته است که ایشان در رابطه با آن احساس خطر کردهاند؟
از جمله کلیدواژههای سخنان مقام معظم رهبری در طی دو سال اخیر، مسئله انقلابی بودن و انقلابی ماندن است. ایشان اولینبار در جمع نمایندگان طلابی که شرفیاب حضور ایشان شده بودند، فرمودند: حوزه باید انقلابی بماند و بعداز آن فرمودند: قوه قضاییه انقلابی بماند و وزارت اطلاعات انقلابی بماند و بعد هم ایشان منشور انقلابیگری را در 14 خرداد سال 1395 تبیین فرمودند. در این رابطه سمینارها و همایشهای مختلفی تشکیل شده است و من حدس میزنم، در کمتر موضوعی از موضوعاتی که مقام معظم رهبری روی آنها عنایت داشتند، بهاندازه این موضوع کار شده باشد. در این همايشها ابعاد انقلابیگری مورد بحث قرار گرفته است. بنده تأكيد ميكنم که حوزه انقلابی، ربانی و خدایی است و انقلابی بودن گره خورده است با عبارت «وَلَكِنْ كُونُوا رَبَّانِيِّينَ» (آلعمران/۷۹)
* شاخصههاي حوزه انقلابي چيست؟
حوزه انقلابی به معنای سنتی آن:
1- با بصیرت است.
2- چنين حوزهای ولایی است؛ يعني با ولایت فقیه همراه است.
3- حکومت را فلسفه عملی توحید میداند.
4- با تمام وجودش از خطوط اصلی اسلام و مکتب اهلبیت ؟عهم؟ پاسداری میکند.
5- از نظام اسلامی که یادگار خون شهیدان هست، پاسداری و دفاع میکند.
6- از بن جان امامان معصوم ؟عهم؟ را قبول دارد و اعتقادش همان زیارت جامعه کبیره است و البته در این عرصه نمیتوان از عمق علمی غافل شد.
* چه اتفاقی افتاده است که مقام معظم رهبری احساس خطر میکند و میگوید انقلابیگری در حوزه علمیه قم در خطر است؟
این هشدار را بزرگی میدهد که خود در حوزه علمیه قم درس خوانده است و از کانالهای مختلف و نه یک یا دو کانال، مطلع است که بر حوزه علمیه قم چه میگذرد؛ بنابراین جا دارد که همه حوزویان این هشدار را جدی بگیرند. تحلیل بنده این است که بحمدالله انقلابیگری در نسل جوان طلاب شاداب و زنده است و یک نشانهاش هم این است که هر گاه در یک مسئله انقلابی فراخوان داده میشود تا حوزه علمیه حاضر شود، در خط مقدم طلاب جوان حضور دارند. احساسم این است که مخاطب در این هشدار بیشاز آنکه طلاب جوان باشند، بزرگان و زعمای حوزه و شورای عالی حوزه و جامعه مدرسین هستند. آیتالله یزدی بهعنوان رئیس جامعه مدرسین بارها در این عرصه هشدار دادهاند. بنده بهعنوان عضو جامعه مدرسین عرض میکنم که دغدغه انقلابی ماندن حوزه، دغدغه جدی این جامعه است. ما وظیفه داریم معیارهای حوزه انقلابی را بگوییم؛ لذا در چند جلسه شورایعالی حوزه بند بند ویژگیهای حوزه انقلابی را مطرح کردیم و به تصویب رساندیم و امیدوارم که به اطلاع عزیزان حوزوی هم برسد؛ البته ما وظیفه خودمان را محدود در بیان معیارها نمیدانیم و وظیفه ما این است که معیارها را اجرایی کنیم.
* وظيفه علما و نخبگان حوزه نسبت به حوزه انقلابي چيست؟
تجمع و مصاحبه در رابطه با حوزه انقلابی اشباع شده و زمان عمل رسیده است. در شورایعالی تصميم بر اين شد که مدیران انقلابی را برای حوزههای علمیه گزینش کنیم؛ مدیر انقلابی، حوزه را به سمت انقلابی ماندن پیش میبرد؛ وقتی میخواهیم مدیر را انتخاب کنیم، تنها متمرکز در میزان فضل علمی او نیستیم؛ بلکه به این مسئله هم توجه داریم که انقلابی هست یا انقلابی نیست.
ممکن است عزیزی ما را نقد کند که مثلاً فلان مدیری که انتخاب کردید، نصاب انقلابی بودن را ندارد و ممکن است نقد هم وارد باشد؛ املای نانوشته غلط ندارد؛ اما املای نوشته شده غلط دارد؛ اما آنچه که هست، این است که دغدغه انقلابی ماندن حوزه را داریم و میآییم سراغ زعمای حوزه و مراجع عظام تقلید و این بزرگان تقویت نظام را واجب و تضعیف آن را حرام میدانند. این گام ستودنی در این عرصه است. من مرجعی را در قم نمیشناسم که دین را از سیاست جدا بداند و بگوید: ما کاری به کار سیاست نداریم.
سخن این است، مقام معظم رهبری از چه مسئلهای احساس خطر میکنند؟ بهصراحت عرض میکنم که زعما، مراجع، جامعه مدرسین و شورایعالی حوزه، همه در صراط انقلابی بودن و ماندن هستند؛ ولی جریانی هست که در پی سکولاریزه کردن حوزه است. اسم افراد و اشخاص را نمیبرم. این جریان را میگویم که مراقب باشید؛ نشانههای این جریان این است که تلاش میکنند که انقلابی بودن یک ارزش نباشد. با نظام و همراه نظام بودن یک ارزش نباشد و جبهه و حضور در آن و جهاد در راه خدا یک ارزش نباشد؛ این جریانی است که احساس میشود، راهش را خیلی مرموز دنبال میکند و عملاً بهنحوی در بیطرفی میدمند و اگر از دستشان بر بیاید، سکوت و بیتفاوتی در برابر نظام را یک ارزش تلقی خواهند کرد و این یک خطر است؛ خطری که مقام معظم رهبری از آن دم میزنند، این است که این جریان دفاع از نظام اسلامی و نه افراد و اشخاص را یک ضدارزش تلقی ميکنند و با تعابیر تند و افراطی مطالب را میگویند.
به هر حال انقلابی بزرگ در این کشور صورت گرفته؛ انقلابی که مکتب اسلام را احیا کرده است. دهه فجر میآید و میرود؛ ولي استاد در طی این دهه حتی برای 22 بهمن هم سخنی نمیگوید و این جای احساس خطر دارد؛ این چنین استادی طبعاً طلبه بیتفاوت میپروراند؛ طلبهای که بیست سال آینده مدرس این حوزه است. این جای احساس خطر دارد و این انقلاب، حوزه را و دین را زنده کرد. خوب این جریان وجود دارد؛ اما آیا جریان غالب است؟ خیر، جریان غالب نیست؛ اما از قدیم گفتهاند هزار دوست کم است و یک دشمن هم زیاد. اگر پنجاه نفر پای درس چنین استادی باشند و از بین آن پنجاه نفر، ده نفر از او[استاد] تأثیر بپذیرند، این خطری برای آینده انقلابی ماندن حوزه است. این جریان، جریان خطرناکی است.
بنده باز هم روی جریان تأکید دارم؛ جریانی که در پی احیای تز رضاخانی جدایی دین از سیاست است، خطر دارد و احساس خطری که مقام معظم رهبری دارند، این است. در پیدایش انقلاب، حوزه علمیه در صف مقدم بود. در تداوم این انقلاب هم باید حوزه علمیه پیشگام باشد و کسانی این را نمیپسندند.
این احساس خطر وجود دارد؛ زعما و اساتید حوزه، نمایندگان طلاب، جامعه مدرسین و شورایعالی باید فکری به حال این ماجرا بکنند که خدای ناکرده، این نگرانی پیش نیاید که کسانی با استفاده از همین حوزه در پی آسیب زدن مبانی انقلاب باشند. در این رابطه شورایعالی مسئولیت دارد كه معیارهای انقلابی بودن را مشخص کند. مدیران مدارس و همینطور اساتید حوزهها مسئولیت دارند. در حوزه، اساتید نقش بسیار مهمی در تربیت اخلاقی و سیاسی طلاب دارند و باید وارد میدان بشوند. بصیرتافزایی باید بازار گرمتری در حوزه ما داشته باشد؛ همان اندازه که ما به درس اخلاق بها میدهیم، باید به بصیرتافزایی هم بها بدهیم.
ما پیشنهادی داشتیم؛ اما هنوز عملیاتی نشده، ماهی یکبار نشست بصیرتافزایی برای اساتید و عموم طلاب برگزار بشود و دستاندرکاران اول کشور بیایند و شرایط را تبیین کنند. گوش طلبهها فقط به حرفهای فضای مجازی و روزنامهها نباشد. باید جلساتی منظمی برای بصیرتافزایی وجود داشته باشد و این، یکی از راههای رفع نگرانی مقام معظم رهبری در این حوزه است.
نظر شما