به گزارش خبرگزاری حوزه، هر چند که صبح روز گذشته، مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه های علمیه با حضور اساتید و بزرگان حوزه در سالن همایش های مدرسه عالی دارالشفاء برگزار شد و اخبار آن نیز تا حدودی رسانه ای شد، از چند روز پیش برخی از مراکز و موسسات حوزوی همچنین در بعضی از استان ها، رسماً سال تحصیلی جدید حوزه شروع شده است.
به این بهانه با تنی چند از اساتید حوزوی در خصوص بایسته ها و مسایلی که طلاب و فضلا در آغاز سال تحصیلی و در ادامه آن می بایست در مسیر رشد و تحول حوزه مدنظر قرار دهند، گپ و گفتی داشته ایم که مشروح آن در ادامه می آید؛
لزوم تحول در نظام آموزشی در عین حفظ میراث سنتی حوزه
حجت الاسلام علیرضا مقیسه از اساتید سطوح عالی با بیان این که برای تحقق اهداف مدنظر علمی حوزه، تحول در متون درسی و شیوه های آموزشی می بایست بیش از پیش مورد عنایت مدیران و دست اندرکاران باشد، می گوید: البته انصافاً باید اشاره داشت که در این خصوص در سال های اخیر، کارهای خوبی شروع شده، اما این ها برای رسیدن به آن نقطه مطلوب و مورد نظر، ناکافی است؛ چرا که به هر حال حوزه امروز با حوزه صدسال و پنجاه سال و حتی بیست سال پیش شرایط متفاوتی دارد و طبعاً اقتضائات خاص خود را می طلبد که بخشی از آن در سایه تحول در متون و شیوه های آموزشی محقق خواهد شد.
وی همچنین می افزاید: البته سخن بنده به آن معنا نیست که ما به اسم تحول و شیوه های نوین درس و آموزش، از سنت ها و اصالت های حوزوی خود دست بکشیم، بلکه همان طور که علما و مراجع عظام نیز به درستی فرموده اند ما باید ضمن تاکید بر سنت ها، به دنبال تحول و نوآوری باشیم؛ چرا که میراث عظیم حوزه حاصل توجه به همان سنت ها و اصالت ها در طول صدها سال بوده است.
تقویت علمی؛ لازمه پاسخگویی طلاب به شبهات روز
حجت الاسلام و المسلمین علی قربانی نسب نیز با تاکید بر این که تاکید اساتید و بزرگان بر تقویت غنای علمی حوزه و درس خوان بودن طلاب و فضلا به خاطر آمادگی آن ها جهت تبیین مبانی دینی و پاسخ مناسب و دقیق به سوالات و شبهات روز است، ابراز می دارد: وقتی یک طلبه مسلط به مباحث علمی و پژوهشی نباشد، طبعاً نمی تواند رسالت طلبگی خود را به درستی انجام دهد؛ لذا اولین مساله برای یک طلبه باید تاکید بیش از پیش بر درس و بحث و نظم و انضباط در این مسایل باشد.
وی اضافه می کند: به موازات مباحث علمی ، یک طلبه و حوزوی هیچ گاه نباید از تقویت بُعد معنوی و اخلاقی در درون خود غافل شود، چه آن که به تعبیر بسیاری از اساتید و اعاظم درس اخلاق، علم بدون اخلاق و معنویت ارزشی ندارد و چه بسا باعث گمراهی و انحراف فرد شود ولو این که به او حتی آیت الله بگویند.
طلاب هیچ گاه از پیشمطالعه و مباحثه غافل نشوند
این استاد حوزه با تاکید بر لزوم توجه بیش از پیش به سنت ارزشمند و پربرکت مباحثه در میان طلاب می گوید: متاسفانه گویا در سال های اخیر این مساله تا حدی در بین برخی طلاب کمرنگ شده و حال آن که ما که بیش از سی سال است توفیق تحصیل و تدریس در حوزه را داشته ایم، بارها و بارها به عینه برکات و دستاوردهای کم نظیر مباحثه و پیش مطالعه را در پیشرفت های علمی دیده و درک کرده ایم و توصیه مان به شاگردان نیز همواره آن است که از پیش مطالعه و بعد مباحثه پس از درس به هیچ وجه غافل نشوند.
ضرورت پاسخ به نیازهای روز جامعه و نظام اسلامی
حجت الاسلام و المسلمین سید احمد مدرسی زاده، استاد درس خارج حوزه نیز با بیان این که حوزه انقلابی و کارآمد، حتماً و حتماً به به نیازهای روز جامعه و نظام اسلامی توجه و اشراف دارد و در مقام پاسخ گویی به آن ها بر می آید، خاطرنشان می کند: به تعبیر مقام معظم رهبری، حوزه مادر نظام اسلامی است؛ لذا در هیچ شرایطی نمی تواند نسبت به نیازها و مسایل فرزند خود بی تفاوت یا کم تفاوت باشد و از این رو توجه به مسایل روز و پاسخگویی به نیازهای نوپدید ، یکی از الزامات فراروی حوزه های علمیه است.
وی می افزاید: از سویی همان طور که می دانیم لازمه رشد و تحول جامعه ، توجه به اصل آزاداندیشی در تولید علم است و این مساله به خصوص در حوزه های علمیه یک ضرورت انکارناپذیر است.
این استاد و محقق حوزوی همچنین بر لزوم توجه جدی مدیریت حوزه به مباحث کاربردی به منظور فعال سازی ظرفیت های پنهان حوزه در امور مختلف تاکید کرده و می گوید: امروز ما باید طلاب را نه فقط در بحث تحصیل و پژوهش بلکه در امور مختلف مثل تبلیغ و سخنرانی، قضاوت ، اداره کلاس ، ارتباط با اقشار گوناگون، فعالیت در عرصه های مختلف مورد نیاز کشور و غیره به خوبی آماده کنیم تا به این وسیله بتوانیم انشاالله مطالبات به حق رهبر فرزانه انقلاب را در زمینه حوزه انقلابی محقق سازیم.
استعدادهای ناب حوزوی را مورد حمایت قرار دهیم
حجت الاسلام و المسلمین حسین کیانی از اساتید سطوح نیز با اشاره به این که باید از استعدادهای جوان حوزه به خصوص در امور معیشتی حمایت بهتری صورت گیرد، اظهار می دارد: متاسفانه مشکلات مالی باعث شده بسیاری از طلاب بااستعداد که بعضی از آن ها را به شخصه می شناسم، برای امرار معاش جذب نهادها و سازمان های دولتی و یا حاکمیتی شوند و حال آن که حوزه در بحث مجتهدپروری نیاز به این ها دارد؛ البته کمک به بخش های مختلف دولت و نظام یکی از وظایف حوزه است، منتهای مراتب برخی از افراد می توانند در صورت حمایت و جهت دهی درست به استعدادهایشان، ذخایری برای آینده حوزه های علمیه از جمله حوزه مقدسه قم باشند.
وی ضمن تقدیر از تلاش های صورت گرفته در دوران های مختلف مدیریت حوزه از جمله دوران مدیریتی آیت الله اعرافی می افزاید: به لطف الهی و با هدایت های رهبر معظم انقلاب و مراجع عظام تقلید، حوزه همواره در مسیر تحولی بوده منتهای مراتب این مسایل در دوره های مختلف و به دلایل گوناگون شدت و ضعف داشته و حال آن که باید در این راستا کوشید که ضعف ها روز به روز کمتر شده و نقاط قوت پررنگ تر گردد.
۳۱۳/۸
نظر شما