سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه در گفتگو با دکتر صباح زنگنه کارشناس مسائل خاورمیانه و امور بین الملل درباره تحولات اخیر منطقه و تلاش عربستان سعودی برای تشکیل ائتلاف کشورهای عربی ضد ایران با وی به گفت و گو پرداخت.
زنگنه سفیر و نماینده سابق جمهوری اسلامی ایران در سازمان کنفرانس همکاری های اسلامی است که پیش از این نیز دارای سمت هایی همچون ریاست انجمن دوستی ایران و مصر و عضو مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی بود. وی کارشناس و تحلیگر ارشد در حوزه عربستان و کشورهای عربی داشته و از او آثاری منتشر شده که از جمله آن ترجمه کتاب «بیداری اسلامی» تألیف محمد قطب، نظارت و تنظیم کتاب «اجلاس هشتم سران کشورهای اسلامی»، تألیف کتاب «شناسنامه فرهنگی عربستان سعودی»، ترجمه کتاب «فقه خلافت» تألیف دکتر عبدالرزاق سنهوری است.
متن گفت و گو به شرح ذیل است:
یکی از رویدادهای مهم اخیر در منطقه که چندی پیش رخ داد، پاسخ جمهوری اسلامی ایران به برهم زنندگان امنیت و ثبات ایران بود که در مقابل حمله تروریستی اخیر در اهواز چندین موشک به مواضع حامیان تروریست ها در سوریه شلیک شد. این پاسخ چه پیام هایی را برای دولت های حامی تروریسم در منطقه داشت؟
جمهوری اسلامی ایران پس از وقوع حادثه تروریستی در اهواز اعلام کرد انتقام خون شهدای حمله تروریستی گروه های ضد بشری را خواهد گرفت. اولین پیام این اقدام این بود که جمهوری اسلامی ایران به وعده خودش عمل خواهد کرد. این پاسخ را می توان به عنوان پاسخ مقدماتی قلمداد کرد و این سرعت عمل را نشان داد که این عملیات از دقت عمل بالایی برخوردار بود و پاسخی به عوامل و ایادی دولت هایی بود که مرتکب حمایت از تروریسم در منطقه می شوند. به عبارت دیگر این عملیات که مقدمه عملیات دیگری می تواند باشد به عنوان هشداری برای دولت های حامی این نیروها بود که آنها باید متوجه باشند اعمال ضد بشریشان بی جواب نخواهد ماند.
دقت عمل و هدف گیری این عملیات بسیار بالا بود خود این هم پیام دیگری بر این موضوع است که هم توان عملیاتی و فنی بسیار بالا و دقت به موقع می تواند پاسخ جنایت ها را بدهد. دولت های حامی تروریسم باید بدانند زمان ضربه زدن به منافع ملت ، جان ، و یا اموال و املاک مردم ایران گذشته و باید منتظر پاسخ لازمش باشند. ایران همچنین فرصتی را به این دولت ها داده تا متنبه شوند و حمایت مالی لوجستیک و تبلیغاتی و سیاسی خودشان را از این گروه ها بردارند .این ها مجملی از پیام هایی است که از این عملیات می توان استخراج کرد و در برابر هرگونه اقدام پاسخ مناسب و لازم به موقع در هرجا که لازم باشد داده خواهد شد.
عربستان سعودی در طی سال های گذشته همواره به دنبال تشکیل ائتلاف هایی برای ضربه زدن به مقاومت اسلامی و جمهوری اسلامی ایران در منطقه بوده و در حال حاضر نیز به دنبال اجماعی بین کشورهای عربی است، اما شاهدیم که برخی از کشورهای عربی با عربستان اختلافاتی پیدا کرده و حاضر نیستند زیر سلطه عربستان بروند؟
این حقیقت وجود دارد که عربستان چندین بار اقدام به تشکیل ائتلاف هایی کرده است، اما هیچ کدام از این ائتلاف ها صورت عملی و واقعی پیدا نکرده است. به طور مثال یک بار عربستان ائتلافی تشکیل داد به عنوان ائتلاف عربی ضد یمن؛ که دیدیم کشورهای بزرگ عربی مثل مصر حاضر نشدند در آن ائتلاف شرکت کنند یا ائتلاف اسلامی ضد تروریسم که بازهم شاهد بودیم پاکستان حاضر نشد در این ائتلاف شرکت کند. ائتلاف های زیادی برای ورورد و حضور در سوریه تشکیل دادند باز هم عملی نشد و نتوانستند گامی به لحاظ حضور مستقیم نیروهایشان در سوریه بردارند و بیشتر با اعزام نیروهای نیابتی و تروریست های تربیت شده خودشان اقدام کرده و می کنند.
ائتلاف های سعودی بیشتر یک نمایش و شوی تبلیغاتی است
بحث تشکیل ناتو عربی و ائتلاف علیه جمهوری اسلامی ایران هم درادامه همین سلسله ائتلاف ها است که تحقق عملی پیدا نخواهد کرد بلکه پروژه و نمایش تبلیغاتی خواهد بود هم به لحاظ اینکه کشورهای عربی آنهایی که در غرب ایران قراردارند در این ائتلاف شرکت نمی کنند نه عراق و نه سوریه و نه کشورهای شمال آفریقا و نه حتی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از وحدت نظر برخوردارند. بنابراین این ائتلاف ها بیشتر یک نمایش و شوی تبلیغاتی است.
«نه » کشورهای عربی مستقل به عربستان در دشمنی با ایران
عربستان در این چند سال اخیر بسیار به دنبال هژمونی خودش بر کشورهای شبه جزیره عرب هست و در این راستا اقدام می کند. این هیمنه و تسلط بر بحرین متاسفانه انجام شد چون بحرین کشور ضعیف و کوچکی است و به لحاظ مالی و اقتصادی مشکلاتی دارد و عربستان توانست نیروهای خودش را وارد بحرین کند و آن را تحت سیطره خودش قرارداد. قرار بود قطر را نیز تحت سیطره خودش در آورد و بر قطر نیز اعمال زور کند و این کشور را تسلیم خودش کند. اما قطر نپذیرفت و شاهد آن بودیم که برای عربستان و امارات متحده عربی مشکلات بیشتری ایجاد شد. کویت هم کشور بزرگتر و با سابقه ای است و یک نوع زندگی پارلمانی و انتخاباتی هم همراه دارد و طبعا با پذیرش سیطره عربستان مخالف است حتی اگر دولت هم مخالفت نکند ملتشان مخالفند. اما در این مورد هم دیدیم دولت کویت مخالف بود.
عربستان به دنبال دستورات آمریکا برای کاهش قیمت نفت به دنبال افزایش هرچه بیشتر نفت از طریق میادین نفتی خود و سایر کشورهای عربی منطقه از جمله آن کویت است، اما در دیدار اخیر میان بن سلمان و مقامات کویتی شاهد مخالفت این کشور با خواسته عربستان بودیم. تحلیل شما در این رابطه چیست؟
عربستان تلاش کرده مثلث نفتی بین عربستان، کویت و عراق را با یک نمایش هایی زیر سلطه خودش قرار دهد، اما با ایجاد اختلاف چند سالی است استخراج و صادرات نفت را از این مناطق متوقف کرده و اخیرا هم رفته به سراغ اینکه این میادین را به عربستان واگذار کنند و مبلغی بگیرند و کناره گیری کنند. مسلما هیچ کشوری حاضر نمی شود چنین تحمیلی را بپذیرد و کویت خودش دارای تشخصی بین کشورهای عربی است و حاضر نیست زیر هیمنه و سلطه عربستان قرار بگیرد و در جنگ یمن در کنار عربستان عملا مشارکت نکرد و در برخود با ایران نیز مواضع تندی نگرفت این مجموعه از اقدامات برای عربستان سنگین تمام شد. کویت هم به همان اندازه که عربستان روابط عمیقی با آمریکا دارد کویت هم این روابط را با اروپا و آمریکا و چین دارد و اخیرا هم قرارداد بزرگی را با چین بسته و بنابراین احساس تبعیت و نیاز به عربستان نمی کند این وضعیت در بقیه ائتلاف ها هم تاثیر گذار خواهد بود.
گفت و گو از وجیهه سادات حسینی
