به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی عصر امروز در ششمین پیش نشست همایش «دیدگاه های علوم قرآنی مرحوم آیت الله العظمی فاضل لنکرانی» که در سالن اجتماعات مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) درقم برگزار شد، با اشاره به موضوع خبر واحد درمباحث تفسیری گفت:این موضوع نشان از اهمیت بحث و موضوع است و اگر به این بحث توجه نشود خسارت جدی به معارف وارد می شو د و اگر بتوانیم حجیت خبرواحد درتفسیر راثابت کنیم، توانسته ایم ازمعارف استفاده درستی کنیم.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) افزود: بحث حجیت خبر واحد در اصول مطرح است. آیا همان طوری که خبرواحد درباب احکام حجیت دارد در غیر احکام مانند تاریخ و تفسیر و ... معتبر است یانه؟ علامه طباطبایی اسراردارند که دراحکام فرعیه حجیت دارد و در تفسیر قرآن اعتباری ندارد، مگر درخبری که متواتر و قطعی الصدور و دلاله باشند. سر اینکه علامه در آخر سخن از بحث روایی می کند، چون خبر واحد را معتبر نمی داند.

عضو جامعه مدرسین حوزه عنوان کرد: معتقدم خبر واحد در همه موارد معتبر است و آیت الله العظمی فاضل، به تبع جمعی از اصولین معتقدن بودند که خبر واحد درهمه موارد معتبر است.

این استاد حوزه علمیه قم اظهارداشت: اگر ما و ادله حجیت خبر واحد باشیم این دو بخش است؛ یکی بناء عقلاء است. عقلاء در امور زندگی به خبر واحد اعتماد می کنند و این روشن است که اختصاص به حکم شرعی ندارد. اما اگر دلیل معتبر بودن را ادله نقلی قرار دهیم، به حسب صنایع اصولی این ها اطلاق دارد و اختصاص به مسائل فرعیه و باب احکام ندارد.

وی بیان داشت: ما روایاتی داریم از ائمه(ع۹ سوال می کنند درنبود شما معالم دین را از کجا بگیریم. معالم دین اطلاق دارد هر آنچه که پایه دین است، احکام و غیره را شامل می شود. این هم  دلیل سوم است.

آیت الله فاضل لنکرانی گفت: دلیل چهارم؛ اگر این همه روایات که از اهل بیت(ع) در  مورد غیر احکام صادر شده بود، اگر حجت نبود، اهل بیت(ع) دستور به نوشتن نمی دادند. با این دلایل معلوم است که منظور از حجیت خبر واحد در همه موارد مانند تفسیر، تاریخ و احکام و... درست است.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) افزود: علامه طباطبایی درهمه مطالبی که دارند که اگر همه عبارت ایشان را توجه کنیم؛ دلایلی برعدم حجیت در امور غیر احکام دارند. البته باید  گفت ایشان معتقدند که خبر واحددر غیر احکام فرعی معتبر نیست و این عدم معتبر بودن بدیهی است.

عضو جامعه مدرسین حوزه عنوان کرد:  جواب این عدم معتبر بودن این است در مورد موضوعات اکثرا می گویند خبر واحد معتبر نیست، اما بعضی قائل به حجیت خبر واحد هستند، ولی بعضی حجیت را مقید به دلیل کردند. پس اینکه بگوییم بدیهی است که در غیر احکام فرعی حجیت ندارد، سخن درستی نیست.

این استاد حوزه علمیه قم اظهار داشت: علامه دلایلی دارند، دلیل اول اینکه علامه می خواهد بگوید حجیت خبر واحد در احکام فرعی است و این در جایی است که اثر عملی شرعی بر آن بار شود.

 وی بیان داشت: اما جواب این دلیل این است که  درباب حجیت باید اثر شرعی داشته باشیم، ولی این اثر منحصر به باب عمل نیست؛ اما اینکه علامه معتقدند که غیر علم را به منزله علم قرار دهیم این حرف ایشان را نمی توان پذیرفت.

آیت الله فاضل لنکرانی گفت: دلیل دیگر علامه این است استاد معتقد است که در اعتقادیات علم و یقین لازم است و درتفسیر ما می خواهیم به واقع برسیم، ولی  خبرواحد مفید ظن است نه مفید علم به واقع. اما پاسخ این است اعتقادیات اقسامی دارد، بعضی یقینی و بعضی غیر یقینی است. در موارد مانند صراط لازم به یقین نیست.  

عضو جامعه مدرسین حوزه عنوان کرد: معتقدم اگر حجیت خبر واحد معتبر نباشد، باید باب تفسیر قرآن به قرآن بسته شود، معقتدیم که خبر واحد درتفسیر معتبر است و معتقدیم که براساس روایات باید سراغ روایات برویم؛ اما اعلام نمی خواهد ثقل اصغر را از قرآن جدا کند، بلکه معتقدند برای تفسیر نیاز به فهم و روایات اهل بیت(ع) است.

313/40