به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه»، دکتر مرتضی اشرافی سخن خود را با توضيحاتي درباه منطقه آسیای مرکزی و قفقاز آغاز كرد و گفت: ایران در طول سالیان متمادی و چندین دهه بعد از انقلاب اسلامی ایران توانسته است به عنوان قدرتی فرا منطقه ای ظهور یابد و در سیاست خارجی خود با قدرتهای منطقه ای و جهانی دست و پنجه نرم کرده و به نوعی نقشی کلیدی در تحولات مناطق همجوار خود داشته باشد، گو این که جمهوری اسلامی ایران همواره در تلاش است تا با ترسیم صلح و ثبات در منطقه های پیرامون خود، خصوصا در آسیای مرکزی که دارای اشتراکات تمدنی و تاریخی با ایران نیز می باشد، به ایجاد ثبات و امنیت در مناطق مذکور کمک نماید.

اشتراکات فرهنگي و مذهبی میان جمهوری اسلامی ایران با جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز

پژوهشگر پژوهشگاه بین المللی المصطفی(ص) اظهار داشت: با نگاهي اجمالي به اين منطقه مي‌توان برخي از اشتراکات فرهنگي و مذهبی میان جمهوری اسلامی ایران با جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز را مشاهده نمود. وجود اشتراکات ديني ، زباني،‌تاریخی، فرهنگی و.... همه نشان از وجود مشترکات بسیار زیاد میان ایران و کشور های آسیای مرکزی و قفقاز دارد.

  وي در ادامه افزود: با فروپاشی شوروی مردم کشور های آسیای مرکزی همانند سایر جمهوری استقلال یافته از شوروی، می بایستی هویت جدیدی برای خود فراهم می کردند و این هویت چیزی جز اسلام نبود. مردم آسیای مرکزی در درجه اول خود را مسلمان می دانند و در درجه بعد منطقه یا شهر زندگی برای آن ها مهم است.

اشرافی ادامه داد: ایده تعلق داشتن به یک ملت خاص برای آنان اهمیتی ندارد؛ به عبارت دیگر عناوینی مانند ازبک، تاجیک و آذری که در ترمینولوژی محققان روس به چشم می خورد، برای آنان اهمیتی نداشته است.

  آسیای مرکزی و قفقاز دارای سرنوشت درهم تنیده ای با تمدن اسلامی و ایرانی می باشد

  اشرافی با اشاره به تاثير انقلاب اسلامي در آسياي مركزي تصريح كرد: انقلاب اسلامی ایران درکشورهای آسیای مرکزی و جمهوری های استقلال یافته از سیطره هفتاد ساله کمونیستی همانند بسیاری از کشورهای مسلمان، تاثیر عمیقی داشته است.

 وي افزود: کشور های آسیای مرکزی از گذشته دارای اشتراکات تاریخی، فرهنگی و تمدنی با ایران بوده اند و ایران می تواند با بهره گیری از این اشتراکات، به توسعه و تقویت روابط فرهنگی و تمدنی با این کشورها پردازد.

ویژگی های اصلی جامعه آسیای مرکزی و قفقاز

پژوهشگر پژوهشگاه بین المللی المصطفی(ص) بیان داشت: ویژگی اصلی جامعه آسیای مرکزی و قفقاز این است که سرنوشت آن کاملاً با سرنوشت غرب مطابقت ندارد، چه آنکه دارای سرنوشت درهم تنیده ای با تمدن اسلامی و ایرانی می باشد.

دبیر اندیشکده های ملیتی- منطقه ای ادامه داد: سرنوشت جامعه آسیای مرکزی با سرنوشت حوزه تمدنی و فرهنگی ایران گره خورده و بسیار مشابهت دارد، به عبارت دیگر هر تغییری که در حوزه تمدنی ایران رخ دهد، به نوعی بر فرهنگ و هویت جوامع مستقر در آسیای مرکزی نیز اثر خواهد گذاشت.

ظرفیت هاي توسعة‌روابط فرهنگی میان جمهوری اسلامی و کشورهای آسیای مرکز

 اشرافی در پايان بحث خود به ظرفیت هاي توسعه روابط فرهنگی میان جمهوری اسلامی و کشورهای آسیای مرکز اشاره کرد و گفت: توجه به اهميت ارتباطات منطقه‌اي و همجواري با کشور های آسیای مرکزی و قفقاز ، استفاده از پیشینه و روابط فرهنگی، اشتراکات ديني، اشتراکات زباني در حوزة زبان فارسي، وجود اشتراکات فرهنگي، توجه به پیوندهای اقتصادی موجود میان ایران و منطقه آسیای مرکزی و... از مهمترین ظرفیت های توسعه روابط با این منطقه به شمار می رود.