به گزارش خبرگزاری «حوزه»، آیت الله میرزا باقر قاضی طباطبایی از شاگردان اخلاقی آخوند ملا حسینقلی همدانی و پدر اولین شهید محراب آیت الله میرزا محمدعلی قاضی بود.

تولد و تحصیل

آیت الله حاج میرزا باقر قاضی طباطبایی سال 1285 ق در شهر تبریز متولد شد. پدر میرزا محمدعلی قاضی، فردی کاردان بود که ریاست خاندان قاضی طباطبایی را به عهده داشت.

میرزا باقر پس از آن که علوم مقدماتی و بخشی از فلسفه را نزد علمای تراز اول تبریز از جمله آیت الله میرزا فتاح سرابی تبریزی، آیت الله میرزا محمدعلی قراجه داغی و آیت الله سید علی یزدی فرا گرفت، در حالی که 23 سال داشت به عتبات عالیات رفت.

او مدتی در سامرا از محضر آیت الله میرزا محمدحسن شیرازی استفاده کرد و پس از آن در نجف اشرف مقیم شد. محفل درس آیات  عظام میرزا حبیب الله رشتی، ملا محمدفاضل شربیانی و میرزا محمدباقر اصطهباناتی محل رفت و آمد و استفاضه ایشان بود. در این ایام روح با استعداد ایشان از انوار قلبی عارف اخلاقی ملا حسینقلی همدانی بهره ها گرفت.

ایشان پس از حدود 13 سال  اقامت در نجف اشرف و دریافت اجازه اجتهاد و نقل حدیث از استوانه های آن سامان به زادگاهش تبریز برگشت و مورد استقبال علما و مردم واقع شد.

فرازهایی از اجازه اجتهادیه

 آیت الله العظمی سید محمدکاظم طباطبایی صاحب عروه در اجازه خود به ایشان می نویسد: «... العالم العامل المهذب الکامل عمده العلماء الاعلام و قدوه الفضلاء العظام ... مصباح الهدایه و مشکاه الدرایه الموّید بالتوفیق السبحانی التقی النقی اللمعی السید السند المعتمد حاج  الحرمین الشریفین الجناب المستطاب میرزا باقر تبریزی ... ».

اخلاق خوبان

قلم از نوشتن خصوصیات عالمی که در محضر آیت الله ملا حسینقلی زانو زده، ناتوان است. تقوا و پرهیزکاری اش معروف بود. حلیم، متواضع و مهربان بود. از خودستانی امتناع اکید داشت و از مراتب فضل و تألیفات خود حرفی نمی زد.

تا آخرین لحظه زندگی، دیناری از وجوهات شرعیه استفاده نکرد. در حدود چهل سال با کمال احترام و عزت در میان مردم زیست و زندگی اش ساده و بی آلایش بود.

فعالیت سیاسی

آیت الله میرزا باقر طباطبایی فعالیت های سیاسی اش را از زمان مشروطیت آغاز نمود. در برابر سیاست های ضد دینی رضاخان جوانمردانه ایستاد و در این مسیر رنج تبعید را هم چشید.

هنگامی که میرزا در تهران تبعید بود، تیمور تاش وزیر دربار پهلوی به دیدن ایشان رفت و با اصرار درخواست کرد تا به دیدن رضاخان برود. فرزند شهیدش آیت الله قاضی در این باره نوشت: «... ولی مرحوم آقای والد مایل نبود، ملاقات کند؛ چون می فرمود: این بدبخت واقعا استقلال ندارد. حالا چه فایده  دارد من ملاقات کنم و نصایحی بکنم...»

مبارزه با فرقه دمکرات و مخالفت با طرح تجزیه آذربایجان از دیگر اقدامات آن عالم بابصیرت و انقلابی بود.

آثار ماندگار

از قلم این عالم فرزانه کتاب هایی در موضوعات مختلف علمی نوشته شده است. الخیارات و اقسامها، الدرر الغرویه فی الفواید العلمیه، رساله در توحیدريال رساله در قدرت و علم الهی، رساله در اخلاق و تهذیب نفس، رساله در اسرارالصلاه و رسائلی در تفسیر از کتاب های به جا مانده از ایشان است.

کتابخانه آیت الله قاضی که هم اکنون در اختیار نوادگان آن مرحوم است، یکی از گنجینه های نفیس در ایران به حساب می آید که مورد مراجعه علما و محققین بود.

لبیک به ندای ارجعی

عاقبت این عالم خودساخنته در سال 1366 ق در شهر تبریز به ندای ارجعی الی ربک لبیک گفت و ارادتمندان خود را عزادار نمود.

پیکر مطهر ایشان پس از تشییع باشکوه در تبریز، به قم منتقل شد و در قبرستان بیات واقع در جنب حرم مطهر حضرت معصومه(س) دفن شد.

گفتنی است: از آیت الله میرزا باقر قاضی، 3 فرزند باقی ماند که آیت الله شهید حاج میرزا محمدعلی، اولین شهید محراب، حاج سید جواد قاضی و حاجیه صفیه خانم قاضی همسر مرحوم آیت الله سید محمدحسن الهی(برادر علامه طباطبایی) هستند.

منبع: ستارگان حرم جلد 22

313/60