خبرگزاری حوزه - شیراز/ حجت الاسلام والمسلمین محمد استوارمیمندی، مدیر حوزه علمیه استان فارس در یادداشتی با عنوان «درآمدی بر لباس روحانیت» آورده است: پوشیدن لباس روحانیت اگر چه برای طلاب علوم دینی یک ارزش است، اما هیچ الزامی در پوشیدن آن نیست، همانطور که هستند افرادی که به هر دلیلی حتی با طی کردن مدارج عالی علمی ملبس به این لباس نشده اند.
البته پیرامون لباس روحانیت سخن بسیار است اما در این مجال چند نکته تقدیم می شود:
۱-در عرف امروز برای برخی از اصناف خاص به منظور شناخته شدن در بین مردم به منظور بهینه شدن خدمات تعریف شده ی آنها، لباس های ویژه ای تهیه شده است که اصطلاحا به آن یونیفرم یا لباس همسان می گویند لباس همسان برای اصناف خاص، به مردم کمک می کند تا برای رفع نیاز های مختلف خود به فرد مورد نظر مراجعه کنند مثلا لباس پلیس به مردم کمک می کند تا برای مسائل امنیتی و انتظامی او را بشناسند و به او مراجعه نمایند، لباس روحانیت نیز به مردم کمک می کند تا در مواقع نیاز در جهت رفع مسائل شرعی به روحانیت مراجعه کنند همانطور که بارها مشاهده شده که مردم برای مسائل شرعی و مذهبی خود مثل برگزاری نماز جماعت حول روحانی ملبس جمع می شوند، بارها دیدم که در مسافرت ها وقتی به صورت معمم برای نماز می رفتم نماز جماعت تشکیل می شد که اگر معمم نبودم چنین جماعتی شکل نمی گرفت.
۲-اشکال لباس شهرت به لباس روحانیت وارد نیست همانطور که چنین اشکالی به لباس شرطه های نظامی و لشکریان که در زمان معصومین علیهم السلام بودند نیز وارد نبود چون به تناسب حکم و موضوع آنچه که از ادله حرمت لباس شهرت استفاده می شود استفاده عرفی و صنفی از لباس های خاص به منظور خدمات اجتماعی مناسب تر نیست و الا لازم می آید حجاب اسلامی در مناطقی که بی حجابی شایع است و محجبه بودن سبب شهرت و انگشت نما شدن می شود نیز حرام باشد که قطعا اینگونه نیست، بلکه بعید نیست که ادله حرمت لباس شهرت فقط ناظر به لباسی است که صرفا برای شهرت و جلب توجه پوشیده شود.
۳-یکی از فلسفه های هیأت خاص لباس روحانیت این است که این لباس شبیه ترین لباس ها به لباس های پیشوایان دین است همانطور که در سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام نقل شده است که آنها ملبس به قبا، عبا و عمامه بوده اند. البته ممکن است گفته شود معلوم نیست عمامه پیامبر به روش عمامه های مرسوم پیچیده شده باشد که در پاسخ گفته می شود بالاخره عمامه های فعلی نمادی از عمامه پیامبر است که همین مقدار نیز روحانیون دینی را به ظاهر پیشوایان دینی شبیه تر می کند.
امام خمینی «ره» در کتاب چهل حدیث خود در شرح حدیث اول فرمایشی دارد که ممکن است ملاک ارزش بودن تلبس به لباس روحانیت نیز از آن اصطیاد شود:
«و انسـان شـرعی عبـارت از آن است که موافق مطلوبـات شـرع رفتار کنـد، و ظاهرش ظاهر رسول اکرم، صـلی الله علیه و آله باشد، و تاءسـی به آن بزرگوار بکند در جمیع حرکات وسـکنات و در تمام افعـال و تروک. و این امری است بس ممکن، زیرا که ظـاهر را مثـل آن سرور کردن امری است مقـدور هر یـک از بنـدگان خدا و بـدانکه هیـچ راهی در معـارف الهیه پیموده نمی شود مگر آنکه ابتـدا کنـد انسـان از ظـاهر شـریعت و تا انسان متاءدب به آداب شـریعت حقه نشـود، هیچ یـک از اخلاق حسـنه از برای او به حقیقت پیـدا نشود و ممکن نیست نور معرفت الهی در قلب او جلوه کند و علم باطن و اسرار شریعت از برای او منکشف شود» (شرح چهل حدیث امام خمینی، شرح حدیث اول، ص۶).
آری؛ سالکان الی الله و عارفان بالله در یکصد سال اخیر پیوسته لباس روحانیت را ارج نهاده اند و آن را نماد دین و لباس خدمت فرهنگی و علمی به مردم دانسته اند، پس روا نیست دیگرانی با تک بعدی نگری به این مساله به تنقیص لباس روحانیت بپردازند.
محمد استوار میمندی
