دکتر رفیع الدین اسماعیلی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، با تأکید بر این که باید سیاست های رسانه ای در کشور برپایه گفتمان و رویکرد انقلاب اسلامی باشد، اظهار داشت: ضعف در این قضیه چه در صدا و سیما، چه روزنامه ها و مجلات و خبرگزاری ها و چه به خصوص در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به نوعی احساس می شود، هر چند در خصوص تلویزیون و رسانه ملی به طور کلی، انسجام ساختاری نسبی وجود دارد اما به هر حال انتظار می رود که صدا و سیما، برنامه ریزی و راهبرد مشخصی در فعالیت های خود داشته باشد.
بیانیه گام دوم انقلاب، نقشه راه است
وی با بیان این که مطالبات مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب، نقشه راه آینده ماست، گفت: آن چه مورد انتظار است این که رسانه های جمعی و نیز شبکه های اجتماعی در این چارچوب نقش آفرینی کنند؛ البته به شکل مطلق شاید نتوان ارزیابی دقیقی داشت، اما آن چیزی که وجود دارد با آن چه مورد انتظار است، فاصله زیادی دارد.
این پژوهشگر و مدرس رسانه افزود: متاسفانه در عرصه سینما مشکل حادتر است، چرا که معمولاً با عوض شدن دولت ها و تغییر رویکردها، فضای متفاوتی شکل می گیرد که کمتر متناسب با رویکردها و اهداف انقلاب اسلامی است.
وی بیان داشت: انتظار می رود که در سینما شاهد بازنمایی واقعی از فرهنگ ایرانی و اسلامی باشیم و مسایل اصلی جامعه مورد توجه قرار گیرد که متاسفانه کمتر این مهم صورت می گیرد و لذا باید در این عرصه ها، آسیب شناسی جدی داشته باشیم.
گلایه از وضع سینما و شبکه نمایش خانگی
وی افزود: هر چند در این سال ها در سینما، گاهی فیلم های خوبی هم داشته ایم اما از آن سو واقعیت آن است که تعداد فیلم های کم محتوا و بی محتوا کم نبوده و این در حالی است که در سال های اخیر شبکه نمایش خانگی نیز به آن اضافه شده و در این عرصه، خطوط و چارچوب ها متفاوت از تلویزیون است، چه آن که در آن انسجام لازم بر اساس رویکردهای انقلابی نیز مشاهده نمی شود و لذا گاه در همین شبکه نمایش خانگی به علت ضعف نظارت ها، اتفاقاتی رخ می دهد که به عقیده بنده حتی خطرناک تر از شبکه های ماهواره ای است.
اسماعیلی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این که ذات و خاصیت شبکه های اجتماعی به نحوی است که ساختارمند و سیاست پذیر نمی باشد، گفت: ما باید در زمینه شبکه های اجتماعی به شکل متفاوتی از صدا و سیما و سینما به دنبال رویکردهای تحولی باشیم.
رسانه ملی نیاز به ساختار چابک تر و جوان تری دارد
وی همچنین افزود: ما در رسانه ملی برای پیگیری اهداف مدنظر در تحول خواهی نیاز به ساختار چابک تری داریم و این که چه در بدنه و چه در سطح مدیران، رویکرد جوان گرایی همچنان دنبال شود.
وی بیان داشت: البته در برخی شبکه ها جوانگرایی صورت گرفته اما در سطح کلان و بدنه صداو سیما نیاز به جوانان انقلابی و دغدغه مند داریم که بتوانند اهداف انقلابی را بر اساس بیانیه گام دوم به خوبی محقق سازند.
رئیس انجمن سواد رسانه ای طلاب ادامه داد: این مساله مهم است که حقیقتاً تلویزیون در چند سال آینده قرار است به کدام نقطه برسد و چه اهدافی را دنبال کند، ضمن آن که یکی از مهم ترین معضلات ما این است که نیروی انسانی توانمند و متخصص و در عین حال با دغدغه و متعهد در فعالیت های رسانه ای نداریم یا کم داریم که این خلأ و کمبود در بخش تولید سریال ها و برنامه ها و نیز تهیه کنندگی و کارگردانی و دیگر امور احساس می شود.
ضرورت آسیب شناسی فعالیت های رسانه ملی
وی با اشاره به این که آسیب شناسی لازمه تحول خواهی و موفقیت در فعالیت های رسانه ای است گفت: به عقیده بنده از این حیث لازم است که صدا و سیما مورد یک آسیب شناسی دقیق قرار گیرد، چه آن که عملکرد دانشگاه صدا و سیما و مرکز پژوهش ها و بخش های دیگر رسانه ملی باید مورد بررسی قرار گیرد از این منظر که چرا آن طور که باید و شاید در انجام وظایف و مأموریت های خود موفق نبوده اند.
کارشناس و مدرس سواد رسانه ای همچنین ابراز داشت: رهبر فرزانه انقلاب، سال هاست که بر لزوم راه اندازی شبکه ملی اطلاعات تأکید می فرمایند و اهمیت این موضوع به این خاطر است که تا این مساله محقق نمی شود، ما نمی توانیم اثربخشی لازم را در جامعه داشته باشیم.
وی با اشاره به این که تحول در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی تا حدودی وابسته و مرتبط با فناوری های زیرساختی است، گفت: البته در فضای مجازی طبیعی است که سلایق مختلف با دیدگاه ها و نظرات مختلف وجود داشته و با هم صحبت کنند و این جزو نقاط خوب و محاسن شبکه های اجتماعی و فضای مجازی است، کما این که معتقدم همین اتفاق اخیر مناظره دکتر رفیعی و آقای سید حسن آقامیری حرکت خوبی است که از جمله ظرفیت های قابل توجه فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به شمار می رود.
نبود شبکه ملی اطلاعات، بسیار خسارت بار است
اسماعیلی خاطرنشان کرد: با این حال باید توجه داشت که نداشتن شبکه ملی اطلاعات خسارت های جبران ناپذیری را به کشور وارد می کند و ما نمی توانیم به راحتی از کنار این مساله عبور کنیم، ضمن آن که از دیگر مشکلات در این زمینه عدم وجود ضوابط و قوانین مناسب، همچنین ضعف در امکانات و اپلیکیشن ها و پیام رسان های بومی و جذاب و مورد پسند مردم است که خدمات خوبی به جامعه ارایه دهند.
وی گفت: بر این اساس حمایت از ایجاد و توسعه اپلیکیشن های بومی و جذاب و قوی که بتواند نیاز مردم را برآورده کند و مردم با اعتماد و علاقه بهتر در شبکه های اجتماعی داخلی به فعالیت بپردازند، از الزامات تحول خواهی در عرصه رسانه ای و فضای مجازی است، چه آن که در این صورت آسیب های کمتری نیز متوجه افراد و خانواده ها می شود.
سواد رسانه ای؛ پیش نیاز تحول در عرصه های فرهنگی
رئیس انجمن سواد رسانه ای طلاب همچنین با بیان این که تقویت و تعمیق سواد رسانه ای در جامعه، پیش نیاز تحول در عرصه های فرهنگی است، اظهار داشت: بی شک اگر ما سواد رسانه ای را با نگاه بومی توسعه دهیم و به مردم آموزش دهیم، این مساله باعث می شود که جامعه در قبال فضای مجازی دغدغه مندتر و حساس تر رفتار کند و لذا ما باید بر اساس رویکرد و مبانی فکری خودمان به دنبال آموزش و ترویج سواد رسانه ای باشیم.
وی افزود: نکته حائز اهمیت دیگر این است که نباید صرفاً نگاه ابزاری و مهارت محور به سواد رسانه ای وجود داشته باشد و مهم این است که بر اساس آموزه های دینی و معرفتی در این عرصه ها به فعالیت بپردازیم و در ضمن از اهمیت تحقیق و پژوهش های بیشتر در این زمینه ها غافل نشویم.
وی در خاتمه بیان داشت: ارگان ها و دستگاه های فرهنگی نیز باید با جدیت بیشتر به تعمیق سواد رسانه ای مردم و خانواده ها اهتمام داشته باشند، چرا که وقتی سواد رسانه ای شکل گرفت، طبعاً انتظارات مردم جدی تر می شود و به تبع این مساله، رسانه های جمعی نیز خود را موظف می دانند که متناسب با نیاز و انتظار مخاطب کیفیت محصولات تولیدیشان را ارتقا دهند.
۳۱۳/۸