به گزارش گروه ترجمه خبرگزاری «حوزه» ، شیفتگان اهل بیت و امام حسین (ع) تنها در ایران و کشورهای همسایه حضور ندارند، بلکه عاشقان آن حضرت هر ساله در کشورهای مختلف اسلامی و غیراسلامی، سنت محرم را زنده نگه میدارند و هر کشوری آیینها و رسوم مشابه و در عین حال متفاوتی را در ایام عزاداری ماه محرم به خود اختصاص داده است.
در اینجا اشاره ای میکنیم به یکی از آیینهای عزاداری معروف در کشور اندونزی، واقع در آسیای جنوب شرقی و اقیانوسیه که مجمع الجزایری متشکل از بیش از ۱۷ هزار و ۵۰۰ جزیره بوده و با جمعیت مسلمان ۸۶ درصدی، بیشترین ساکنین مسلمان را به خود اختصاص داده است.
مردم مناطق مختلف اندونزی احترام ویژهای برای عاشورا و محرم و صفر قائلاند. مراسم عزاداری شیعیان اندونزی معمولاً در مناطقی از جمله پاریامان در سوماترا، بنگکولو، پیدی، گریسک و بانیون وانگی، جاوه شرقی و… برگزار میشود. ماه محرم در اندونزی با نام های مختلفی شناخته می شود. مردم جزیره سوماترای این کشور عزاداری امام حسین (ع) را «تابوت» می نامند. مردم منطقه پادانگ در غرب این جزیره نیز ماه محرم را «تابوک» نامگذاری کرده اند. مردم جاوه، محرم را «بولان سورو» یعنی ماه عاشورا مینامند و نام محرم در شهر «آچیه»، «بولان حسن حسین» یعنی ماه حسن و حسین است.
گفتنی است مردم شهرهای مختلف جاوه و سوماترا، غـذای مـخـصـوصـی آمـاده مـی کـنـنـد کـه در جـاوه «بوبوراسورآ»، یعنی حلیم عاشورا نامیده می شود و در بین نیازمندان و عزاداران توزیع می شود. در آچـه، ایـن غذا «کانجی عاشورا»، یعنی غذای عاشورا خوانده می شود و از گندم، شیر، شکر، حبوبات و برخی میوه ها همانند انبه، انار و موز تهیه می شود.غذای پخته شده را به مساجد میبرند و مردم بعد از یاد شهدای کربلا از آن میخورند.
«مراسم تابوت گردانی» یا «تابوک»
آیین «تابوت گردانی» یک سنت محلی محرم است که در مردم مینانگ کابوئو در مناطق ساحلی غرب سوماترا ، اندونزی ، به ویژه در شهر پاریامان بسیار رواج دارد.
تابوک شبیه یک تشییع جنازه بسیار پرجمعیت است که در آن یک عزاداران یک سازه چوبی بلند و باشکوه را که تزئینات مختلفی دارد، با خودشان حمل کرده و در طول مراسم میگردانند. آنها این سازه «تابوت» را هر ساله در شهر چرخانده و پس از برپایی مراسمهای عزاداری، در دهم محرم (روز عاشورا) ، تابوک را که نماد تابوت اهل بیت (ع) میباشد هر ساله به دریا میسپارند.
سنت تابوت گردانی از دهم محرم سال ۱۸۳۱ میلادی آغاز شده و از آن زمان تاکنون هر ساله در دهم محرم، تابوک به دریا انداخته شده است.
گفته می شود این سنت و آیین مذهبی اولین بار، توسط سربازان سپاه مسلمان شیعه از هند که در زمان حضور انگلیس در این منطقه مستقر شده بودند به مردم اندونزی معرفی گردید.
جشنواره عاشورا در اندونزی همچنین شامل نمایشهای بازسازی نبرد کربلا و روز تاسوعا و دهل زنی است. اگرچه این یک آیین مذهبی متعلق به اهل تشیع میباشد اما امروزه بیشتر ساکانان پاریا مان و دیگر مناطق جنوب شرقی آسیا جشنوارههای مشابهی برگزار میکنند و حتی توسط غیرمسلمانان نیز چنین مراسمهایی برپا می شود.
گفته میشود سازههای چوبی تابوت مانند به کار رفته در این مراسم به ارتفاع ۱۰ متر از چوب بامبو، چوب خیزران و کاغذ ساخته شدهاند. بعضی اوقات از چوب سخت ، پنبه ، کاغذهای رنگی و حتی طلا ساخته در ساخت آن به کار میرود در قسمت جلوی تابوت ، نمادی از بوراق (موجودی آسمانی شبیه اسب) وجود دارد.
در طول یک هفته مراسم تابوک همچنین فعالیتهای زیادی از جمله مسابقات بادبادکی، نمایش های سنتی و محلی برگزار میشوند. در بسیاری از مراسمها مقامات محلی و استانی نیز حضور مییابند. بازدیدکنندگان و شخصیت ها از صبح با حتی روز قبل از ساحل حاضر شده و به تدریج راهپیمایی حرکت تابوت به ساحل و به دریا انداختن آن را تماشا میکنند.
در صبح تابوک ، داراگا ، پانجا و عمامه امام حسین (ع) توسط ده هزار نفر از مردم پاریا مان در خیابان ها حمل می شوند.
حوالی غروب تابوت به دریا پرتاب شده و بسیاری از مردم شناکنان خودشان را به آن رسانده و برای تبرک بخشهایی از آن را نگه میدارند. مردم محلی معتقدند که امام حسین (ع) و امام حسن (ع) هر دو در نبرد کربلا به شهادت رسیده اند. آنها معتقدند روح هر دو امام به بهشت خلیج بورق منتقل شده است. مردم هنگام پخش تنبور ، طبل ها و موسیقی دهل، تابوت را حمل می کنند. بعد از ظهر هر دو تابوت به ساحل منتقل می شوند و قبل از غروب آفتاب به دریا انداخته می شوند.
مردم هنگام حمل تابوت به آرامی قدم می زنند ، گریه و مویه سر می دهند و گاهی با صدای بلند فریاد «هووک تابوئیک ... هووک یا حسین» سر می دهند. این مراسم هنگام غروب آفتاب به پایان می رسد که تابوت ها به دریا پرتاب می شوند که نمادی از روح امام حسین (ع) است که به بهشت برده شده است.
هم اکنون تابوت های ساخته شده برای هر یک از این مراسم ها نزدیک به ۱۵۰۰ دلار هزینه برمی دارد و این مراسم سنتی و فرهنگی در سرتاسر مینانگ کابائو برگزار میشود. بسیاری از مردم خودشان را برای شرکت در این مراسم آماده میکنند و اگر هم قادر به حضور در این مراسم نباشند ، هدیه فرستاده و حمایت مالی شان را نشان میدهند.