به گزارش خبرگزاری «حوزه» از سمنان، با توجه به شرایط کرونا و شیوه برگزاری کلاس های آموزشی حوزه های علمیه، خبرنگار خبرگزاری حوزه به سراغ حجت الاسلام میثم فراهانی، معاون آموزش مدرسه علمیه صادقیه سمنان رفته است و گفتگویی را با وی پیرامون شیوه برگزاری و روند آموزشی دروس این مدرسه علمیه انجام داده است.
متن این گفتگو را در ادامه می خوانید:
ضمن عرض سلام و خسته نباشید؛ برنامه کلی شما برای سال تحصیلی امسال چیست؟
امسال به خصوص ترم اول آن یک سال خاص ویژه ای است. شاید خیلی نتوان سیاست های خاصی را پیاده کرد اما بدون برنامه نیستیم.
در اینجا نکته ای وجود دارد و آن اینکه ما نمی توانیم به تنهایی تغییرات شگرفی در مدرسه ایجاد کنیم. بله یکسری اهدافی مدنظر است ولی رسیدن به آن اهداف مشروط به سه رکنِ استاد، طلبه و کادر است. این سه رکن باید در کنار همدیگر فعالیت کنند و مدرسه را به جایگاه مطلوب برسانند.
هدف ما این است که نهایتا این مدرسه حداقل در عرصه ی آموزشی از بهترین های استان بلکه کشور شود و همینطور ان شاء الله به مدد مجوعه مدرسه در عرصه های دیگر به این توفیق برسیم. این مدرسه با توجه به اینکه در مرکز استان هم هست ایجاب می کند بهترین در استان باشد. به علاوه اینکه با توجه به اساتید خوب و کادر و طلاب و همینطور کتابخانه ای که دارد هم راه ما را هموار تر کرده و هم توقع ما را بیشتر می کند. ما مدارس شاخصی هم در سطح کشور مثل فیضیه بابل و ولی عصر (عج) بناب داریم که می توان آن ها را الگو خود قرار داد.
آیا امسال پذیرش پایه اول داشته اید؟ بفرمایید تعداد طلاب مدرسه کلا چند نفر است؟
بله، البته این مربوط به فعالیت دوستان است. این تعداد با توجه به شرایط کرونایی موجود کشور الحمدلله خوب است. تعداد طلاب از پایه یک تا ده بیش از ۱۶۰ نفر است.
تصمیم مدرسه برای برگزاری کلاس ها با توجه به شرایط کرونا چیست؟
بنابر نامه حضرت آیت الله اعرافی، مدیر محترم حوزه های علمیه کشور به مراکز مدیریت استان ها عملا وضعیت هر شهر ملاک برای برگزاری دروس می باشد؛ اگر سفید است همه کلاس ها حضوری می باشد؛ اگر زرد است تلفیقی از مجازی و حضوری و اگر قرمز است مجازی می باشد.
ما با توجه به اینکه وضعیت شهرها غالبا ناپایدار است بنابراین تصمیم گرفتیم که حجره نشینی را نداشته باشیم زیرا مدیریت بهداشت حجره ها تقریبا غیر ممکن است، لذا قرار شد طلاب بومی به صورت حضوری وطلاب غیر بومی به صورت مجازی در کلاس ها شرکت کنند. کلاس های مجازی به اینگونه است که دروس کلاس ها ضبط شده و در سامانه بارگزاری می شود. همچنین یک پیام رسانی را جهت تشکیل گروه و بارگذاری دروس برای پایه های مختلف راه اندازی می کنیم تا طلاب غیر بومی بتوانند به صورت مجازی از کلاس ها به خوبی استفاده کنند.
با وجود اینکه به علت نبود طلاب غیر بومی احتمال به حد نصاب نرسیدن پایه ها هست، همچنان امکان ابتلا به ویروس برای اساتید و طلاب بومی نیز پابرجاست. نظر و تدبیر شما در این باره چیست؟
کلاس ها ولو اینکه با یک طلبه باشد بهتر از این است که هیچ کلاسی برگزار نشود و نیز با توجه به اینکه حجم طلاب کمتر می شود حفظ فاصله بین طلاب راحت تر است و در کل در فضای آموزشی مدرسه رعایت شیوه نامه بهداشتی ممکن است اما رعایت آن در فضای حجره به خاطر شرایطی که دارد فوق العاده سخت و به تعبیری غیر ممکن است و این ترس وجود دارد که کل مدرسه را درگیر کند.
به هر حال سعی ما این است که محدودیت ها به حداقل برسد ما نمی توانیم به خاطر این بیماری تمام فعالیت هایمان را کنار بگذاریم؛ بایستی روش زندگی در کنار این بیماری را پیدا کنیم. طبق نظر کارشناسان ممکن است تا سال ها واکسن و درمان مؤثری برای این بیماری ساخته نشود. حال آیا ما می توانیم همه چیز را تعطیل کنیم؛ یا اینکه باید سبک زندگی دیگری برای خود تعریف کنیم؟ طبیعتا باید سبک زندگی خود را تغییر داده و فعالیت خود را به گونه ای دیگر دنبال کنیم.
چند سالی است عنوانی تحت «آموزش پژوهش محور» در حوزه و دانشگاه مطرح می شود. حال با توجه به کرونا این ضرورت بیشتر احساس می شود. برنامه شما در این رابطه چیست؟
ضرورت پژوهش در آموزش و یادگیری کاملا محسوس است. خروجی داده های پژوهشی از مهمترین ملاک های برتری علمی مدارس است.
پژوهش تعیین کننده درک عمیق طلبه از مواد آموزشی است و صرف نمره به هیچ عنوان نبایستی مد نظر باشد؛ چرا که یک مدرسه ممکن است دست بالا نمره دهد و یا بالعکس و از طرفی چه بسا طلبه عمیقا مطلب را نفهمیده باشد. ما اگر از دل مدرسه چند مقاله و کتاب بیرون آوردیم آن وقت می توانیم بگوییم مدرسه ما از جهت علمی قوی شده است. ما ان شاءالله راهکارهایی جهت تشویق طلاب برای ورود پژوهش در آموزش خواهیم داشت. بنده در این زمینه با معاون پژوهش مدرسه حجت الاسلام قاسمپور همفکری خوبی داشتیم و به ایشان گفتم از کمک و همکاری در امور آموزشی دریغ نخواهم کرد.
ما برنامه داریم گروه های علمی تشکیل بدهیم؛ گروه هایی فعال و مؤثر در زمینه های مختلف علمی مثل ادبیات، فقه، اصول و ... امیدواریم در گروه ها با همفکری اساتید و استفاده از نظرات طلاب در زمینه های مختلف علمی آموزش و پژوهش سرعت بیشتری بگیرد. ما از طلبه ای که آموزش و اساتید را به چالش بکشد و انتقاد کند و البته کنارش راهکار و پیشنهاد بدهد استقبال می کنیم. این سبب می شود مسئول و استاد حرکت خود را مضاعف کند.
آیا امسال پذیرش استاد جدید داشتید؟
بله امسال از دو نفر از عزیزانی که سال گذشته پایه دهم را گذرانده اند مصاحبه گرفتیم و قرار شد تدریس داشته باشند. اصرار مدیریت مدرسه هم بر این است که از ظرفیت خود مدرسه استفاده شود.
یک نکته ای در مورد اساتید تمام وقت و آن اینکه ما از ایشان می خواهیم منت سر ما بگذارند و خودشان را در همه عرصه ها قوی کنند. استاد پاره وقت ممکن است فقط در یک درس تبحر داشته باشد و همین کفایت می کند ولی استاد تمام وقت با همه دروس درگیر است و طلاب در وقت مباحثه و غیر آن به ایشان مراجعه کرده و سؤالات خود را می پرسند. بنابراین می طلبد استاد تمام وقت، دانش خود را در تمامی زمینه ها ارتقا بخشد تا بتواند پاسخگوی طلاب باشد.
آیا برنامه ای برای مباحثه طلاب دارید؟
یک مطلب که طلاب باید به آن دقت کنند این است که معاون آموزش مرد قانون است. ما تابع قوانینیم. آن که می تواند فرای قانون تصمیم بگیرد مدیر و شورای مدرسه است. مدیر و شورای مدرسه طبق قانون یکسری اختیاراتی فرا قانونی دارند اما معاونت آموزش به تنهایی چنین اختیاراتی ندارد.
گاهی برخی از طلاب می گویند آموزش با خواسته های ما مخالفت می کند در حالیکه همان را با مدیر مدرسه مطرح می کنیم و پاسخ مثبت می گیریم؛ این به خاطر همین بحث قانونی است که عرض کردم. آموزش اگر می گوید: «نه» در حیطه ی قانون است و اگر مدیر هم می گوید: «بله» در چارچوب قانون و با توجه به اختیاراتشان است.
بنده سعیم بر این است قانون مدار باشم و طبق قانون عمل کنم زیرا مشروعیت کار خودم را عمل به قانون می دانم وتلاش میکنم تا حقی از کسی ضایع نشود و باید بگویم قانون در کنار سختی خود انعطاف لازم را هم دارد و اگر کاملا به آن عمل شود موجب رشد و توفیق خود طلبه است.
مباحثه هم از آن چیزهایی است که در قانون به آن تصریح شده که حداقل برای هر درسی باید بیست دقیقه باشد. برنامه ما این است برای طلابی که به صورت حضوری در خدمتشان هستیم یک ساعت مشخص مباحثه قرار دهیم و برای طلابی که به صورت مجازی دروس را دریافت می کنند از اساتید می خواهیم که با تقریر دروس و پرسش شفاهی نظارت لازم را بر مطالعه و یادگیری آنان داشته باشند و خودمان هم سعی می کنیم تا جایی که ممکن است دروس مجازی طلاب را پیگیری کنیم اما مباحثه مجازی شاید برای برخی از طلاب مقدور نباشد. البته ما راهکار هایی حتی برای آنان که دسترسی به اینترنت مناسب ندارند داریم؛ اینکه به صورت هفتگی هم که شده با اساتید و گروه هم پایه ارتباط برقرار کند و دروس بارگذاری شده را دریافت کند و تقریرات خود را تحویل دهد تا از کلاس عقب نیفتد.
از اینکه فرصت خود را در اختیار خبرگزاری حوزه قرار دادید، از شما سپاسگزارم.
ممنون و متشکرم، مؤفق باشید.
گفتوگو: محمد مهدی احمدی