به گزارش خبرگزاری حوزه،  نشست علمی«جایگاه علوم اجتماعی و مطالعات تاریخی در نظام آموزشی حوزه‌های علمیه» با ارائه ی حجت‌الاسلام‌والمسلمین خیری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی قم، حجت‌الاسلام‌والمسلمین شمس الله مریجی معاون آموزشی دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم و رئیس موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه‌السلام و سرکار خانم دکتر زهرا روح الهی امیری مدرس گروه تاریخ موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه، در محل دانشگاه باقرالعلوم برگزار گردید. (شرکت‌کنندگان از طریق فضای‌مجازی در نشست حضور داشتند.)

برپایه این گزارش: سخنران این نشست، ضمن توجه ویژه به ایجاد تفاهم علمی میان حوزه و دانشگاه، با محوریت بیانیه اخیر انجمن‌های علوم اجتماعی و تاریخی در نقد استخدام طلاب در وزارت آموزش‌وپرورش، جهت تنویر افکار عمومی و دانشگاهیان گرامی به بحث‌های ذیل اشاره کردند:

الف) ورود تخصصی به بحث‌های علمی و تخصصی، اهتمام جدی و ضرورت غیرقابل انکار پژوهشگران و دانش‌آموختگان حوزوی است. این مسئله را می‌توان بر اساس گزارشات ذیل تأیید کرد:

۱. وجود درختواره رشته‌های تخصصی در حوزه علمیه قم و شکل‌گیری حدود ۳۸ مرکز تخصصی حوزوی در علوم انسانی بر اساس درختواره فوق در شهر مقدس قم؛

۲. حضور فعال پژوهشگران حوزوی در جشنواره‌های ملی و بین‌المللی همانند کتاب سال جمهوری اسلامی، جشنواره فارابی و ...؛

۳. شرکت حوزویان در جشنواره‌های ملی و بین‌المللی همانند کتاب سال جمهوری اسلامی، جشنواره فارابی و ...و برگزیده شدن تعداد قابل توجه آنان(رجوع به آرشیو این جشنواره‌ها این مسئله را واضح و روشن می‌سازد. بر اساس آمار اشاره‌شده توسط دکتر خیری لیست کتاب‌های حائز رتبه شده در جشنواره‌های مختلف عبارت است از:

· ۱۸۴ عنوان در بخش اجتماعی، رسانه، ادبیات و زبان؛

· ۲۸۰ عنوان در بخش اخلاق، عرفان، تربیت و روانشناسی؛

· ۴۱۴ عنوان در بخش فلسفه و اخلاق؛

· ۲۶۹ عنوان در بخش فقه و حقوق؛

· ۱۰۶ عنوان در بخش علوم حدیث؛

· ۷۵ عنوان در بخش ادیان و مذاهب؛

· ۲۰۳ عنوان در بخش تاریخ؛

· ۲۹۰ عنوان در بخش سیاست.

۴. وجود مراکز آموزشی و پژوهشی تخصصی اقماری حوزه علمیه قم جهت تربیت طلاب در سه سطح ۲ و ۳ و ۴. (رشته‌هایی مانند مشاوره، سبک زندگی، تاریخ، دانش اجتماعی مسلمین، مذاهب اسلامی، خانواده و ...)،

۵. تألیف آثار فاخر علمی در حوزه علوم انسانی؛ فقط در یکی از مراکز وابسته به حوزه علمیه قم، در چهار عنوان جامعه‌شناسی، تاریخ، روانشناسی و فلسفه علوم انسانی به ترتیب ۳۸، ۱۲، ۲۴ و ۲۶ عنوان اثر علمی تولیدشده است. (ارائه‌شده توسط حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر خیری)،

۶. برگزاری بیش از ۵۰۰ کرسی و نشست تخصصی علمی ذیل چهار عنوان جامعه‌شناسی، تاریخ، روانشناسی و فلسفه علوم انسانی فقط در یکی از مراکز حوزوی دانشگاهی (پژوهشگاه حوزه و دانشگاه)،

۷. گذراندن حدود ۵۰ واحد تخصصی در ۱۲ رشته علمی در سطح ۳ حوزه علمیه،

۸. فعال بودن حداقل ۴۷ نشریه علمی - پژوهشی نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، مگیران و علم نت که وابسته به مراکز و مؤسسات حوزوی هستند. (دارای مجوز از شورای عالی انقلاب فرهنگی یا شورای عالی حوزه)؛

· ۱۳ نشریه در گروه اخلاق و عرفان؛

· ۲۰ نشریه در گروه ادیان و مذاهب؛

· ۲۰ نشریه در گروه تاریخ؛

· ۳۵ نشریه در گروه علوم سیاسی؛

· ۵ نشریه در گروه مهدویت؛

نکته قابل توجه پذیرش جایگاه علمی مجلات علمی – پژوهشی حوزه علمیه در نزد اساتید دانشگاهی است و بسیاری از آنان در مجلات علمی – پژوهشی حوزه علمیه دارای مقاله و صاحب اثر هستند. (!)

۹. تدوین پایان‌نامه سطح سه و رساله سطح چهارم حوزوی در زمینه‌های تخصصی؛ از باب نمونه می‌توان به آمار ذیل اشاره کرد:

· در فقه و مبانی حقوق ۳۹۰۰ مورد؛

· در کلام و فلسفه اسلامی ۲۵۰۰ مورد؛

· در تفسیر و علوم قرآنی ۲۴۰۰ مورد؛

· در اخلاق و تربیت ۱۷۰ مورد؛

· در تبلیغ و معارف قرآنی ۲۱۸۰ مورد؛

۱۰. همسو بودن اهداف شکل‌گیری مراکز تخصصی تاریخ با اهداف آموزشی پژوهشی حوزه علمیه؛

۱۱. برگزاری نشست‌ها و همایش‌ها مشترک با مراکز دانشگاهی مانند دانشگاه اصفهان، شهید بهشتی، تهران و غیره در زمینه‌های تاریخی و علوم اجتماعی در مراکز آموزشی حوزه علمیه خواهران و برادران.

ب) تعامل جدی و عالمانه حوزه با اساتید دانشگاهی:

۱. حضور فعال اساتید مطرح عرصه‌های اجتماعی و تاریخی در نشست‌ها، پایان‌نامه‌ها و رساله‌های حوزه علمیه (به‌عنوان راهنما، مشاور یا داور)؛ اسامی این اساتید را می‌توان از بانک‌های اطلاعاتی مانند ایرانداک رصد کرد.

۲. دخالت مستقیم برخی از اساتید دانشگاهی در تصویب مراکز تخصصی حوزوی، گواه آشکاری بر تعامل و تخصص گرا بودن حوزه در عرصه دانش و پژوهش است.

ج) بررسی آماری میزان مشارکت طلاب متخصص علوم اجتماعی و تاریخ، در استخدام وزارت آموزش‌وپرورش با توجه به نیاز شدید این وزارت در سال‌های آتی به معلمان جوان، مشخص می‌کند که این تصمیم نه از روی بی‌عدالتی و بی‌انضباطی سازمانی که کاملاً بر اساس قواعد عادلانه اتخاذشده است.

د) عدم مقابله‌به‌مثل حوزه: میزان تحمل حوزه در همین مسئله روشن است که ورود تخصصی دانشکده‌های مختلف علوم انسانی در سراسر کشور به دو حوزه تخصصی فقه و اصول، نه‌تنها با مقاومت و بیانیه نویسی همراه نبود بلکه با رویکردی تعاملی و همدلانه، متخصصین حوزوی در این مراکز به تولید علم و همکاری مشترک مشغول هستند.

در پایان اساتید بر این مسئله توافق داشتند که آگاهی کامل به تغییرات موجود در نظام آموزشی حوزه، رویکرد تخصص گرایی در حوزه، تعامل حداکثری با مراکز دانشگاهی و اساتید بارز در رشته‌های علوم انسانی مانند تاریخ، علوم اجتماعی، روانشناسی، مشاوره، علوم سیاسی، علوم ارتباطات و ... مخاطب فرهیخته را به این نتیجه رهنمون می‌کند که استخدام طلاب بر اساس تخصص در آموزش‌وپرورش امری موافق عدالت است.