یکشنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۹ - ۱۶:۵۸
مباحث دینی در برخی تولیدات ادبی کودک و نوجوان غیرقابل درک و هضم است/ نظارت ضعیف بر تولیدات بازار کتاب کودک

حوزه/ دبیر محتوایی اپلیکیشن قصه‌گوی شیما گفت: مباحث دینی در برخی تولیدات ادبی لقمه‌هایی خام، غیرقابل درک و هضم برای مخاطب هدف یعنی کودک و نوجوان و فاقد اعتبار و سندیت لازم بوده‌اند که با وجود اشکالات متعدد در همه ابعاد، چندین و چندبار به چاپ رسیده و بی هیچ نظارتی در بازار کتاب کودک منتشر می‌شوند.

ناهید رحیمی در گفت‌گو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در اصفهان، اظهار داشت: بنده از سال ۸۲ و با احراز رتبه کشوری در مسابقه بزرگ تألیف کتاب نماز ستاد اقامه نماز به طور رسمی وارد وادی عظیم قلم و ادبیات فاخر ایران شدم و از آن زمان به عنوان عضوی کوچک از سرزمین پهناور ادبیات ایران، با نشریات و ناشرین متعدد کودک و نوجوان کشور همکاری داشتم، سال‌های بسیار تجربه کسب کردم و با ویراستاری آثار متعددی از کتب حوزه کودک و نوجوان ایران و جهان و سپس تالیف آثار خود برای کودکان این مسیر را ادامه دادم.

وی افزود: خوشبختانه موفقیت‌های متعددی هم در این حوزه برای آثارم پیش‌آمد کرد و در کشورهای ترکیه، عراق و لبنان هم منتشر شدند و به زودی در کشور آلمان نیز منتشر خواهند شد. در حال حاضر نیز دبیر محتوایی آپ شیما(اولین اپلیکیشن صوتی قصه شب کودکان ایران)، زیر مجموعه نشر الکترونیک دانی هستم و در حوزه نشر الکترونیک کودک و نوجوان فعالیت می کنم.

این فعال ادبی درخصوص فرهنگ حاکم بر جامعه، بیان داشت:  فرهنگ مجموعه‌ای از باورها و ارزش‌هاست و همواره بنا به شرایط حاکم بر زندگی افراد یک جامعه دستخوش تغییرات متعدد می‌شود و در این میان صاحب‌نظران، ادیبان و تمامی اهالی و اصحاب فرهنگ و هنر سهم بسزایی در بارور شدن آن دارند، این امر زمانی تمام و کمال در مسیر حقیقی خود حرکت خواهد کرد که رویکرد قوانین و سیاست‌گذاری‌های حاکم بر یک جامعه نیز اعتلای ارزش‌ها و باورهای انسانی باشد.

وی ادامه داد: بنابراین پس از فراهم بودن بستر مناسب در جامعه، با توجه به نقش کلیدی ابزار هنر در فرهنگ‌سازی، کافیست هنرمندان که همواره در ارضای نیازهای زیبایی‌دوستی و زیبایی‌اندیشی مخاطبان خود کوشیده‌اند، در دو مسیر ذائقه‌شناسی مخاطبان با سلایق متفاوت و تطابق ذائقه مخاطب با ملزوماتِ فرهنگیِ جامعه، ایده های نو خلق کنند.

رحیمی بااشاره به نقش هنرمند بر خلق آثار نوین گفت: قطع به یقین تلاش هنرمند بر نوآوری و نواندیشی، تغییر زاویه دید و به روزرسانی مداوم اطلاعات و داشته‌های ذهنی خود و منطبق با شرایط معیشتی، زیستی، دینی، انسانی و اجتماعی جامعه، منجر به خلق آثاری فاخر می شود که این آثار، هنرمند را در نیل به مقصود فرهنگ‌سازی و سپس تولید آثاری ماندگار یاری کرده و تاثیرات طولانی مدت آن بر نوع زندگی مخاطبان مشهود است.

وی اضافه کرد: پس کافیست تا هنرمند یک مخاطب‌شناس خوب و خلاق بوده و در استفاده از ابزار هنری خود توانایی کامل داشته باشد تا در این مسیر به موفقیت نهایی برسد.

این نویسنده کودک و نوجوان درخصوص استانداردهای فعالیت بانوان در حوزه ادبی و نگاه تبعیض‌آمیز جنسیتی به این قشر فعالان، تصریح کرد: فعالیت هنری بانوان در کشور ایران، با وجود حرکات مثبت اما پراکنده‌ای که برای ارتقای سطح کیفی آن انجام شده همچنان تا رسیدن به مطلوب و ایده‌آل ها و استانداردهای جهانی فاصله بسیار دارد؛ نبود بستر مناسب فعالیت هنری زنان در کشوری اسلامی با محدودیت های موجود در آن، عدم اختصاص تسهیلات مورد نیاز بانوان هنرمند، کم‌کاری متولیان فرهنگ و هنر در زمینه بازاریابی آثار بانوان هنرمند و یا بروز نگاه مردسالارانه در مواجهه با اثر هنرمند زن از مواردی هستند که توجه به مرتفع کردن آنها به بهبود شرایط بانوان هنرمند کمک شایانی خواهد کرد.

وی خاطرنشان کرد: با این وجود بانوان هنرمند ایرانی ثابت کرده‌اند که در استفاده بهینه از همین شرایط اندک مساعد هم موفق عمل می کنند، حال اگر این زن هنرمند در مقام یک همسر و یک مادر به فعالیت‌هایدخود ادامه دهد، مجبور به صرف انرژی بیشتر و تحمل فشاری مضاعف خواهد ‌بود تا بتواند در تمام بخش‌های زندگی شخصی و کاری خود به درستی عمل کند و از آن‌جایی که اغلب مادران هنرمند، اولویت را با مسئولیت خطیر فرزندپروری و فراهم کردن فضایی امن در محیط خانه و خانواده می‌دانند در اکثر اوقات از ادامه فعالیت هنری خود باز می مانند و یا اگر هم ادامه دهند، به پرکاری گذشته نخواهند ‌بود.

رحیمی افزود: هر چند تعداد بانوان هنرمند کشور و زمینه‌های متعدد فعالیت آنان نشان داده که زنان هنرمند ایرانی، مادرانی قدرتمند هستند که علاوه بر آن که در استعداد هنری خود موفق عمل می‌کنند در پرورش فرزندان خود آن‌طور که شایسته است عمل می‌کنند.

وی با اشاره به برکات حضور بانوان در عرصه‌های ادبی جامعه، بیان کرد: فکر می کنم آن‌چه که در مورد بانوان ایرانی کمتر دیده شده، قدرت مدیریتی آنها در زمینه‌های متعدد اجتماعی است که اگر از وجود و تدبیر این قشر از جامعه بهره گرفته شود، آثار و برکات بسیاری برای ارتقای کیفیت زندگی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دینی مردم خواهد داشت. که از آن جمله می‌توان به شادترشدن جامعه، انسانی‌تر شدن روابط اجتماعی و بهره‌وری از استعدادهای تمامی افراد جامعه در زمینه مناسب آن استعداد اشاره کرد.

دبیر محتوایی اپلیکیشن قصه‌گو شیما با اشاره به تفاوت سلایق نسل‌ها و رعایت استانداردهای لازم برای اغنای قشر جوان، اظهار کرد: باید از بزرگ‌نمایی مسائل بی‌ارزش و کوچک‌نمایی امور ارزشمند دوری کرد و طبق فرمایش امیرالمؤمنین(ع) حق را گوید هرچ ند در ظاهر به ضرر او باشد، منطبق بر خواسته‌های حقیقی اقشار متعدد جامعه از هر رنگ و نژاد و مذهب و دین باشد و از مسیر صداقت خارج نشود و برای تعالی ارزش‌های انسانی و الهی در جامعه به کار رود و اگر نمی تواند در این مسیر بماند کار را رها کند و از سرهم‌بندی و ارائه محتوای بی ارزش خودداری کند، چرا که مانند بسیاری از تولیدات هنری اغراق‌آمیز و آرمان‌گرای پرنیرنگ و دروغ، محکوم به شکست است و مخاطب را دچار بی اعتمادی و بدبینی در مورد تولیدات مشابه خواهد کرد.

این فعال ادبی تفاوت‌های فرهنگی، فکری و رفتاری نسل گذشته و نسل امروز را در حدی دانست که منجر به ایجاد شکاف‌های عمیق و عدم تفاهم بین این دو نسل شده ‌است، موضوعی که تغییرات پرسرعت شرایط اجتماعی و فراهم شدن امکانات متعدد و ابزارهای زندگی بر آن دامن زده و کنترل هر چیزی را از دست افراد خارج می کند؛ به همین علت است که در جامعه فعلی بسیار شاهد روابط آسیب‌زا و پرتنش بین والدین و فرزندان هستیم که گویی هر یک به زبانی مجزا سخن گفته و متعلق به دو دنیای متفاوت هستند.

وی افزود: باید اندیشید که این معضل جز با آسیب شناسی طرفین از موضوع مورد بحث و حل و فصل مشکلات با منطق و گفت‌گو و بهره‌وری از کمک‌های جانبی مانند مشاوران کاردان و بزرگان اهل نظر، حل ناشدنی است.

رحیمی در خصوص ملاحظات دینی آثار این قشر از جامعه، خاطرنشان کرد: مباحث دینی آن‌طور که در اغلب تولیدات ادبی و نه همه آن‌ها، از چند دهه پیش تا به اکنون شاهد آن بوده‌ایم، لقمه‌هایی خام، غیرقابل درک و هضم برای مخاطب هدف یعنی کودک و نوجوان و گاهی فاقد اعتبار و سندیت لازم بوده‌اند که با وجود اشکالات متعدد در همه ابعاد، چندین و چندبار به چاپ رسیده و بی هیچ نظارتی در بازار کتاب کودک منتشر می‌شوند.

وی ادامه داد: بنده هم همیشه متعجبم که چرا زمانی که اصل دین برای زیباتر و انسانی‌کردن زندگی بشریت بنا نهاده‌شده تولیدکنندگان چنین آثاری همچنان راه روشن و مستقیم پیش روی خود را ندیده و بر روایت‌ها و برداشت‌های شخصی خود از دین و مباحث دینی به خشن‌ترین، زمخت‌ترین و بی‌ربط ترین شکل ممکن اصرار می ورزند.

این نویسنده قشر کودک و نوجوان افزود: حال باید پرسید اگر نشریه‌ای تخصصی برای نقد چنین آثاری وجود داشت آیا باز هم اشتباهات چنین تولیداتی تکرار می‌شد و یا آیا باز هم شاهد ورود کتبی که خود از آفات ادبیات دینی و زمینه ساز انحرافات عقیدتی کودکان هستند خواهیم بود؟ و آیا باز هم عده‌ای نویسنده‌نما جرات این را خواهند داشت که برداشت‌های شخصی خود را از مباحث دینی و مذهبی با اعتماد به نفسی شگفت‌آور وارد حوزه  کودک و نوجوان کنند؟  آیا باز هم جرات آن خواهد ‌بود که این کتاب‌ها بدون کوچک‌ترین ممیزی و دقتی وارد بازار کتاب کودک شوند؟ مسلما پاسخ همه این سؤالات خیر است.

وی با اشاره به نقش نویسندگان متعهد و باتجربه در زمینه تولید آثار مناسب کودک و نوجوان، اذعان کرد: زمانی که نویسندگان و ناشرین، دقت لازم در تولید آثار دینی را به کار برند تا مباحث دینی را با زیباترین نمادها و ساده‌ترین مثال‌ها و طبق خواسته ذاتی و باطنی کودک مخاطب خود در دسته بندی مناسب سن، اقلیم و فرهنگ او، در یک کتاب ارائه دهند و اگر نشریه‌ای تخصصی همواره در نقد و ارتقای سطح کیفی این کتب و تولیدات ادبی فعالیتی مستمر داشته ‌باشد و اگر جشنواره های مردمی و ملی برای انتخاب برترین‌های تولیدات این حوزه برپا شوند و اگر دغدغه رقابت میان نویسندگان کتب آیینی و دینی که تابحال در سکوت و انزوا و بی هیچ نظارتی کار کرده‌اند ایجاد شود، آن زمان است که می توان امیدوار بود کتاب هایی منطبق بر اصول دینی و نیاز مخاطب  تولید شده که بستر دین‌مداری صحیح و اصولی را در آینده کودک فراهم می آورد.

رحیمی گفت: کتبی که در عین سادگی، آن‌چنان قدرتمندانه به اهداف خود می‌رسند که سالیان سال ملکه ذهن مخاطب خود می‌شوند؛ در این مورد مثالی هم دارم از کتابی که خودم در ۱۲ سالگی خواندم به نام «و دست‌ها از خاک روییدند» اثر زنده یاد «سوسن طاقدیس» که تاثیر شگفت‌انگیز آن همچنان پس از ۲۳ سال با من بوده و در جهت‌گیری افکار عقیدتی بنده سهم بسزایی داشته است. کتابی که با نبوغ و دقت و همتی بی‌نظیر به نگارش درآمد تا بتواند به شکلی اعجاب‌آور، هدف بلند خود را سالیان سال بر جان مخاطبین خود حک کند.

گفت و گو: زینب بابایی

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha