به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در گرگان، وجود کتابخانه‌ها در جوامع اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا به تغذیه حیات فکری و روحی مردم کمک کرده و مواریث فرهنگی، دانش‌های نهفته، تفکر گذشتگان و اندیشه‌های موجود را به قرون بعد انتقال می دهد که لازم است این میراث گرانبها به بهترین وجه و نیکوترین طریق، حفظ و نگهبانی و بهره برداری شود.
به همین مناسبت، با کتابدار مدرسه علمیه الزهراء(س) گرگان خانم «فاطمه صغری برقرار» که در حال حاضر مشغول به تحصیل در مقطع سطح چهار رشته تفسیر تطبیقی و عضو مرکز پژوهشی مطالعات اسلامی الزهراء(س) می باشند، مصاحبه ای انجام شد که تقدیم علاقه مندان می شود.
- به نظر شما، علاقه در انتخاب موضوعات مطالعاتی چه میزان اهمیت دارد؟
یکی از مهمترین اصول مطالعه، این است که انسان موضوعی را مورد مطالعه قرار دهد که به آن علاقه داشته باشد؛ زیرا ذهن انسان همواره دوست دارد درگیر و مشغول باشد؛ اگر در هنگام مطالعه، درگیری ذهنی ایجاد نشود و علاقه لازم نسبت به موضوع نباشد، ذهن شتابان به سمت و سوی دیگر مشغول می شود اما نسبت به موضوع مورد علاقه، تمرکز لازم در هنگام مطالعه حاصل می شود. نکته مهم این است که کتاب یک غذاست؛ یک نوشیدنی روح است و چنانچه مقوّی باشد، روح را تقویت می کند؛ لذا انتخاب موضوع مورد مطالعه امر بسیار مهمی است که باید دقت زیادی در انتخاب آن صورت گیرد.
- نقش کتابخانه در ارتقاء و پیشرفت جامعه چیست؟
وجود کتابخانه ها به عنوان یک بستر علمی فرهنگی مناسب همواره در ارتقاء سطح آگاهی مردم جامعه نقش مهمی ایفا می کنند و علاوه بر تاثیر علمی، می توانند تاثیر فرهنگی نیز بر جامعه داشته باشند؛ لذا توسعه و تجهیز فضاهای مطالعه و کتابخانه از اهمیت بسزائی برخوردار است.
استفاده از ظرفیت‌های علمی فرهنگی کتابخانه در جامعه می تواند ما را در مقابله با بسیاری از ناهنجاری‌ها و هجمه‌ها یاری نماید. هر چقدر سرانه مطالعه کشور بالا رود، موجب ارتقاء سطح علمی و فرهنگی جامعه شده و در نتیجه توسعه کشور را به همراه خواهد داشت.
می توان گفت کتابخانه ها سر چشمه‌های جوشنده این پیشرفت هستند. در این راستا، باید تلاش شود تا بستری مناسب جهت استفاده مطلوب جوانان و نوجوانان از امکانات و مکان‌های علمی فرهنگی به‌ویژه کتابخانه ها مهیا شود.
- برای ترویج روحیه کتابخوانی در میان آحاد جامعه چه راهکاری را پیشنهاد می کنید؟
یکی از ملاک های ارزیابی رشد، توسعه و پیشرفت علمی فرهنگی هر کشوری می تواند میزان مطالعه و کتابخوانی مردم آن مرز و بوم باشد؛ لذا یکی از راه های مؤثر در جهت رسیدن به توسعه جوامع، توجه ویژه به مسئله کتاب و کتابخوانی و ترویج مطالعه در میان شهروندان به خصوص قشر جوان جامعه است.
عوامل مختلفی مانند شرایط اجتماعی، خانوادگی، مدرسه ای، کتابخانه ای و فردی در گرایش و ترغیب انسان ها به مطالعه و کتابخوانی تاثیر می گذارد که اولین و مهمترین نقش در این زمینه به عهده خانواده است. افزایش مطالعه در خانواده ها از بروز ناهنجاری ها و آسیب های فردی و اجتماعی در جامعه جلوگیری می کند.
پدر و مادر باید از همان دوران کودکی، فرهنگ کتاب و مطالعه را برای فرزندان خود نهادینه کنند. آغاز کتابخوانی برای کودک در سنین بسیار پایین، مزایای بسیاری برای آینده آنان به همراه خواهد داشت. به عنوان مثال خواندن کتاب برای کودکان باعث می شود راحت تر اخلاقیات را به کودک بیاموزیم و آنها را از اصول فرهنگی و ریشه های اعتقادی خود آگاه کنیم و همچنین بتوانیم مهارت های کلامی و شنیداری کودکان را افزایش دهیم.
برای رسیدن به این هدف اولا؛ باید در محیط خانه، کتاب ها در مکانی قرار بگیرند که قابل رویت برای همه اعضای خانواده باشد. ثانیا؛ ساعاتی از شبانه‌روز را به صورت جمعی به خواندن کتاب اختصاص دهیم و حتی می توان به نقد و بررسی برخی از مطالب کتاب نیز پرداخت. فرزندان ما وقتی متوجه اهمیت کتاب و مطالعه در نزد والدین خود شوند، به تدریج آنان نیز به مطالعه علاقه مند می شوند. در مرحله بعد محل تحصیل و جامعه نیز باید این روحیه را در افراد ایجاد نمایند.
- طلاب در چه زمینه هایی بیشتر به کتابخانه مراجعه می کنند؟
مراجعه طلاب را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد: دسته اول، مراجعینی که بیشتر بحث های اخلاقی، اهل بیت، دفاع مقدس، زنان، سیره علما و غیره را مورد مطالعه قرار می دهند. دسته دوم، مراجعینی که کتب مربوط به دروس تحصیلی خود مانند ادبیات عرب و... را مورد مطالعه قرار می دهند و دسته سوم، مراجعینی هستند که برای یادگیری امر تحقیق و پژوهش به کتابخانه مراجعه می کنند و از مشاوره های پژوهشی کتابدار استفاده می کنند.
ـ کمی درباره کتابخانه الزهرا(س) گرگان توضیح بفرمائید.
مدرسه علمیه الزهرا(س) گرگان، اولین حوزه خواهران در سطح استان گلستان است که در سال ۱۳۶۰ توسط آیت الله نورمفیدی (زید عزّه) تاسیس و در سال ۱۳۸۳ به ساختمان جدید منتقل شد. تاکنون بالغ بر ۱۰۰۰ دانش آموخته جذب این مجموعه شده اند.
از جمله بخش های مهم این مجموعه که نگاهی عمیق و توجهی خاص به آن می شود، کتابخانه این مدرسه می باشد که خدمت رسانی به افراد تشنه علم و پژوهش را از همان ابتدای تأسیس مدرسه آغاز نموده است؛ از همین رو کتابخانه الزهرا(س) گرگان از قدیمی ترین کتابخانه های مدارس علمیه خواهران استان گلستان است.
منابع موجود در کتابخانه الزهرا(س) به دو بخش منابع مکتوب و منابع دیجیتال تقسیم می شود. در منابع مکتوب کتابخانه بیش از ۷۵۰۰ عنوان و ۸۵۰۰ نسخه کتاب با ۴۱ موضوع مختلف، ۱۶۱ عدد تحقیق پایانی و ۲۰ عنوان نشریه مانند: دوفصلنامه علمی پژوهشی تربیت اسلامی، فصلنامه علمی ترویجی انتظار موعود، دوماهنامه علمی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی اندیشه حوزه، فصلنامه فرهنگی پژوهشی فرهنگ گلستان و فصلنامه علمی آیت و غیره مورد استفاده پژوهشگران قرار می گیرد.
در منابع دیجیتال، برای رفاه حال پژوهشگران، این کتابخانه در بانک اطلاعات و اسناد خود مجهز به برخی از منابع دیجیتال است که بیش از ۲۰ نرم افزار و ۳۰۰ عدد سی دی آموزشی و غیرآموزشی در زمینه های مختلف موجود است. اما علاوه بر اینها، خدمات دیگری نیز ارائه می شود.
- شما به عنوان کتابدار چه فعالیت هایی را در کتابخانه انجام می دهید؟
سعی کردیم که کتابخانه را به عنوان یک فضای علمی فرهنگی به مراجعین خود معرفی نماییم و برای رسیدن به این منظور در مناسبت های مختلف، برنامه های متفاوتی انجام می شود از قبیل جلسات هم اندیشی مدیریت و معاونین محترم پژوهش با مسئولین کتابخانه به منظور آسیب شناسی و چگونگی ارتقاء فرهنگ مطالعه و پژوهش در طلاب، ارائه مشاوره های پژوهشی و مطالعاتی، نیازسنجی و معرفی کتاب به کارکنان و طلاب، برگزاری نشست، کارگاه های علمی، جلسات هم اندیشی، برگزاری مسابقات و نمایشگاه ها و ویژه برنامه در مناسبت های هفته کتاب و روز پژوهش، تأمین کتب مورد نیاز و غیره.
لازم به ذکر است، در ایام شیوع ویروس کرونا، به صورت حضوری و غیرحضوری جهت مشاوره های پژوهشی، امانت و تمدید کتاب به طلاب و دیگران ارائه خدمات می دهیم.
