به گزارش خبرگزاری حوزه،دکتر فهیمه شاداب‌مهر در برنامه یه روز تازه گفت: تک‌فرزندی موضوعی شایع در جامعه ما هست و عوامل گوناگونی بر روی این موضوع تأثیرگذار است. شرایط اقتصادی، شاغل بودن مادر، ترس از دست دادن شغل، فراهم کردن امکانات بیشتر برای آینده فرزند، ازدواج در سنین بالا و فرزندآوری در سنین بالا از عوامل زیربنایی تمایل به تک‌فرزندی در خانواده‌های ایرانی است.
شاداب‌مهر اظهار داشت: تک‌فرزندی پیامدهایی برای والدین و فرزند دارد و تک‌فرزندی تنها به واسطه بحث ناباروری نیست و نوعی انتخاب برای خانواده است؛ در نتیجه با پیامدهایی مثل وابستگی، حساسیت و تمرکز بر روی فرزند، با کنترل‌گری فرزند روبه‌رو می‌شویم و انتظارات و توقع از فرزند افزایش پیدا می‌کند و فشار روانی و عاطفی خواسته و ناخواسته به فرزند را شاهد هستیم. این خانواده‌ها ترس از دست دادن فرزند را چه به واسطه ازدواج و چه به واسطه بیماری دارند.
وی افزود: پیامدهای فرزند فاقد خواهر و برادر به دو دسته تقسیم می‌شود و فرزند ممکن است دچار حالت اجتناب و گسست از والدین بشود و از سویی هم ممکن است شاهد پیوست و ذوق نسبت به والدین باشیم. در حالت ذوق به والدین فرزند به شدت به خانواده وابسته می‌شود و در سنین مختلف حتی بعد از ازدواج هم این روند ادامه دارد و فرزند حس مسئولیت افراطی نسبت به والدین دارد و در نتیجه ممکن است شاهد تعارض‌های زناشویی باشیم و فرزند به دلیل سرمایه‌گذاری والدین با حس عذاب وجدان و گناه مواجه می‌شود و همچنین این فرزندان با فقدان مهارت‌های اجتماعی نیز درگیر می‌شوند.
این روانشناس و مشاور خانواده تأکید کرد: تک‌فرزندها خویشتن‌محور و خودبرتربین می‌شوند، به این علت که توجه‌ها و محبت‌های زیادی را دریافت می‌کنند و در فرآیند تقسیم شادی تجربه ندارند و در زمان ازدواج توانایی دگرمحوری ندارند. آنها قدرت سازه‌انگاری و انطباق در رابطه ندارند و مهارت‌های ارتباط اجتماعی در آنها رشد نمی‌کند و اگر هم جز دسته‌ای باشند که نسبت به والدین خشم دارند و نسبت به تک‌فرزندی خانواده معترض باشند، با فاصله از خانواده مواجه خواهند شد و در نتیجه نسبت به والدین پرخاشگر خواهند بود. این افراد کمال‌گرا هستند و به واسطه فشارهای عاطفی و کنترل‌گری والدین خشم پنهان از والدین دارند.
شاداب‌مهر خاطرنشان کرد: تک‌فرزندان تحمل رویارویی با شکست و تنش را ندارند چراکه اینگونه موارد را زیاد تجربه نکرده‌اند اما روانشناسی معتقد است که رشد در دل تنش و ناکامی‌ها اتفاق می‌افتد و ناکامی منجر به رشد خواهد شد. والدین دارای تک‌فرزند اجازه تجربه ناکامی را به فرزند خود نمی‌دهند و در نتیجه با شکست در کنکور و خواستگاری فرزند آنها علائم افسردگی و اضطرابی را متحمل می‌شود.
وی افزود: زمانی که یک خانواده دارای چندین فرزند به ویژه با جنسیت‌های مختلف باشد، فرزندان را از آسیب‌های دوران نوجوانی و بزرگسالی مصون می‌کند. چارچوب واقع‌بینانه در محیط خانواده و تجربه رابطه با جنس مخالف در نوجوانی از طریق برادر یا خواهر؛ تمایل فرد به جنس مخالف را کمتر می‌کند و برای روابط بعد از ازدواج نیز فرد تجربه و ادراک دارد و از بعد روانی به این تفاوت‌ها آگاه است و در نتیجه ارتباط زناشویی خوبی خواهند داشت.
این روانشناس و مشاور خانواده در پایان گفت: فرزند بزرگتر الگو و نماد والدین برای فرزند کوچکتر است و مسئولیت‌های تربیتی فرزند کوچک توسط والدین به فرزندان بزرگ سپرده می‌شود که فرآیند رشدی خوبی را خواهد داشت و در کنار بُعد مسئولیت‌پذیری فرزند بزرگ، فرزند کوچک الگوپذیر می‌شود و روند تربیتی فرزندان از این طریق تسهیل پیدا می‌کند.
گفتنی است: برنامه "یه روز تازه" مجله خبری صبحگاهی تهیه شده در گروه اجتماعی شبکه پنج سیماست که از شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷ تا ۹ صبح با بخش‌های مختلفی چون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و... با اجرای وحید رونقی، فریبا باقری، حافظ کاظم‌زاده، مهدی واعظی، صدیقه مرادی و علی مرادخانی روی آنتن می‌رود.
