به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه علیرضا آقا یوسفی دانشیار دانشگاه و روانشناس در نشست علمی که با موضوع تشخیص و مداخله در بحران خودکشی و به همت مؤسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم بهصورت مجازی برگزار شد، اظهار داشت: طبیعتاً هر موجود زندهای که به دنیا میآید قرار است که از زندگی خودش و سلامت خودش حفاظت کند و طول زندگیاش را زیاد کند.
وی ادامه داد: همیشه این اتفاق نمیافتد و ما با موقعیتهایی روبرو میشویم که یک نفر سعی میکند به خودش آسیب برساند.
آقا یوسفی ابراز داشت: گاهی وقتها این آسیب از حد معمولی که ما اسمش را اختلال شخصیت مرزی و یا سادیسم فراتر میرود و به اقدام به خودکشی منجر میشود.
وی با بیان این که خودکشی از نظر قانون امری ناپسند و حتی جرم محسوب میشود، بیان داشت: امروز در کشورمان نیز اگر کسی خودکشی کند نمیتواند از امکانات درمان و هزینههای بیمه پایهاش استفاده کند حتی ممکن است مشکلی در گرفتن مستمری حقوق و خانوادهاش داشته باشد بنابراین مسئله از نظر مذهبی، اجتماعی و قانونی خیلی نگرانکننده است.
دانشیار دانشگاه و روانشناس در تعریف خودکشی گفت: پایاندادن عامدانه و آگاهانه به زندگی چه از راه انجامدادن کاری چه از راه انجام ندادن کاری، خودکشی به معنای مطلق کلمه است اما اقدام خودکشی یک نوع آسیب رساندن جدی به خویشتن است که بهصورت آگاهانه و عامدانه انجام میشود.
وی ادامه داد: عامه مردم به این توجه میکنند که کسی که میخواهد خودش را بکشد داد نمیزند ولی تحقیقات نشان داده است بالای ۷۰ درصد کسانی که خودکشی بهصورت مطلق انجام دادهاند حداقل یکبار بهصورت مشخص و واضح حداقل با یکی از اطرافیانشان در میان گذاشتهاند بنابراین اینکه ما فکر کنیم کسی که میخواهد خودش را بکشد اطلاع نمیدهد این یک برداشت غلط است.
آقا یوسفی ادامه داد: ممکن است فکر کنیم کسی که میخواهد خودش را بکشد در اثر یک کار ناگهانی و یا یک جنون آنی یا حرکت تکانشی باعث میشود این کار را بکند درحالیکه معمولاً خودکشیها در جریان یک حرکت آنی و ناگهانی اتفاق نمیافتد بلکه معمولاً فرد برای آن از قبل برنامهریزی میکند.
وی سنین سیاه خودکشی را موردتوجه قرارداد و بیان داشت: سن سیاه برای خودکشی یا سنی که میزان خودکشی به قله میرسد دو دوره سنی است که یکی دوره ۱۵ تا حدود ۲۵ سالگی در دنیا و در ایران تا حدود ۳۰ سالگی است و دیگری دوره سالمندی که البته هرکدام دلایل خاص خودشان را دارند اما در مجموع نشان میدهد که عوامل اجتماعی بیش از عوامل دیگر نقش دارند.
آقا یوسفی با بیان این که نوجوانی بر اساس سن شناسنامهای نیست بلکه بر اساس عملکرد میباشد، افزود: بچهها تا زمانی که وارد جامعه نشدهاند و شغل پیدا نکردهاند نوجوان تلقی میشوند.
وی افزود: مهمترین عوامل اجتماعی که در نوجوانی میتواند باعث خودکشی شود بههمریختگی خانوادگی به شکلهای مختلف است، از سبک دلبستگی آشفته یک مادر یا یک پدر تا مشاجرات شدید و مزمنی که بین والدین وجود دارد تا شیوههای فرزندپروری همهوهمه در خودکشی تأثیر دارند.
دانشیار دانشگاه و روانشناس تصریح کرد: پس اگر مادری از فرزند خود میشنود که میخواهد خودکشی کند اول این سؤال را از خود بپرسد که آیا در خانواده ما چیزی خطاست یا اشتباه است چون در خانوادههایی طلاق عاطفی، گسسته یا درهمتنیده دیده میشود.
وی افزود: دیده شده در حدود یکسری از خودکشیها به صورتی است که یکی از اطرافیانشان اقدام به خودکشی و یا خودکشی کردهاند اما این نه بهواسطه یادگیری و عوامل اجتماعی بلکه به علت عوامل زیستشناختی و ژنتیکی است.
دانشیار دانشگاه و روانشناس ابراز داشت: بنابراین اگر در خانواده ما سابقه خودکشی وجود داشته یا دارد پس باید به این نکته دقت کنید و اینکه بچه ما هیچوقت اسم آن را نیاورد و اطلاع نداشته باشد.
وی ادامه داد: ولی درهرحال وقتی میشنویم که بچه ما میگوید من به خودکشی فکر میکنم، کمترین کاری که میتوانیم بکنیم این است که بلافاصله او را به یک روانشناس بالینی و روانشناس دارای صلاحیت ارجاع داده و پیگیری کنیم.