به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، نشست علمی «بازخوانی نامه حضرت امام خمینی (ره) به گورباچف» با همکاری بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسرا و مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) قم و با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین مرتضی جوادی آملی و دکتر نجفقلی حبیبی، در محل مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) قم، به صورت حضوری و مجازی برگزار گردید.
حجت الاسلام و المسلمین مرتضی جوادی آملی در این نشست علمی در سخنانی بیان داشت: پرداختن به جهات خاص این پیام، نیازمند اندیشه متعالی و اراده قوی است و نیاز به حضور اندیشمندان و متخصصان در این عرصه دارد.
بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسرا ادامه داد: نگارش چنین پیامی توسط حضرت امام (ره) نشان دهنده وجود دو امر اصیل و معرفتی قوی در ایشان است؛ یک، آن معرفت قوی و استوار و آن باور عمیق عرفانی و فلسفی امام، و دوم اعتقاد راستین حضرت امام به اینکه اسلام می‌تواند جهان را در عرصه‌های مختلف دگرگون کند.
وی ابراز داشت: در این نامه توحیدی، هم قاطعیت تمام و صلابت معرفتی امام را به صورت کامل مشاهده می‌کنیم و هم باور عمیق ایشان را تا جایی که در فرازی از این نامه مرقوم می‌دارند، «اسلام می‌تواند همه مشکلات شما را حل کند».
حجت الاسلام و المسلمین جوادی آملی خاطرنشان کرد: متأسفانه، نگاه امام به جامعه جهانی، همچنان یک نگاه ناشناخته است، به حق، امام (ره) جهان را در سایه توحید می‌نگریست و انقلاب اسلامی را مختص به جغرافیایی خاص نمی‌دانست، باور و نگرش ایشان این بود که مردم به سمت اسلام و توحید گرایش دارند اگر این حکومت‌ها هستند که مانع آنها می‌شوند.
استاد حوزه و دانشگاه تصریح داشت: انقلاب اسلامی از ابتدا راه گفت‌وگو، تعامل، مذاکره و تبیین حقیقت را با جهان در پیش گرفت. متأسفانه در درون کشور هم، به این پیام توجه کافی نشده است، امام (ره) در این پیام با رعایت متانت و ادب و در عین حال با صلابت و اقتدار سخن می‌گویند و رهبر کمونیست‌های جهان را به اسلام و توحید دعوت می‌کنند. توحیدی که از منظر امام، اعتقاد حقیقی به آن، راه حل همه مشکلات جامعه است.
وی ادامه داد: برای فهم صحیح پیام حضرت امام به گورباچف لازم است مبانی حضرت امام به درستی شناخته شود، حضرت امام بیش از سه دهه پیش دو خطر اساسی را به جهانیان گوشزد کرد، دو اتفاق شوم در جهان رخ داده است که هویت کشورها را تحت تأثیر قرار داده و آنها را از هویت انسانی و فطرت خود دور ساخته است؛ اتفاق ناگوار اول این بود که جهان بشری به حس گرایی تنزل پیدا کرد و به معرفت مادی معتقد شد و جهان هستی را به جهان مادی و حسی منحصر کرد، اتفاق و پدیده شوم دیگر این بود که دین را یک امر فردی قلمداد کردند. امام هر دوی این خطرات را در این پیام خود به روشنی گوشزد می‌کند.
حجت الاسلام و المسلمین جوادی آملی تاکید داشت: فیلسوفان و متفکران اسلامی اگر می‌خواهند به صحنه بیایند باید عقل و وحی را به عنوان پایه‌های معرفتی و شناخت به درستی به صحنه بیاورند. پیام امام (ره) یک منشور جهانی است و باید با تکیه بر مبانی فکری امام آن را بازخوانی کرد و در مورد آن به گفت‌وگوی بیشتر پرداخت.
قدرت معنوی امام (ره) در نامه به گورباچف نمایان است
دکتر نجفقلی رئیس اسبق دانشگاه علامه طباطبایی نیز در سخنانی با اشاره به نامه‌ای که حضرت امام (ره) به گورباچف نوشتند، گفت: در این نامه مسائل قابل توجهی وجود دارد. متأسفانه ۳۳ سال از این نامه می‌گذرد با اینکه یکی از مسائل مهم انقلاب اسلامی است، هیچ بررسی یا همایشی درباره آن صورت نگرفته است.
وی افزود: مجموعاً پیام‌های امام (ره) سه رکن اساسی را دنبال می‌کرده است. یکی اینکه می‌خواهد به عموم جامعه آگاهی بدهد یعنی هدف آگاهی بخشی داشته است. دوم اینکه با نصیحت و تذکر دعوت به حق می‌کند. سوم اینکه جنبه عقلی و استدلالی را مدنظر قرار می‌دهد. در همه نوشته‌های امام (ره) حداقل یکی از این سه رکن وجود دارد، ولی در این نامه همه سه نکته فوق برجسته است.
این پژوهشگر فلسفه اسلامی افزود: مسئله دیگر این است که این نامه، اولین نامه و آخرین نامه‌ای است که امام توسط یک هیئت ارسال می‌کند و این هیئت به سرپرستی آیت الله جوادی آملی بود. چون ایشان هم فقیه است و هم فیلسوف و باید شخصیتی می‌رفت که بتواند هم بحث‌های فلسفی و هم جنبه اسلامی آن را بیان کند.
وی با بیان اینکه این نامه با تشریفات خاصی برای یک رهبر جهانی ارسال شده و نه رهبر یک کشور، اظهار داشت: کمونیسم در طول ۷۰ سالی که وجود داشت بر قسمت اعظمی از جهان حاکم بود. حتی در منطقه ما هم کشورها درگیر کمونیسم شدند بجز ایران و ایران هم به این دلیل در دام نیفتاد که افرادی از حوزه علمیه مانند علامه طباطبایی و استاد مطهری و امثال ایشان در نجف مانند سید محمد باقر صدر با یک بنیه علمی بسیار قدرتمند در مقابل این اندیشه ایستادند.
حبیبی اضافه کرد: درست است که در ایران افرادی جذب سوسیالیسم شدند، اما کشور سوسیالیست نشد. در حالی که عراق هم سقوط کرد و کشورهای بسیاری در مقابل نفوذ قدرتمند مارکسیسم که صدایش صدای عدالت بود، اما عمل آن طبق عدالت نبود، تسلیم شدند و نظام مارکسیستی حاکم شد.
رئیس اسبق دانشگاه علامه طباطبایی گفت: مسئله دیگر این است که امام (ره) زمانی نامه را نوشت که ما در اوج گرفتاری‌ها و مشکلات جنگ قرار داشتیم یعنی در سال ۶۷ که از نظر بنیه مالی و اقتصادی دولت، برای ادامه جنگ خیلی سال سختی بود.
وی ادامه داد: جالب این است که امام در این شرایط اصلاً اشاره‌ای به مسائل اقتصادی و یا از آنها هیچ چیزی درخواستی نمی‌کنند و منحصراً به بحث توحید و اسلام می‌پردازند. این از قدرت معنوی یک رهبر دینی است که چنین کاری کرد.
