به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام مهدی خطیبی، عضو هیئت علمی گروه اقتصاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در نشستی از سلسله نشست های علمی دین و فضای مجازی که با موضوع بررسی فقهی معاملات آتی رمزارز (فیوچرز) برگزار شد، گفت: در ابتدا هدف از تولید ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، این بود که به عنوان جایگزینی برای پول قرار گیرند.
وی ادامه داد: چاپ و انتشار بیش از اندازه پول در یک کشور باعث بالا رفتن پایه پولی و تورم می گردد که در نهایت مردم متضرر می شوند.
حجت الاسلام خطیبی، افزود: یکی از راهکارها برای جلوگیری از بالا رفتن پایه پولی، بیت کوین می باشد که به عنوان یک شبکه غیر متمرکز و دارای یک فرایند تولید ثابت در مقابل پول عمل می کند.
وی، تصریح کرد: یکی از عواملی که باعث ترغیب مردم به بیت کوین در جهان گشت، ثبات در فرایند تولید و انتشار آن بوده است.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، گفت: در صد سال اخیر معاملات اعتباری به اوج خود رسیده است؛ معاملاتی که در بورس انجام می گیرد از این قبیل می باشد.
وی، اظهار کرد: مبانی حقوقی اقتصاد پشتیبان روش های اقتصادی هستند؛ مطالبی که در کتاب مکاسب شیخ انصاری مطرح شده است مباحث حقوقی اقتصاد اسلامی را تشریح می کند.
حجت الاسلام خطیبی، خاطرنشان کرد: قراردادهای فیوچرز یا آینده در بازارهایی همچون نفت بسیار اهمیت داشته و در آن ها قرارداد الآن بسته می شود اما محصول مورد معامله در آینده تحویل داده می شود؛ این امر موجب کاهش ریسک برای شرکت هاست.
وی، بیان کرد: بشر در سال های اخیر برای کاهش ریسک معاملات نهادهای حقوقی متناسب با اقتصاد جدید را گسترش داده است؛ منشأ این گسترش، نیاز بشر به آن می باشد.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) گفت: باید دانست که در برخی موارد روش های جدید معاملات به انحراف کشیده شده است؛ به طور مثال در قراردادهای فیوچرز طرف معامله بدون اینکه کالایی در دست داشته باشد قرارداد می بندد اما در زمان مقرر فقط سود یا ضرر آن کالا جا به جا می گردد. برخی معاملات بورس نیز دارای این اشکال هستند.
وی تصریح کرد: ابهامات نسبت به آینده به بازار رمزارزها هم سرایت کرده است؛ میل به سودآوری در این بازار هم موجب بسته شدن قراردادهای فیوچرز با رویکرد عدم جابجایی بیت کوین شده است.
حجت الاسلام خطیبی در ادامه بحث گفت: بیت کوین به دلیل اینکه واقعیت خارجی نداشته و هنوز به پول تبدیل نشده است فقط از باب سودآوری استفاده دارد و این یک انحراف می باشد؛ بیشتر افرادی که در بازار بیت کوین سرمایه گذاری کرده اند یا برای سودآوری از آن در معاملات فیوچرز است و یا به امید آن روزی است که بیت کوین به پول تبدیل شود.
وی تأکید کرد: بازارهایی که مبادله بدون تولید در آن ها اتفاق می افتد مولد بیکاری پنهان هستند و هیچ کمکی به رشد اقتصادی جوامع نمی کنند.
عضو هیئت علمی گروه اقتصاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) عنوان داشت: بسیاری از مبادلات بازار فیوچرز و امثال این ها از نوع جمع صفر هستند، اما بیشتر معاملات عالم واقع از نوع جمع غیر صفر می باشند؛ در بازی جمع صفر میزان سودی که برای افراد اتفاق می افتد معادل میزان ضرری است که به طرف های مقابل آن ها وارد شده و در عمل رشد اقتصادی اتفاق نمی افتد.
وی خاطرنشان کرد: در مسائلی همچون بیت کوین باید طلاب و روحانیون آشنا با اقتصاد فعال باشند و مواردی را که از نقاط ضعف بورس محسوب می شوند و آن مواقعی که بازار به سمت انحراف و سوداگری می رود را مورد مطالعه و نظارت قرار دهند.
حجت الاسلام خطیبی، افزود: در کشور اکوادور با شتاب بیت کوین را به عنوان پول اعلام کردند؛ اما به دلیل ابهام های زیادی که در مورد بیت کوین وجود دارد بانک مرکزی جمهوری اسلامی با احتیاط در این زمینه برخورد کرده و این کار درستی است.
وی، در پایان تأکید کرد: باید دقت کرد بیشتر معاملاتی که در بازارهای بورس و رمزارزها اتفاق می افتد به دلیل اینکه زمان تبادل هردوی کالا و ثمن در آینده می باشد، از نظر فقهی در رده معاملات کالی به کالی قرار می گیرد که حرام است.
