به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام و المسلمین سید علی شبیری زنجانی مدیر مدرسه و مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام در آئین رونمای از دانشنامه تخصصی رجال شیعه با عنوان درایه النور ۳ و نسخه دوم نرم‌افزار کتابخانه رجال شیعه و اهل‌سنت با اشاره به معاجم رجالی در گذر تاریخ اظهار داشت: رجال و شناخت حالات راویان در زمان‌های کهن به وسیله کتب رجالی سامان گرفته است و به تدریج این ایده و فکر شکل گرفت تا منبع جدیدی به نام اسناد که می تواند کارایی خاصی داشته باشد و در کتابخانه‌ها موجود نیست ایجاد گردد.

وی بیان کرد: روش صاحب معالم در کتاب مترجمان که نگاهی دقیقی به اسناد به عنوان منبع رجال دارد، این کتاب اقتضا می کند، ما ابزار مناسب برای استفاده از اسناد در پژوهش‌های رجالی را فراهم کنیم.

این استاد حوزه عنوان کرد: اولین کار جدی در این زمینه جامِعُ الرّواة مرحوم اردبیلی است قبل از تلاش وی آیت الله بروجردی اثری داشت که عرضه نشد و اثری دیگر از آیت الله خویی شکل گرفت و مجموع معاجم آیت الله زنجانی در ۴۰ جلد تنظیم شد که برای عموم عرضه نشده است.

وی تصریح کرد: یک سری مشکلات ازسال ۶۷ و قبل از تاسیس رسمی مرکز در ارتباط با پژوهش داشتیم، با همه مشکلات اولین پژوهشی رجالی را انجام می دادیم، اما در احصای اسامی و آثار مشکلاتی وجود داشت و گاه به دلیل تشابه اسم نیز موانعی داشتیم در این خصوص برنامه را طراحی کردیم.

حجت الاسلام و المسلمین شبیری زنجانی خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از مشکلات یک سری سیاست کلی وجود داشت که پرهیز از اجتهاد و استنباط شخصی و توجه به مباحث اجتهاد شده و اعمال اجتهاد از اجتهاد نشده بود.

وی گفت: در معاجم رجالی چند مرحله وجود دارد، مرحله آغازین بازسازی اسناد است در اسناد ظواهر و اشارات و تعلیقات وجود دارد و این ها ویژگی های کتاب ماست و باید بازسازی شود، در درایه النور بر اساس دو سیاست در نظر گرفتن این بازسازی انجام شد.

این استاد حوزه افزود:همچنین نیازمند مستند سازی اجتهادات بودیم که در مراحل بعدی انجام شد، پس از بازسازی اسناد وارد مراحل دیگری می شویم، البته به تنهایی بازسازی این اسناد کارایی ندارد و به سیستم معیار نیاز است.

وی بیان کرد: یکی از امتیازات مهم درایه النور و چنین نرم افزارهایی پرداختن به سیستم های معیار است با توجه به تفاوت معجم های رجالی دستی استفاده از این نرم افزار می تواند بستری مهم برای پژوهش به وجود بیاورد.

حجت الاسلام و المسلمین شبیری زنجانی تاکید کرد: برنامه های مرکز این زمینه را ایجاد می کند تا اطلاعات زیادی در اختیار پژوهشگران قرار بگیرد اما پژوهشگران نباید تصور کنند با این اطلاعات، از پژوهش در دیگر عرصه ها بی نیاز می شوند، بلکه این شروع کار پژوهش است و باید بتوان از این نرم افزار به بهترین روش استفاده کرد.

وی گفت:مرکز اخیرا به سمت هوش مصنوعی رفته و در این زمینه موفقیت هایی داشته است تا رسیدن به جایی که بتوانیم از شیوه های دستی بی نیاز شویم زمان زیادی نیاز است پژوهش های ما آمیزه ای از پژوهش های دستی و کامپیوتری است و اینکه بتوانیم در این مرحله پژوهش ها را ارائه دهیم در تلاشیم، در هر حال این نرم افزار امکانات ویژه ای را برای محققان به وجود آورده است و باید بتوانیم به بهترین نحو از این ظرفیت استفاده کنیم.