به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیت‌الله محمود رجبی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) امروز دوشنبه یکم اسفند در سومین پیش همایش علوم انسانی در اندیشه آیت‌الله مصباح یزدی که در سالن همایش‌های مجتمع آموزش عالی علوم انسانی المصطفی برگزارشد، در سخنانی اظهارکرد: علوم انسانی نقشه راه حرکت جوامع است که اگر مبانی آن بر باطل شکل گرفته باشد، جامعه را به سمت سقوط پیش می‌برد و اگر مبانی آن درست باشند، موجب سعادت جوامع خواهند بود.

وی جهت دهی به حرکت جوامع را به دو شکل مستقیم و غیرمستقیم برگرفته از علوم انسانی دانست و افزود: حرکت هر جامعه بر اساس اسناد راهبردی است که توسط خود آن جامعه و یا توسط دیگران برای آن طراحی شده است. این اسناد بی‌شک بر اساس تحقیقاتی تدوین می‌شود که ازعلوم انسانی وام می‌گیرد. بنابراین این نقشه راه برخاسته از تحقیقات علوم انسانی و یا می‌توان گفت علوم انسانی نظام یافته است.

رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، اجرایی شدن علوم انسانی در جامعه را نیازمند دو عنصر مهم خواند و گفت: نخستین عنصر مجریانی هستند که باید مبانی این علوم انسانی را پذیرا باشند. مجریان اگر تصویری از انسان داشته باشند که خلاف علوم انسانی باشند، در اجرای آن تعلل خواهند کرد. یکی از توطئه‌های دشمنان اسلام تربیت نسلی است که در مسند کار قرار گیرند در حالی که افکارشان با فکر آنان منطبق است. همانگونه که ما در سال‌های گذشته شاهد بودیم برخی افراد مسئولیت علوم انسانی در کشور را برعهده داشتند که هیچ جایگاهی برای حوزه‌های علمیه و علوم اسلامی در این علوم قائل نبودند.

عضو جامعه مدرسین حوزه‌علمیه قم عنصر دوم را فرهنگ‌سازی در جامعه نخبگان و فرهیختگان برشمرد و اذعان کرد: تا فرهنگ‌سازی لازم در جامعه به وجود نیاید، متولیان امکان اجرا ندارند. فرهنگ‌سازی خود از وظایف علوم انسانی است و به همین جهت به علوم انسانی علوم فرهنگی نیز گفته می‌شود. بنابراین ما در جهت‌دهی جامعه به سه اصل اسناد راهبردی، متولیان و فرهنگ‌سازی نیاز داریم که در هر سه مورد، علوم انسانی نقشی اساسی را ایفا می‌نماید.

آیت الله رجبی، شکل‌گیری علوم انسانی را مبتنی بر مبانی عام و خاصی دانست که این علوم را در مفاهیم، نظریات، توسعه، تحقیقات و جهت گیری‌ها به همان مسیر پیش می‌برند و افزود: تا این مبانی اصلاح نشود، سایر تلاش‌ها نیز در حوزه علوم انسانی مطلوب نخواهد بود. البته ممکن است به دلیل ذهنیتی که وجود دارد، مسیر تا حدی درست باشد؛ اما برای طی مسیری جامع و مطمئن باید از نگاهی مبنایی و نقادانه نسبت به مبانی غربی بهره‌مند بود.

وی ادامه داد: اگر بخواهیم در جامعه اسلامی، بر اساس فرهنگی اسلامی که فرهنگ بی‌نظیر و متعالی برای رشد انسان در ابعاد مختلف دنیا و سعادت ابدی است حرکت نماییم، باید از مبانی شروع کنیم تا نمود آن در علوم انسانی و نظریات و مفاهیم مربوط به آن تجلی یابد. در این صورت هدف اصلی انقلاب اسلامی که به تعبیری هدف همه انبیای الهی است، رقم خواهد خورد و زمینه‌سازی برای حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) فراهم خواهد شد.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) با تأکید بر نقش اساسی علوم انسانی در شکل‌گیری تمدن اسلامی، خاطرنشان کرد:‌ محتوای تمدن اسلامی در چارچوب علوم انسانی ساخته می‌شود. تحقق تمدن نوین اسلامی بدون محتوای کافی ممکن نخواهد بود و اگر در این زمینه ضعف داشته باشیم، علوم انسانی غربی جایگزین مبانی اسلامی خواهند شد همانطور که در گذشته نیز تلاش‌هایی در این زمینه وجود داشته است.

۳۱۳/۱۷