به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیت‌الله مهدی شب‌زنده‌دار، عضو شورای عالی حوزه های علمیه در دیدار اعضای دبیرخانه همایش بین‌المللی هوش مصنوعی فرهنگ و علوم اسلامی گفت : در اسلام چندین سال جدید وجود دارد؛ سال قمری که از هجرت رسول اکرم(ص) محاسبه می گردد. سال سلوکی و معنوی که از ماه مبارک رمضان آغاز می گردد و سال تقدیری که برای مومنین از شب قدر آغاز گردیده و مقدرات انسان در آن رقم می خورد.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با قدردانی از اقدامات آیت الله اعرافی مدیر حوزه های علمیه با محوریت ستاد راهبری فناوری های هوشمند حوزه های علمیه در زمینه هوش مصنوعی، حرکت شکل گرفته در این عرصه را حرکتی مبارک دانست و خاطر نشان کرد: این مسیر باید با جدیت دنبال شود.

آیت الله شب زنده دار در تبیین ضرورت ورود حوزه های علمیه به مقوله هوش مصنوعی اظهار داشت: چنانچه ما نسبت به کارکرد، فرآیند، و نتایج این ابزار آگاهی لازم را نداشته باشیم بنا بر دو وجه لازم است نسبت به کسب آن اهتمام بورزیم، وجه اول این است که احتمال دهیم ابزار هوش مصنوعی برای ایصال به مقاصد مذهبی ما ابزار خوب و کارآمدی است و البته این احتمال یک احتمال صرف و ضعیفی هم نیست، چرا که دانشمندان، بزرگان و اهالی فن در حال تبیین کارآمدی آن هستند و لذا احتمال و محتمل در حدی است که عقل انسان می گوید باید نسبت به آن اهتمام داشت.

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه افزود: وجه دوم که موجب می شود حوزه علمیه در این مقوله ورود داشته باشد این است که به هر حال جهان در حال حرکت به سمت بهره برداری از هوش مصنوعی است. و چنانچه احتمال دهیم که ممکن است از این ابزار به ضرر مقاصد عالیه اسلامیه و مذهبیه استفاده شود از باب آیه شریفه وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا ٱستَطَعتُم مِّن قُوَّة ضروری است با شناخت و فهم این فناوری نسبت به تدبیر راه های مقابله با دشمنان اقدام نماییم. بنابراین به عنوان یک حوزوی طبق هر دو وجه و بر هر دو تقدیر بایستی نسبت به این مساله اهتمام جدی داشته باشیم. چرا که عقب ماندن از قافله علم در هر دو وجه موجب ضرر است.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه در خصوص سامانه ها و ابزارهای هوشمند طراحی شده در زمینه علوم اسلامی گفت: اجمالا علم داریم که در مباحثی همچون علم رجال، علم ادبیات، ترجمه متون و... که ضوابط نسبتا مشخصی در دسترس می باشد ماشین می تواند با استفاده از این ضوابط به ما کمک نماید اما در خصوص مباحثی که ضابطه واضحی نداشته و دلالات ضمنیه، التزامیه و مفهومیه در فهم و نتیجه گیری دخیل بوده و یا نتایج با توجه به قرائن و ذهنیات شخص تغییر می کند لازم است بررسی های عمیق تری صورت پذیرد.

آیت الله شب زنده دار در بخش پایانی صحبت خود با تاکید بر حرکت محتاطانه در عرصه توسعه هوش مصنوعی همراه با آسیب شناسی عالمانه اظهار داشت: در عصر کنونی گسترش و همگانی شدن ابزارها و تسهیل دسترسی به منابع، موجب برخی آسیب ها از جمله کاهش خلاقیت و تسلط دانش آموزان در زمینه های آموزشی و کم شدن ارتباط دانش پژوهان با کتب و عالمان دینی شده است و این در حالی است که نفس ارتباط با عالم دینی و یا کتب حدیثی دارای سفارشات فراوان بوده و منافع و آثار زیادی بر آن مرتب است لذا علی رغم ضرورت حرکت به سمت شناخت و توسعه ابزارهای هوشمند بایستی این حرکت همراه با دقت نظر و تدابیر برای پیشگیری از آسیب های آن همراه باشد که کسب مشورت از بزرگان و دلسوزان در این مقوله راهگشاست.

در ابتدای این جلسه بهروز مینایی دبیر علمی همایش بین المللی هوش مصنوعی فرهنگ و علوم اسلامی با ارائه گزارشی از اهداف، ابعاد و اقدامات صورت گرفته در زمینه همایش مذکور به تشریح نحوه کارکرد برخی ابزارهای هوشمند در زمینه علوم اسلامی پرداختند.

همچنین محمدرضا قاسمی دبیر اجرایی همایش بین المللی هوش مصنوعی، فرهنگ و علوم اسلامی با تببین اهداف و فعالیت های ستاد راهبری فناوری های هوشمند حوزه های علمیه به ذکر اهمیت ورود عالمان دینی در ابعاد فقهی، فلسفی و اخلاقی هوش مصنوعی اشاره نموده و با بیان اقدامات صورت گرفته در زمینه تدوین نظام مسائل این موضوعات، آمادگی دبیرخانه همایش و ستاد راهبری فناوری های هوشمند حوزه های علمیه را جهت بسترسازی مناسب برای طرح مباحث عمیق فقهی توسط اندیشمندان حوزه علوم اسلامی اعلام نمودند.

۳۱۳/۱۷