سه‌شنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۲۰:۰۶
تفاوت مدرنیته در ایران و غرب

حوزه/ اگر بخواهیم مدرنیته در ایران را بررسی کنیم، به نظر می‌رسد شیوه‌ مقایسه‏‌ای، شیوه‌ مناسبی باشد؛ یعنی ببینیم مدرنیته در غرب، چه ویژگی‌هایی داشت و در جامعه‌ ایران چه ویژگی‌هایی داشته است؟

به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین پارسانیا در صفحه مجازی خود به «تفاوت مدرنیته در ایران و غرب» پرداخته و نوشته است:

مدرنیته، شاخص‏‌ها و ابعاد مختلفی دارد. یکی از شاخص‏‌های مهم آن، مسئله‌ منورالفکری است. واژه‌ «این‏لایترمنت» را در صدر مشروطه به منورالفکری ترجمه می‌کردند و این یکی از ویژگی‌هایی است که در تحولات سیصد، چهارصد سال، سایه‏‌اش سنگینی می‌کرده؛ وقتی منورالفکری افول می‌کند، گویی که مدرنیته دارد غروب می‌کند.

منورالفکری در سده‏‌های نخستین، بیش‏تر با «راسنینالیزم» و نوعی عقل‏گرایی همراه هست؛ بعدها بُعد نظری این عقل‏گرایی، در نزد کانت فرو می‌ریزد و سعی می‌شود بُعد عملی‌اش حفظ گردد.

در ادامه هم در نزد نوکانتی‌ها، بُعد عملی آن اعتبار خود را از دست می‌دهد و بیش‏تر در قرن ۱۹، نوعی «آمپرسیسم» و حس‏گرایی است که مسلط می‌شود؛ اما همان داعیه‏‌های منورالفکری را دارد.

مسایل و مشکلاتی در درون دنیای غرب در قرن ۱۸ و ۱۹ رخ می‌دهد که جریان‏‌های فکری برای حل آن بسیج می‌شود؛ مسأله «اینتلک‏تولتی» و روشن‏فکری با بار چپ، باز در دامن خود، همین منورالفکری را شکل می‌دهد. بعد هم که جریان «ساینتیسم» و علم‏گرایی، با توجه به مباحثی که در طول قرن ۲۰ در حوزه‌ فلسفه‌ علم مطرح می‌شود، به بحران بزرگی گرفتار می‌گردد و بحث‏‌های پُست مدرن به وجود می‌آید. در این‏جا مثل این‏که روشن‏فکری به افول می‌رسد.

حال اگر بخواهیم مدرنیته در ایران را بررسی کنیم، به نظر می‌رسد شیوه‌ مقایسه‏‌ای، شیوه‌ مناسبی باشد؛ یعنی ببینیم مدرنیته در غرب، چه ویژگی‌هایی داشت و در جامعه‌ ایران چه ویژگی‌هایی داشته است؟

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha