به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، دکتر یعقوب توکلی، عضو هیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی در برنامه این هفته تلویزیون اینترنتی «پاسخ» وابسته به مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات حوزه های علمیه به بررسی مقاومت فلسطین در گذر تاریخ پرداخت.
آغاز کشمکش ها و اشغالگری یهودیان مهاجر
توکلی گفت: وقتی که سیاست غرب بر این قرار گرفت که یهودیان را به نقطه ای خارج از اروپا منتقل کند و در نهایت برای این نقطه سرزمین فلسطین انتخاب شد، نگهداشت سی ساله این سرزمین توسط انگلستان و عدم اجازه تشکیل هرگونه دولت فلسطینی در آنجا سبب شد کشمکش های جدی بین فلسطینیان مسلمان و یهودیانی که به آن بلاد مهاجرت می کردند، به وجود بیاید.
وی ادامه داد: قیام هایی همچون قیام بُراق، قیام عبدالقادر حسینی و قیام شیخ عزالدین قسام نمونه هایی از این قیام ها بود که مقاومت های جدی در برابر هجوم یهودیان به سرزمین فلسطین پیش از تشکیل رژیم جعلی صهیونیستی به شمار می رود.
عدم دستگیری و یاری دولت های عرب از فلسطینیان در زمان اشغال
عضو هیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی با تأکید بر کشتارهای متعدد مسلمانان فلسطین توسط انگلیسی ها اظهار کرد: انگلیسی ها از یهودیان و صهیونیست ها حمایت کردند و آن ها را تجهیز نمودند و در همین حال دولت های عربی همچون مصر و اردن که در آن دوران انگلوفیل بودند و همچنین سوریه و لبنان که در آن زمان تحت سیطره فرانسه قرار داشتند نیز کمکی به مسلمانان فلسطین نمی کردند. در آن دوران سایر دولت های عربی هم تحت سیطره انگلیس بوده و انتظاری از آن ها هم در جهت کمک رسانی به فلسطینیان نمی رفت.
وی افزود: اگر دولت های عربی می خواستند کمکی به مسلمانان فلسطین داشته باشند، در بهترین حالت تجهیزات از رده خارج و سلاح های زنگ زده و فرسوده ای که یا برد بلندی نداشت و یا قدرت شلیک آن ها پایین بود را به فلسطینیان می دادند. این در حالی بود که کشورهای غربی آخرین نسخه سلاح های خود را در اختیار یهودیان قرار می دادند.
این مورخ و تاریخ دان ضمن پرداختن به برخی از حرکت های ناسیونالیستی عربی در تقابل با رژیم صهیونیستی خاطرنشان کرد: جریان ناسیونالیسم عربی حرکت های مقاومت را به سمتی برد که با تشکیل جنبش فتح، به صورت سکولار و با حضور افرادی با نگاه های مختلف به تقابل و مبارزه با رژیم صهیونیستی پرداخت اما به دلیل بی در و پیکر بودنش علی رغم سختی ها، دشواری ها و شکنجه های مختلفی که متحمل شدند، به نتیجه مطلوب نرسید.
وی گفت: جریان چپ نیز با عنوان جبهه خلق برای آزادی مردم فلسطین و با رهبری افرادی همچون احمد جبرئیل، طلعت موسی و طلعت یعقوب ورود پیدا کرد و حتی برخی افراد همچون ابوالعباس با اتخاذ روش های جدی تر همچون هواپیماربایی پرداختند. این گونه اقدامات به طور عمده به صورت ایذایی و با اثرگذاری بسیار اندکی بود.
توکلی با بیان اینکه در سال ۱۹۴۸ یهودیان با حمله به سرزمین های فلسطینی به دنبال به دست آوردن مناطق بیشتری از این کشور بودند، یادآور شد: پس از آن جنگ حدوداً یکسال و خورده ای یهودیان توانستند سرزمین های بیشتری را به دست آورده و در نهایت سازمان ملل بلافاصله دولت صهیونیستی را به رسمیت شناخت. روسیه ظرف یک روز و آمریکایی ها هم به فاصله دو ساعت این دولت جعلی را به رسمیت شناختند.
وی تصریح کرد: قدرت های جهانی همواره به اسرائیل کمک می کردند و بعد از جنگ ۱۹۴۸ فقط کرانه باختری و غزه در دست مسلمانان باقی ماند. دوباره در سال ۱۹۵۶ انگلستان، فرانسه و اسرائیل به مصر و فلسطین حمله کرده و فشار سنگینی را به مصر به عنوان کشوری که به تازگی توانسته بود کانال سوئز را ملی نماید، وارد کردند.
عضو هیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی با تأکید بر پیشدستی رژیم صهیونیستی در ایجاد جنگ ۱۹۶۷ بیان داشت: اسرائیل در این پیشدستی مراکز هوایی ارتش های سوریه، اردن و مصر را بمباران نمود، سپس حمله را آغاز کرد و این بار کرانه باختری، غزه، بلندی های جولان و صحرای سینا را به تصرف خود در آورد.
وی گفت: تلاش های عرب ها در جنگ ۱۹۶۷ به جایی نرسید و شکست را پذیرفتند.
قرارداد ننگین کمپ دیوید
این مورخ و استاد دانشگاه در ادامه افزود: در سال ۱۹۷۳ به رهبری یاسر عرفات عرب ها سعی کردند به اسرائیل حمله کنند. اوایل آقایان انور سادات و حافظ اسد توانستند موفقیت هایی را کسب کرده و مناطق زیادی را به فلسطینیان بازگردانند. اما متأسفانه باز هم به دلیل کمک های سنگین آمریکایی ها به رژیم صهیونیستی این تلاش ها به نتیجه نرسید. اشکال اصلی عرب ها در مبارزات علیه اسرائیل این بود که جنگ های آن ها چند ساعته و نهایتاً چند روزه اتفاق می افتاد و مقاومت را تداوم نمی دادند. پس از جنگ ۱۹۷۳ بود که کشورهای عرب تسلیم در برابر اسرائیل را پذیرفته و قرارداد کمپ دیوید را امضا کردند و حکومت مصر می خواست از این طریق صحرای سینا را پس بگیرد. در نتیجه این قرارداد بود که اسرائیل از سوی مصر به رسمیت شناخته شد و متأسفانه صحرای سینا نیز به صورت کامل از دست عوامل خارجی آزاد نگشت.
پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، موجب از دست رفتن یکی از مهمترین پایگاه های رژیم صهیونیستی در منطقه بود
وی ضمن بیان اینکه پیروزی انقلاب اسلامی در ایران موجب از دست رفتن یکی از مهمترین پایگاه های رژیم صهیونیستی در منطقه بود، ادامه داد: در مقابل اقدامات خصمانه اسرائیل به طور متقابل فلسطینی ها که آواره و از فلسطین رانده شده بودند، به اردن و سپس به لبنان رفته و گاهی اوقات حمله هایی به مرزهای رژیم اشغالگر قدس می کردند که این حمله های کوچک تأثیری در باز پس گیری مناطق اشغالی نداشت.
توکلی اظهار کرد: دولت های عربی به فلسطینی ها پناه نمی دادند و با بهانه اینکه اردن به دلیل پناه دادن به فلسطینیان بمباران شد، دیگر کشورهای عربی از این کار امتناع می ورزیدند.
وی با برشمردن سقوط رژیم پهلوی در ایران به عنوان یکی از عوامل ایجاد خلأ قدرت برای صهیونیست ها خاطرنشان کرد: اما از آن طرف پذیرش صلح کمپ دیوید کمکی برای یک دست کردن منطقه از سوی رژیم صهیونیستی بود. پس از این صلح فلسطینیانی که به لبنان رفته بودند گرفتار شدند و لبنان نیز دچار جنگ داخلی شد. این جنگ بسیار سخت و خطرناک حدود ۱۵ سال ادامه پیدا کرد و هیچ راه حلی برای حل مسأله وجود نداشت. در نتیجه در سال ۱۹۸۲ اسرائیل با حمله به لبنان فلسطینیان از جنوب به عقب رانده و در حاشیه بندر بیروت ساکن کردند و فلسطینی ها با رهبری یاسر عرفات، احمد جبرئیل، ابوجهاد و امثال این افراد تسلیم شدند. بعد از آن هم جمعیت های مختلفی از آن ها به کشورهای مختلفی رفته و آواره گشتند.
عضو هیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی افزود: به طور خلاصه چند نفر طلبه متدین لبنانی در نجف اشرف شاگرد درس مرحوم شهید آیت الله مصطفی خمینی بودند؛ سید عباس موسوی، سید ابراهیم امین، شیخ عبدالکریم عبید و آقای سید علی اکبر محتشمی که بعداً سفیر ایران در سوریه شد به همراه سید حسن نصرالله که آن زمان طلبه جوانی بود و تازه عضو بسیج حزب الله لبنان محسوب می شد از جمله این طلاب بودند.
وی گفت: این روحانیون شروع به تبلیغ در شهرهای مختلف کردند مبنی بر اینکه نباید کشور اسلامی تحت سیطره صهیونیسم و اجانب باشد.
از جمله عوامل تثبیت قدرت اسرائیل در سرزمین های اشغالی
این مورخ و تاریخ دان حضور آمریکایی ها، فرانسوی ها و ایتالیایی ها در بیروت و به عنوان نیروهای حافظ صلح را از عوامل تثبیت قدرت اسرائیل در سرزمین های اشغالی برشمرد و تصریح کرد: در مقابل این حرکت عده ای از جوانان لبنانی گفتند که ما نمی گذاریم سیطره آمریکا در اینجا شکل بگیرد. وقتی که سیطره آمریکایی داشت سنگینی می کرد، این جوانان به این فکر افتادند که به جای جنگ تک مسلحانه و به اصطلاح کلاش با کلاش، ایده جدیدی مبنی انهدام مراکز اصلی دشمنان را اتخاذ کنند.
وی ادامه داد: اولین بار این حرکت های انهدامی در مورد پایگاه حزب بعث اتفاق افتاد. در مرحله بعد در شهر صور شهید احمد قصیر علیه مقر اسرائیل اقدام کرد و دوباره در بیروت علیه آمریکایی ها در اردوگاه مارینز اعمال شد. بعد از آن چنین اقداماتی علیه فرانسوی ها و ایتالیایی ها نیز صورت گرفت و این امر موجب فرار همه این قدرت ها از لبنان شد.
توکلی گفت: اتفاقی دیگری که افتاد توسط یکی از افراد حزب قومی سوری لبنان به نام حبیب شرتونی رقم خورد و ترور رئیس جمهوری سابق لبنان به عنوان رهبر حزب فالانژ بود. این امر موجب شد قوای لبنانی با کمک اسرائیل اردوگاه صبرا و شتیلا را در عرض یکی دو شبانه روز قتل عام و بیش از سه هزار نفر با سنین و جنسیت های مختلف را به شهادت رساندند. نتیجه این شد که جمعی از جوانان که در جاهای مختلفی آموزش های نظامی دیده بودند، به سمت تجهیز رفتند. کسانی همچون شهید عماد مغنیه، مرحوم سید عباس موسوی و شهید شیخ راهب حرب به دنبال این افتادند که عملیات مقاومت را سر و سامان دهند و با جنگ تدریجی و تجهیز تدریجی توانستند طی هجده سال اسرائیل را از لبنان بیرون کنند.
وی با تأکید بر اینکه فلسطینیان انقلاب خود را با عنوان «انقلاب سنگ» آغاز کردند، اظهار نمود: آن ها زمانی که مقاومت مسلمانان لبنان در برابر اسرائیل را دیدند در وهله اول به سمت انقلاب سنگ رفتند و وقتی مشاهده کردند نمی توانند اسلحه ای را با خود به داخل سرزمین های اشغالی ببرند، تجهیزاتی ندارند و حریف اسرائیلی ها نمی شوند با سنگ به جان رژیم صهیونیستی افتادند.
اعطای جایزه صلح نوبل به یک اشغالگر و آدمکش
عضو هیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی خاطرنشان کرد: به قدری جهان دچار فاجعه بوده و این فاجعه تلخ است که میناخیم بگین نخست وزیر آدمکش اسرائیل در سازمان ملل گفت ما قبول داریم آوارگان فلسطینی یک معضل هستند؛ اما معتقدیم این معضل باید حل شود و برای این کار باید آورگان کشته شوند. برای همین هم ما اردوگاه ها را بمباران می کنیم که هرچه زودتر این معضل را پاک نماییم. جالب تر اینجاست که جهان غرب به این فرد آدمکش حرفه ای و بدذات جایزه صلح نوبل را اعطا کرد.
وی فشار مقاومت لبنانی و الگوی عملیات استشهادی را عامل خروج اسرائیل از اراضی لبنان دانست و بیان داشت: نتیجه شد که دور جدید از عملیات انتفاضه و شور قیام در فلسطین به وجود بیاید. در انتفاضه دوم موسوم به الاقصی دیگر انقلاب سنگ به انفجار تبدیل شد. طی این انتفاضه به وقوع پیوستن انفجارات متعدد در مراکز نظامی اسرائیل و ناامنی شهرک های صهیونیست اتفاق افتاد. نتیجه این شد که اسرائیل از غزه عقب نشینی نمود.
این استاد دانشگاه افزود: نکته حائز توجه این است که جامعه فلسطین جامعه ای ترکیبی است. بخشی از آن که در منطقه غزه است مصری بوده و فلسطینیان کرانه باختری اردنی هستند. این اقشار دارای روحیات متفاوتی بوده و اهالی غزه دارای روحیه مبارزه، جهاد و شهادت طلبی هستند اما اهالی کرانه باختری روحیه نرمی دارند. فلسطینی های ساکن بلندی های جولان نیز عمدتاً دَروزی هستند و خیلی به دنبال رهایی سرزمینی نمی باشند.
نتیجه جنگ های اسرائیل؛ افزایش و تقویت مقاومت فلسطینیان
وی در ادامه یادآور شد: جامعه غزه که به اصطلاح از اشغال در آمد، در محاصره قرار گرفت. این منطقه حدود ۳۵۰ کیلومتر مربع وسعت داشته و تحت محاصره شدید زمینی، دریایی و هوایی اسرائیل با مردم آن شروع به جنگ کرد. در ابتدا که هیچ تجهیزات و سلاحی نداشتند با استفاده از تفنگ های پراکنده و اندک و همچنین با استفاده از لوله های برق و پرکردن آن ها از باروت و مواد منفجره اقدام به مقابله با حملات اسرائیلی ها می کردند. نتیجه جنگ های مختلفی که اسرائیل علیه مردم غزه به وجود آورد، افزایش و تقویت مقاومت فلسطینی ها بود. آنچه امروز ما می بینیم تجمیع همه ظلم هایی است که اسرائیلی ها بر مسلمانان روا داشته اند و تصور همه مظالمی می باشد که بر فلسطینی ها اعمال خواهد شد. نتیجه این شد که فلسطینی ها به این سمت بروند که خودشان اقدام به تولید تجهیزات نظامی نمایند.
توکلی گفت: با آموزش دیدن های مختلف فلسطینیان و تولید تجهیزات نظامی شاهد ظهور قدرت جدیدی در میان این مردم هستیم که توانسته است کانون مقاومت نیرومندی برای مقابله با رژیم صهیونیستی باشد. تا پیش از این کسی جرأت نمی کرد وارد سرزمین های اشغالی شود. حتی چند عکس از شهید عماد مغنیه در داخل این سرزمین ها منتشر شد، برای خیلی ها تعجب برانگیز بود.
وی ادامه داد: طیف وسیعی از تجهیزات فلسطینی ها از داخل ارتش اسرائیل خریداری شدند. این حرف را در کتاب «حقیقت سَمیر» از قول شهید سمیر قنطار هم بارها آورده ام. او می گوید "اسرائیل چنین نیست و خیلی ضعیف تر از این حرف هاست. همه آن اشخاص امنیتی وحشتناک ارتش اسرائیل که فکر می کنید نسبت به رژیم صهیونیستی بسیار معتقد و با وفا هستند، با پول خریده می شوند". پس تجهیز شدن فلسطینی ها به دست خودشان امر امکان پذیری بوده است. البته بخشی از این تجهیزات از سوی ایران و برخی از دولت های عربی از طریق دریا و رهاآب ها به دست مردم غزه رسید.
عضو هیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی گفت: ما برای اولین بار شاهد این جرأت از سوی فلسطینیان هستیم که بیایند مین گذاری کنند، سیم خاردار را پاره کنند و با لودر از روی آن رد شوند و حتی با گلایدر وارد سرزمین های اشغالی شده و اسرائیلی ها را مورد حمله قرار دهند. این جنگ چه ادامه پیدا کند و چه خاتمه یابد به ضرر اسرائیل است.
تنها راه نجات اسرائیل، قبول شکست و رهایی مسلمانان است
وی در پایان خاطرنشان کرد: اسرائیل با ماجرایی که برایش پیش آمده است به شدت در تله افتاده، نمی تواند تن به مصالحه، تسلیم و شکست دهد و در نهایت تنها راهی که برای نجات خودش دارد هم همین مسیر قبول شکست و آتش بس است. این راه هم به نظر عقلانی ترین راهی است که پیش روی اسرائیل قرار دارد و می بایست هرچه زودتر مسلمانان را رها کند.
