به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، محمدرضا قاسمی، در آیین افتتاحیه دوره سواد هوش مصنوعی ویژه طلاب و دانشجویان استان تهران اظهار کرد: شاید امروز کمتر کسی هست که عنوان هوش مصنوعی یا شهر هوشمند، خانه هوشمند، پلیس هوشمند، قوه قضایی هوشمند را نشنیده باشد لذا هوش مصنوعی یک فناوری است.

وی ادامه داد: هوش مصنوعی جزء فناوری‌های تِک هست و کشور ما هم تقریباً نزدیک به بیست سال هست که در حوزه تربیت نسل آگاه به دانش هوش مصنوعی تلاش‌های بسیار زیادی انجام داده و ما امروز شاهد هستیم که در حوزه هوش مصنوعی محققین و دانشمندان خوبی در کشور فعالیت دارند.

قاسمی با بیان اینکه حفظ سرمایه انسانی در این حوزه همواره چالش ما بوده است، گفت: فناوری هوش مصنوعی دارای چند ویژگی است؛ ویژگی اول این است که این فناوری افقی است یعنی در همه علوم و صنایع کاربرد دارد.

وی افزود: از علوم ریاضی و مهندسی و کامپیوتر تا علوم تجربی تا علوم انسانی و... هر آنجایی که داده وجود دارد، هوش مصنوعی مجال حضور و بروز و ظهور در آن را دارد. لذااین فناوری جزء فناوری‌های راهبردی یا افقی است، راهبردی به این معنا که کشورها در آن سرمایه‌گذاری‌های بسیار زیادی انجام داده است.

دبیر ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه اذعان کرد: کشور عمارات وزارت هوش مصنوعی تاسیس می‌کند، سنگاپور و مالزی سرمایه گذاری‌های شتاب زده در این زمینه انجام می‌دهند.یعنی در ادبیات اقتصادی سرمایه‌گذاری‌ها توجیه‌پذیر نیست به این معنا که آینده را از آن هوش مصنوعی می‌بینند لذا امروز اقتصاد دارد در بستر هوش مصنوعی شکل می‌گیرد

وی عنوان کرد: ویژگی دوم آن است که فناوری اقتدار آفرین است یعنی اگر کشوری، ملتی به آن مجهز بشود دست برتر را خواهد داشت، ایلان ماسک می‌گوید: کشوری که در ۲۰۳۰ بتواند بالای هوش مصنوعی بایستد و جزء کشورهای برتر باشد ،بر بام دنیا ایستاده است.

دبیر ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه اضافه کرد: ویژگی جدی آن برای مخاطب حوزوی این است که این فناوری جزء فناوری‌های برافکن وجزء فناوری‌های تحولی است؛ خصوصیتی که فناوری تحولی دارد این است که اگر شما نتوانید تحول را مدیریت کنید، تحول شما را قطعاً مدیریت می‌کند.

هوش مصنوعی در همه سطوح خودش را نشان می‌دهد

قاسمی اذعان کرد: تفاوتی که این داده دارد در همه سطوح خودش را نشان می‌دهد به این معنا که این داده‌هایی که تا گذشته وجود داشتند خیلی داده‌های ساده‌ای بودند یعنی داده‌های ساختار یافته، پیچیده، پرحجم نبودند اما امروز هوش مصنوعی با داده‌های مواجه هست به ویژه با شبکه‌های امروزی که ما با آنها مواجه هستیم، داده‌های پرحجم طبقه‌بندی شده و انبوهِ دارای مزیت‌های فراوان.

وی افزود: در اتفاقات سال گذشته بیش از سی درصد از آنچه در فضای مجازی کشور رقم خورد را فیک‌نیوزها رقم زدند، پس اینگونه است که داده‌ها برای ما مهم می‌شوند اما مقوم دیگری دارد یعنی هوش مصنوعی غیر از داده نیازمند زیرساخت‌های پردازشی است که کشور ما در این زمینه فقیر است.

دبیر ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه تشریح کرد: البته به برکت نگاه مقام معظم رهبری ما در دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه امیرکبیر، پلی‌تکنیک سابق ابر رایانه سیمرغ را داریم اما هنوز آنگونه که باید رشد نکردیم منهای بخش دفاعی!

وی ادامه داد: مقوم سوم که بیشتر به زمینه این جلسه برمی‌گردد، مقومی از جنس زبان‌های برنامه‌نویسی، اِلِوم‌ها یا الگوریتم‌ها است؛آنچه که امروز ما به عنوان هوش مصنوعی می‌شناسیم یک تلاشی است توسط محققین رشته‌های مختلف برای اینکه یاد بگیرند یادگیری ماشین را! یعنی به ماشین یاد بدهند که انسان چگونه یاد می‌گیرد. بچه چطور یاد می‌گیرد،چطور حرف می‌زند.

وی ابراز کرد: این الگوی ادراک به آن میزانی که بشود به ماشین منتقل کرد به آن می‌گوییم منطق فهم! این منطق فهم وقتی به ماشین منتقل شد، می‌شود الگوریتم! الگوریتم انسان موحد با الگوریتم انسان غیرموحد حتماً فرق می‌کند. الگوریتم‌ها را محققین غربی امروز خودشان به اذعان مطالعاتی که انجام دادند می‌گویند دارای سوگیری‌های فراوان است و واریانس دارد. قاسمی تأکید کرد: آنجا که بیشتر محققین حوزه باید به فرصت‌ها و تهدیدها بیاندیشند عرصه الگوریتم‌ها است، حال ما با چه الگوریتمی می‌خواهیم پردازش کنیم؟

پردازش هوشمند مبتنی بر الگوریتم خودمان باشد

وی افزود: ما می‌خواهیم الگوریتم علوم انسانی اسلامی را پردازش کنیم.مگر مقام معظم رهبری سال‌ها نفرمودند: باید در زمینه علوم انسانی تحول رقم بخورد؛ اگر قرار است تحول رقم بخورد آیا با پردازش‌های هوشمند مبتنی بر الگوریتم‌های خودمان نمی‌توانیم این تحول را رقم بزنیم؟

قاسمی گفت:عرصه‌های فرصت پیش روی ما، با پردازش‌های هوشمند روی داده‌های علوم اسلامی بسیار فراوان است و متقابلاً عرصه‌های تهدید هم بسیار فراوان.من چند نمونه‌اش را عرض بکنم؛ غیر از این فیک نیوزها که گفتم بحث سند اخلاق هوش مصنوعی را احتمالاً شما شنیده باشید، یونسکو دو سال و نیم قبل آمد و یک سندی را با مشارکت نزدیک به صد و پنجاه کشور به عنوان سند اخلاق منتشر کرد!

وی خاطرنشان کرد: اینکه چرا آنها به فکر افتادند که برای ما اخلاق بنویسند خودش یک سوال است.؛یعنی اصلاً چرا باید برای این فناوری اخلاق بنویسند؟ این خودش دلیل کاملی هست بر این که این فناوری حتماً جهت‌دار است مثل اینترنت!

دبیر ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه گفت: امروز کسی ساده انگاری نکند، ما نگاه ابزار انگارانه را متاسفانه در فناوری هوش مصنوعی شاهد هستیم، در مقابل آن هم نگاه‌های سایبرنتیک و تهدید محور.؛معتقدیم نگاه متوازنی می‌توان داشت، هم باید از فرصتهایش استفاده کرد با عنوان یک نگاه ابزاری استفاده کرد و هم باید حتماً به تهدیدهایش توجه داشت و تهدیداتش را غفلت نکرد.

وی تشریح کرد: سند اخلاق هوش مصنوعی که منتشر شد وحوزه آن را به سرعت ترجمه کرد به برکت حمایت‌های حضرت ایت الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه ،تقریباً امروز آنچه که در کنش‌های کلان هوش مصنوعی در کشور رقم می‌خورد به برکت هدایت‌های حوزه و در جهت تحرکات موثر حوزه است.

کنشگری حوزه در عدم امضای سند اخلاقی هوش مصنوعی

قاسمی اظهار کرد: پس آنچه که سند اخلاق هوش مصنوعی بود به سرعت در حوزه ترجمه شد، نقد شد و به رئیس جمهور وقت نامه نوشته شد که دو کشور آن سند را امضا نکردند از جمله ایران و این نبود کنشگری مؤثر حوزه به این معنا که اگر ما این سند را امضا می‌کردیم یک سند ۲۰۳۰ دیگری تقریباً در عرصه فناوری هوش مصنوعی به کشور تحمیل می‌شد با غفلت!

وی افزود: آنچه که امروز ما با آن مواجه هستیم به عنوان فناوری هوش مصنوعی در کشور ما که در عرصه مطالعات و تحقیقات هوش مصنوعی رتبه چهاردهم تا شانزدهم دنیاست؛یعنی مقام معظم رهبری وقتی فرمودند بیست و شش آبان ۱۴۰۰ که ما باید جزء ده کشور برتر باشیم، فاصله‌ای با ده کشور برتر در این حوزه نداریم اما به اذعان محققین و کارشناسان در این حوزه ایشان مرادشان صرفاً مطالعات و تحقیقات نبوده حتماً عرصه‌های کاربردی سازی هم مدنظر ایشان است.

وی بیان کرد: اما کاربردی سازی با سه شاخصه داده خودمان، با الگوریتم خودمان و با زیرساخت پردازشی خودمان؛ راهی که شهید فخری‌زاده به ما نشان دادند و امروز آنچه که در صنعت دفاعی کشور و در بسیاری از صنایع دیگر شما شاهد هستیم از پردازش‌های هوشمند، از ریزپرنده‌ها، از موشک ابومهدی المهندس و خیلی از ظرفیت‌های دفاعی کشور که تجهیز شده با ابزار هوش مصنوعی که غیرقابل رهگیری هست، میسر نبود مگر با این نگاه خودباوری و توان‌افزایی برای ظرفیت‌های داخلی کشور.

نخستین ضلع فناوری هوش مصنوعی، گفتمان سازی است

دبیر ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه با بیان اینکه تلاش ما این است که بتوانیم در پنج ضلع ماموریت موثر داشته باشیم، گفت: اولین ضلع همین جنس از جلسات و دوره‌ها است یعنی گفتمان سازی هوش مصنوعی!ما غیر از عرصه گفتمانی،عرصه علمی را پیش رو داریم.

وی ادامه داد: بالاخره عرصه هوش مصنوعی برای ما همین که الآن روایت می‌شود فقه و اخلاق و فلسفه دامنه پرسش‌های فراوانی را برای ما فراهم کرده، ما تقریباً در هر کدام از این فروع فقهی و فلسفی و اخلاقی صد و پنجاه تا مسئله شاخص شناسایی کردیم که این متوقف بر شناخت صحیح پدیده هست.

این دانش لیسانس و فوق لیسانس و دکترا دارد و در دانشگاه، یک دانش ساده‌ای نیست من خواهش می‌کنم در روایت از این دانش ساده‌انگاری نکنید، حتماً یک دانش تخصصی است؛ این عرصه، عرصه‌ای است که غفلت در آن ثانیه‌اش تبدیل به سال‌ها حسرت و افسوس خواهد شد لذا حوزه نباید این عرصه را خالی بگذارد.

وی با بیان اینکه ما الآن بیش از بیست عنوان پروژه راهبردی در حوزه داریم که عموماً با اشراف مستقیم حضرت آیت الله اعرافی دارد دنبال می‌شود،ابراز کرد: اینجا آنجایی است که باید کشورها ی مسلمان، محور مقاومت، کشورهای دوست، همسایه تلاش بکنند برای توسعه ارتباطلات بین‌المللی که یکی از محورهای پنج گانه کار ما است و در نهایت محور فنی! ودر محور فنی هم کارهای بزرگی انجام شده است.

قاسمی در پایان خارنشان کرد: این دوره تقریباً تا الآن هشت بار برگزار شده در حوزه علمیه برای محققین، برای هیئت علمی‌های گروه معارف دانشگاه‌های قم، برای خبرنگاران حوزوی و سطوح مختلفی که در فضای تبیینی و گفتمانی دنبال هستیم.

انتهای پیام/