به گزارش خبرگزاری حوزه، در آخرین روزهای سال ۱۴۰۲ یاد می کنیم از عالمان و روحانیونی که در این سال جان به جان‌آفرین تسلیم نموده و جامعه از برکت حضور آنان بی بهره شده است و چه بسا کسی نتواند خلأ آنان را پر نماید؛ چراکه امام صادق علیه السلام فرمودند: «إذا ماتَ المؤمنُ الفَقیهُ ثُلِمَ فی الإسلامِ ثُلمَةٌ لا یَسُدُّها شیءٌ / هرگاه مؤمنِ فقیه بمیرد، رخنه ای در اسلام پدید آید که هیچ چیز آن را نبندد».
در این گزارش به معرفی مختصر این مرحومین خواهیم پرداخت.
* آیت‌الله امامی کاشانی
آیت الله محمد امامی کاشانی (۱۳۱۰-۱۴۰۲ش) امام جمعه موقت تهران و از روحانیان فعال در انقلاب اسلامی ایران بوده است.
ریاست دیوان عدالت اداری، نمایندگی مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی، تولیت مدرسه عالی شهید مطهری و عضویت در جامعه روحانیت مبارز، شورای نگهبان، هیئت بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام از مسئولیت‌های وی پس از انقلاب اسلامی ایران بود.
کتاب دو جلدی خطّ امان در تبیین ادله عقلی و فلسفی اثبات وجود و ظهور امام زمان(عج) و گفتگو با اندیشمندان گوناگون مسیحی و یهودی درباره مهدویت از آثار اوست.
ایشان در روز ۱۲ اسفند سال ۱۴۰۲ش در تهران درگذشت و در رواق دارالزهد حرم امام رضا (علیه السلام) به خاک سپرده شد.
* شهید آیت الله عباسعلی سلیمانی
آیت الله عباسعلی سلیمانی (۱۳۲۶-۱۴۰۲ش) نماینده مردم سیستان و بلوچستان در مجلس خبرگان رهبری، نماینده ولی‌فقیه در استان سیستان بلوچستان و امام جمعه شهر زاهدان طی سال‌های ۱۳۸۰-۱۳۹۷ش و همچنین نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه کاشان از مرداد ۱۳۹۹ تا فروردین ۱۴۰۱ش بوده است.
امامت جمعه بابلسر، نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌های دولتی استان‌های مازندران و گلستان، مسئول هیأت امنای دانشکده علوم قرآن زاهدان و مسئول نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌های آزاد اسلامی گیلان، مازندران و گلستان از دیگر مسئولیت‌های او بود.
شهید آیت الله عباسعلی سلیمانی در ۶ اردیبهشت سال ۱۴۰۲ش در پی سوء قصد در شهر بابلسر به شهادت رسید و پیکر وی در ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ش در قم، تشییع شد و پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله جوادی آملی در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.
* آیت الله نمازی
آیت الله عبدالنبی نمازی (۱۳۲۴-۱۴۰۲ش) از روحانیان فعال در انقلاب اسلامی ایران و از کارگزاران نظام جمهوری اسلامی. او از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۹ش نمایندگی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در کاشان و امامت جمعه این شهر را بر عهده داشت. دادستانی کل کشور، نمایندگی مجلس خبرگان رهبری و نمایندگی امام خمینی در سپاه پاسدارانِ برخی از استان‌های ایران، از دیگر مسئولیت‌های وی بوده است.
ایشان در سال‌های قبل از انقلاب اسلامی به فعالیتهای مبارزاتی علیه حکومت پهلوی مشغول بود و به همین دلیل از طرف حکومت پهلوی تحت نظر بود و او در جنگ عراق علیه ایران مجروح شد.
آیت الله نمازی دانش‌آموخته حوزه‌های علمیه نجف و قم بود و آثاری نیز تألیف کرده است که از جمله آنها تفسیر هدی بوده است.
ایشان در ۸ بهمن ۱۴۰۲ش در شهر مقدس قم دار فانی را وداع گفت و در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها به خاک سپرده شد.
* آیت الله سید رسول موسوی تهرانی
آیت الله سید رسول موسوی تهرانی (۱۳۱۵ش- ۱۴۰۲ش) از اساتید سطوح عالی در حوزه علمیه قم بوده و به تاریخ و میراث فقه و اصول تسلط بسیار داشت. در نوزده سالگی وارد حوزه علمیه تهران شد و تا کفایة الاصول را در آنجا خواند و در قم نیز نزد اساتیدی مانند میرزا هاشم آملی و سید محمدکاظم شریعتمداری آموخت.
استاد سید رسول موسوی تهرانی در ۶ اردیبهشت امسال آسمانی شد و در قبرستان باغ بهشت قم به خاک سپرده شد.
* آیت الله عبدالقائم شوشتری
آیت الله عبدالقائم شوشتری در ۱۹ آبان ۱۳۲۵ دیده به جهان گشود و از شاگردان علامه محمدحسین طباطبایی، آیت الله رضا بهاءالدینی و آیت الله محمدتقی بهجت بود و در اسفندماه امسال به دیار باقی شتافت.
* آیت الله محمد حسن فاضل گلپایگانی
آیت‌الله محمدحسن زالی معروف به فاضل گلپایگانی متولد سال ۱۳۲۷ در گلپایگان، نماینده مردم استان تهران در مجلس خبرگان رهبری بود.
وی حدود ۵۰ سال، سابقه تحصیل و تدریس سطوح عالی و خارج فقه و اصول، ادبیات عرب، فلسفه، کلام، حدیث و نهج البلاغه، عرفان، اخلاق و تفسیر در حوزه علمیه قم و دانشگاه‌های تهران، علوم پزشکی تهران و تربیت مدرس و توفیق درک محضر اساتیدی همچون آیات عظام سیدمحمدرضا گلپایگانی، شیخ مرتضی حائری، وحید خراسانی، حسن زاده آملی، جوادی آملی، انصاری شیرازی را داشت. از جمله آثار آن مرحوم ولایت فقیه از دیدگاه شیخ انصاری، فطرت عشق، رشحات المعارف، همزیستی مسالمت آمیز از دیدگاه حکمت متعالیه می‌باشد.
آن فقید سعید همچنین مسؤول نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی قم، مسؤول سازمان تبلیغات اسلامی گلپایگان، معاونت آموزش حوزه علمیه قم، استاد مصاحبه گر در گزینش اساتید معارف برای دانشگاه‌های سراسر کشور در معاونت اساتید نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری بوده است و در ۲۹ مهر امسال دار فانی را وداع گفت.
* آیت الله غلامرضا صلواتی
آیت الله غلامرضا صلواتی یکم فرودین ۱۳۰۷ هجری شمسی مطابق با ۲۹ رمضان ۱۳۴۶ هجری قمری به دنیا آمد.
این مرحوم در سال ۱۳۲۶ شمسی از اراک به قم مهاجرت کرد و پس از طی دروس سطح، به حلقه درس اساتید بزرگی همچون آیات عظام بروجردی، سید احمد خوانساری، محقق داماد، گلپایگانی و اراکی پیوست.
آیت‌الله غلامرضا صلواتی از اساتید قدیمی دروس خارج حوزه علمیه قم بعد از مدتی بیماری و بستری شدن در بیمارستان، جمعه ۳۱ شهریورماه دارفانی را وداع گفت.
* آیت الله حسن صانعی
آیت‌الله حسن صانعی متولد ۱۳۱۳ در نیک‌آباد اصفهان بود که در سال ۱۳۶۲ متعاقب حکم امام راحل به عنوان سرپرست بنیاد پانزده خرداد منصوب شد.
او همچنین با حکم رهبر انقلاب اسلامی به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز منصوب شده بود.
وی برادر بزرگتر مرحوم آیت‌الله یوسف صانعی بود و در ۳۰ تیرماه امسال آسمانی شد.
* آیت الله موسوی بجنوردی
آیت الله سیدمحمد موسوی بجنوردی فرزند آیت الله العظمی سید حسن بجنوردی بود و در سال ۱۳۲۶ هجری شمسی در نجف اشرف متولد شد و تحصیلات حوزوی خود را نیز در همان شهر نزد اساتیدی همچون حضرات آیات امام خمینی، خوئی، حکیم و پدرش گذراند.
عضویت در شورای عالی قضایی و هیأت عفو زندانیان از سوی امام خمینی؛ از جمله مسئولیت های آیت الله موسوی بجنوردی پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود.
وی همچنین یکی از اعضای شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز بود و در اسفندماه امسال به دیار باقی شتافت.
* آیت‌الله محمدحسین مرتضوی لنگرودی
آیت‌الله سید محمدحسین لنگرودی از علمای تهران و شاگردان امام خمینی(ره) و آیت‌الله العظمی بروجردی(ره) در روز شنبه، ۲۷ شهریور امسال دار فانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت.
وی فرزند ارشد مرحوم آیت‌الله حاج سیّد مرتضی لنگرودی بود و در سال ۱۳۰۷ در نجف اشرف متولد شد. تحصیلات حوزوی را در همان شهر تحت اشراف پدرش آغاز کرد و سپس در معیّت ایشان به حوزه علمیّه تهران هجرت کرد و از اساتید بزرگ و مطرح آن روز حوزه تهران مانند شیخ محمّدتقی آملی، شیخ ابوالحسن شعرانی و میرزا مهدی الهی قمشه‌ای بهره برد.
سپس وارد حوزه علمیّه قم شد و پس از عزیمت والدشان به قم، علاوه بر شرکت در دروس فقه و اصول آن مرحوم، از محضر اساتیدی چون آیت‌الله العظمی بروجردی، امام خمینی(ره)، شیخ عبدالنّبی اراکی و علاّمه طباطبایی کسب فیض کرد.
* حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا آشتیانی
حجهت الاسلام والمسلمین آشتیانی در سال ۱۳۱۹ هجری شمسی در آشتیان به دنیا آمده بود و از فعالیتهای مهم ایشان، شرکت در تدوین تفسیر نمونه بوده است که در سال ۱۳۶۷ به پایان رسید و در ۲۷ جلد در اختیار همگان قرار گرفت.
از فعالتیهای مهم دیگر ایشان، شرکت در تدوین تفسیر موضوعی قرآن به نام «پیام قرآن» و نیز شرکت در نگارش تفسیر نهج البلاغه است که هر دو اثر منتشر شده و در اختیار عموم مردم قرار گرفته است.
حجت الاسلام والمسلمین آشتیانی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود که در دوره‌های هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی، به نمایندگی از مردم قم حضور داشت و سرانجام در روز جمعه، ۲ تیرماه امسال پس از تحمل یک دوره بیماری، دار فانی را وداع گفت و در سن ۸۳ سالگی به لقاء الله پیوست.
* آیت‌الله عفیف نابلسی
آیت الله عَفیف نابلُسی (۱۹۴۱-۲۰۲۳م) روحانی شیعه اهل لبنان و رئیس هیئت علمای جَبَل‌عامِل، از چهره‌های شناخته‌شده و حامی مقاومت علیه صهیونیست‌ها بود.
وی دروس حوزوی را در حوزه علمیه نجف نزد سید محمدباقر صدر و سید ابوالقاسم خویی گذراند و از ملازمین امام موسی صدر در لبنان بود.
او از مؤسسان هیئت علمای جبل عامل بود و تا پیش از درگذشتش، ریاست این هیئت را بر عهده داشت. نابلسی همچنین امام جمعه شهر شیعه‌نشین صیدا بود.
علامه شیخ عفیف النابلسی در سن ۸۲ سالگی و بعد از پشت سر گذاشتن یک دوره بیماری طولانی در ۲۳ تیر امسال درگذشت.
* آیت‌الله محسن‌علی نجفی
آیت الله محسن علی نجفی (۱۹۴۳-۲۰۲۴ میلادی)، عالم برجسته دینی، مفسر، مؤلف و مترجم برجسته ای است که چندین مدارس دینی را تأسیس کرد. وی همچنین بنیانگذار سیستم آموزشی اسوه و دانشکده های خصوصی متعددی نیز بود و خدمات فراوانی برای شیعیان پاکستان انجام داده است. حوزه علمیه جامعه الکوثر، شبکه تلویزیونی هادی از خدمات ارزنده وی می باشد و در دی ماه امسال آسمانی شد.
* آیت الله حاج سید کاظم ارفع
آیت الله سید کاظم ارفع از علما و اساتید اخلاق تهران بعد از تحمل یک دوره بیماری در سن ۷۹ سالگی دعوت حق را لبیک گفت و به دیار باقی شتافت.
وی فرزند سید ناصرالدین ارفع سال ۱۳۲۳ در تهران به دنیا آمد. دوران تحصیلی دبیرستان را ناتمام رها کرد و به تشویق پدر و شوق خود، روی به آموزش حوزوی آورد و در حوزه علمیه‌ای در خیابان ری تهران به درس و بحث طلبگی اشتغال یافت که برجسته‌ترین استاد آن مرحوم، آیت الله مجتهدی بود.
سال ۱۳۴۲ به حوزه علمیه قم مهاجرت کرد و از محضر بزرگانی چون حضرات آیات فاضل لنکرانی، سلطانی طباطبایی، نوری همدانی و شهید مفتح کسب فیض کرد.
آیت‌الله ارفع در دوران نوجوانی بعد از فوت پدرش از قم به تهران بازگشت و این بار نزد آیت‌الله حاج میزرا علی آقا فلسفی در مسجد لرزاده و آیت‌الله میرزا باقر آشتیانی در مدرسه مروی به آموختن علوم و معارف اسلامی پرداخت.
وی در عین حال، قبل و بعد از انقلاب اسلامی به وعظ و تبلیغ متعهدانه انقلابی روی آورد و به جای ورود به عرصه مدیریت، به تألیف و ترجمه مشغول شد که حاصل آن بیش از پنجاه کتاب بود و موضوع عمده آنها، علوم و معارف اسلامی و نشر و ترویج فرهنگ اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) است.
آن مرحوم به ترجمه قرآن کریم و نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه توفیق یافت و در مهرماه امسال به لقاءالله پیوست.
* آیت الله علی ارومیان
آیت الله علی ارومیان از شاگران آیت‌الله میرزا مسلم ملکوتی در قم بود و در نجف اشرف نیز نزد آیات عظام سیدمحمود شاهرودی، سیدابوالقاسم خویی، سیدمحسن حکیم، سیدعبدالله شیرازی و امام خمینی (ره) بهره برده بود.
کتابخانه هفت هزار جلدی آیت‌الله ارومیان طی سال ۱۴۰۰ به بارگاه امامزاده سیدمحمد (ع) مراغه اهدا شد و از این عالم بزرگوار، همچنین آثاری چون چهارجلدی «تنقیح‌الاصول» آیت‌الله خویی، «کتاب‌الصوم»، «قطره‌ای از دریا»، «راه رستگاری» و «فلسفه روزه در اسلام» به یادگار مانده است.
آیت‌الله ارومیان، پدر سه شهید و یک جانباز در بهمن ماه امسال در سن ۹۲ سالگی به علت ایست قلبی به دیار باقی شتافت.
* آیت الله احمد امین شیرازی
آیت‌الله احمد امین شیرازی از اساتید ادبیات عرب حوزه علمیه قم پس از عمری مجاهدت علمی و تبلیغی دارفانی را وداع گفت.
آن مرحوم علاوه بر تدریس در حوزه علمیه قم و تربیت شاگردان، صاحب آثاری به زبان‌های فارسی و عربی در موضوعات علمِ صرف، نحو، بیان و بدیع بود و در بهمن ماه امسال به دیار باقی شتافت.
* آیت الله حاج سیدعلی موحد ابطحی
آیت الله سید علی موحد ابطحی اصفهانی متولد ۱۳۱۹ شمسی از علما و فقهای معاصر اصفهان بود. وی برادر سیّد محمّدباقر موحد ابطحی و سید محمدعلی موحد ابطحی و مولف آثار ارزنده‌ای مانند آیه التطهیر فی احادیث الفریقین و الشیعه فی احادیث الفریقین بوده است و در آذرماه امسال جان به جان آفرین تسلیم کرد.
* آیت الله حاج نورالله شاه آبادی
آیت الله حاج شیخ نورالله شاه آبادی در فروردین سال ۱۳۰۹هجری شمسی در شهر قم متولد شد و از اساتید اخلاق حوزه علمیه بوده، پس از عمری خدمت و تألیف و تربیت شاگردان در سن ۹۳ سالگی، سحرگاه ۲۹ ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ (فروردین ماه امسال) دار فانی را وداع گفت.
* آیت الله شیخ محمدتقی مجلسی
حاج شیخ محمّدتقی مجلسی عالم جلیل و فقیه محقق، از نوادگان دختری علّامه ملّامحمّدباقر مجلسی است که در سال ۱۳۰۸ شمسی در اصفهان متولّد شد.
این عالم پس از طی دروس مقدماتی و سطح در نزد اساتیدی چون شیخ محمدرضا جرقویه‌ای و شیخ محمدحسین مشکینی به قم رفته و نزد حضرات آیات سیّدحسین طباطبائی بروجردی، سیّدمحمّدتقی خوانساری و سیّدمحمّد حجت کوه‌کمره‌ای به کسب فیض پرداخت.
سپس به نجف اشرف عزیمت نموده و از درس حضرات آیات سیّدعبدالهادی شیرازی، سیّدعلی علّامه فانی، آقا میرزاهاشم آملی، سیّدمحسن حکیم، سیّدحسین حمامی، حاج شیخ حسین حلی و حاج سیّدابوالقاسم خوئی بهره برد و پس از اخذ اجازات اجتهاد و روایت از اساتید خود به ایران مراجعت کرد.
«الدّرة البهیّه فی مسائل التّحیّه»، «محاضرات الاصول»، «رسالة فی مسائل الرضاع»، «رسالة فی تجنیس المتنجّس»، «رسالة فی فروع العلم الاجمالی»، «رسالة فی انفعال ماء القلیل» و «المختار من مبانی الاصول، «آداب الجمعه» از جمله آثار نگاشته‌شده توسط این عالم گرانقدر است و خردادماه امسال به لقاءالله پیوست.
* آیت‌الله حاج شیخ یدالله رحیمیان
آیت الله حاج شیخ یدالله رحیمیان دستجردی سال ۱۳۰۰ شمسی در محله «دستگرد خیار» اصفهان متولد شد.
وی نزد عالمان بزرگی چون آیت‌الله سید محمد حسین شریعت درچه‌ای، آیت‌الله شیخ محمد حسن عالم نجف‌آبادی، آیت‌الله میرزا علی آقا شیرازی، آیت الله ملاحسینعلی صدِّیقَین، آیت‌الله عبدالحسین طیب صاحب تفسیر اطیب‌البیان و آیت‌الله سید حسین خادمی تلمذ کرده و علاوه بر بهره علمی از محضر این بزرگان، از خصوصیات معنوی و انفاس قدسی هر یک از اساتید بهره‌های فراوانی به دست می‌آورد.
سپس راهی حوزه علمیه قم شد و در درس آیت‌الله‌العظمی بروجردی، علامه طباطبایی و حضرت امام خمینی (ره) حاضر می‌شود. در همین دوران است که به دستور آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) کتاب “منتقی‌الجمان فی احادیث الصحیح والحسان” تألیف صاحب معالم را برای اولین بار تصحیح و تحقیق می‌کند. پس از مراجعت به اصفهان ضمن وعظ و خطابه به تدریس سطوح عالی حوزه علمیه می‌پردازد و در مردادماه امسال آسمانی شد.
* حجت الاسلام والمسلمین علی مؤیدی
حجت الاسلام مؤیدی متولد سال ۱۳۳۰ در شهر بابل و از خانواده مذهبی و اصیل بوده است و پس از تحصیلات دانشگاهی، وارد حوزه علمیه قم شد و از محضر اساتیدی چون: آیت الله شبیری زنجانی،خرازی و... بهره وافر برد.
ارتباط ایشان با بزرگانی مانند آیت الله بهجت و کسب فیض از بزرگانی مانند مرحوم استاد علی صفایی حائری منجر به سیر معنوی و خود شناسی و مطالعات عمیق و تحقیق و پژوهش در کتب اخلاقی و عرفانی گردید.
پس از چند سال درس و بحث در حوزه قم، به درخواست آیت الله روحانی نماینده ولی فقیه در استان مازندران جهت مدیریت حوزه علمیه خاتم الانبیا (صدر) به بابل آمده و علاوه بر اداره این حوزه،اقدام به راه اندازی موسسه پژوهشی فرهنگی اشراق نمودند و در مسجد کاظمبیک به عنوان امام جماعت، مشغول به فعالیت های فرهنگی تربیتی در مرکز معنوی شدند و در این میان صد ها نوجوان و جوان مستعد تحت تعلیم های اخلاقی و معنوی این استاد و عالم فرهیخته و بصیر قرار گرفتند و در طول حدود سه دهه این حرکت همچنان ادامه دارد و تاسیس مدرسه و مجتمع آموزشی تربیتی اشراق درسال ۱۳۸۹ (از مهد تا دبیرستان.دخترانه و پسرانه) به این حرکت انسان ساز خود تاثیر و عمق بیشتری بخشید.
موسسه پژوهشی فرهنگی اشراق بابل ، چند سال پیش اقدام به ساخت فیلم سیاحت غرب کرد که در کشور با استقبال گسترده ای نیز مواجه شد و این فیلم، برگرفته از کتاب آقای نجفی قوچانی است که توسط موسسه پژوهشی فرهنگی اشراق به صورت تاثیر گذار و زیبا تهیه شده است و روایت داستان سرگذشت انسان پس از مرگ و در عالم برزخ و فشار قبرهایی که متوجه او می شود را نشان می دهد...
این عالم خدوم، شهریور امسال آسمانی شد.
* حجت الاسلام والمسلمین سید ناصر خداداد حسینی
حجت الاسلام والمسلمین حاج سید ناصر خداداد حسینی از برجستگان ائمه جماعت حرم مطهر رضوی عمری را درسنگر های جهاد و خدمت در راه انقلاب اسلامی گذراند.
همراهی امام خمینی (ره) در برپایی انقلاب ، همراهی با مقام معظم رهبری قبل و پس از رحلت امام خمینی (ره)، استاد حوزه علمیه قم ، امام جمعه فردوس ، مسئول دفتر آیت الله فاضل لنکرانی و آیت الله مکارم شیرازی در مشهد ، امام جماعت مسجد حجت خیابان امام رضا (ع) ، رییس خدام کشیک اول حرم مطهر امام رضا علیه السلام و متولی و امین مسجد امام خمینی معروف به نایب الامام خمینی بلوار شارستان رضوی از فعالیت های این روحانی مجاهد در زمان حیاتش بود.
پس از تحمل یک دوره بیماری در سن ۸۳ سالگی در اردیبهشت ماه امسال در مشهد دار فانی را وداع گفت.
۱۲:۵۴ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۷