به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین علی بنایی، رئیس مجتمع آموزشی طلوع مهر در یادداشتی به مناسبت آغاز سال جدید که مزین به نام «جهش تولید با مشارکت مردم» است، آورده است:
بسم الله الرحمن الرحیم
سال ۱۴۰۳ از سوی مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) سال «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری شد. آسیب‌شناسی مشکلات مردم، مسائل عمده و کلان کشور و ارائه راه‌حل، یکی از شاخصه‌های اجرایی رهبری معظم انقلاب شناخته می‌شود.
توجه به مشکلات مردم و ریشه‌یابی علل و عوامل پیدایش و دوام آنها و اثرات آن در زندگی اجتماعی و خصوصی مردم، بخش مهمی از صورت مسئله را روشن می‌کند و به عکس نادیده انگاشتن آنها و عبور سَرسَری از کنار انبوه مشکلات یا انتساب آنها به مدیریت‌های قبلی، مشکلی را از مشکلات نظام را حل نمی‌کند بلکه مطالبه‌گری و کنش‌گری بیشتر مردم را به همراه دارد.
اینکه رهبری مهم‌ترین چالش کشور را ناکارآمدی اقتصادی معرفی می‌کنند، امری جدید و نوپدیدی نیست. همۀ مردم در همه سطوح متناسب با شغل و جایگاه اجتماعی درکی از مشکلات جاری اقتصادی کشور دارند و همه به‌خوبی می‌دانند این مشکلات زاییده یک دولت نبوده و نیست و بلکه مسائل تلمبار شده امروز ناشی از سهل‌انگاری‌ها، عدم تشخیص اولویت‌ها و ناتوانی در به کارگیری نیروهای امین و توانمند اجرایی و ... است.
معمولاً همۀ دولت‌ها و روسای جمهور با هر سلیقه و تفکری، برای جلب اعتماد و کسب رأی توده‌های مردم، شعارهای جذّاب و دلنشین می‌دهند، ولی وقتی سکّان کار را در اختیار گرفتند درک آنها از مسائل اجتماعی و واقعیت‌های اجرایی دستخوش تحوّل و تغییر می‌شود و برای پوشش ناکارآمدی خود متوسل به فرافکنی و بی‌برنامگی و ناتوانی دولت‌های قبلی می‌شوند؛ در حالی‌که فرار از واقعیت و چشم‌پوشی از آنها نه تنها مشکلی را حل نخواهد کرد، بلکه ندیدن و عدم توجه به آنها، مشکلات و سختی‌های اجرایی را دوچندان می‌کند.
حضرت امیرالمومنین (ع) پس از بیعت مردم با ایشان و تصدّی امامت و حکمرانی بر جامعه مسلمین، در فرازهای متعدّد و بیانات مختلف که بخشی از آنها در نهج‌البلاغه منعکس شده است به مردم راجع به حوادث و پیشامدها و مشکلاتی که به‌ناچار باید با آن دست و پنجه نرم کنند، هشدارهای صریح می‌دهند و بانگ بیدارباش برمی‌آورد.
حضرت امیر(ع) در خطبه شانزدهم نهج‌البلاغه که در اوایل خلافت ایراد فرموده، به مردم هشدار می‌دهند که دوران سوءاستفاده‌های مالی و سهم‌خواهی‌های اشراف‌گرایانه به پایان رسیده و امروز روزگار شایسته‌سالاری است:
«الَا وَ إِنَّ بَلِیَّتَکُمْ قَدْ عَادَتْ کَهَیْئَتِهَا یَوْمَ بَعَثَ اللَّهُ نَبِیَّهُ» (صلی‌الله‌علیه‌وآله)
«الا» حرف تنبیه و هشدار و بیدار باش است؛ یعنی ای مردم بدانید که آنچه امروز به آن مبتلا شدید به همان شکلی بازگشته است که در آستانۀ بعثت پیامبر(ص) اتفاق افتاد و امام علیه‌السلام در فرازی دیگر از این خطبه برای نشان دادن بیشتر حقیقت آنچه مردم را بدان وعده داده است با سوگند جلاله به‌درستی تمام سخنان خود شهادت می‌دهد:
«وَاللهِ ما کَتَمْتُ وَ شْمَةً، وَ لا کَذَبْتُ کِذْبَةً»؛
به خدا سوگند من کوچک‌ترین نکته را از شما پنهان نکردم و دروغ نگفته‌ام و به آشکارترین شکل ممکن حقایق را در مقام والی و حکمران و خلیفۀ رسول‌الله برای مردم بیان کرده‌ام.
به‌راستی شفافیت و صراحت در مقام بیان مشکلات و حوادث، درس بزرگ و به یادماندنی را در باب مردم‌داری و حکومت به مسئولان می‌دهد که:
اولاً تمام حقایق را برای مردم بیان کنند و چیزی را از مردم پنهان نسازند(موضوعات نظامی و اسرار امنیتی بحث دیگری است)
و دوم آن‌که دروغ و کذب در کارشان نباشد و آنگاه عملکرد خود را مصداق بارز این سخن معرفی می‌کند: که به خدا سوگند من هیچ چیز حتی کوچک‌ترین نکته‌ها را نپوشانده‌ام؛ نه دروغ می‌گویم و نه در پرده ابهام سخن می‌گویم.
امام (ع) این سخنان را حدود ربع قرن پس از وفات پیامبر (ص) و پنجاه سال پس از بعثت نبی مکرم اسلام (ص) ایراد می‌فرمایند و در این خطبه به‌درستی به جایگاه با اهمیت جهاد تبیین از سوی والی و حاکم اسلامی می‌پردازند و با اشاره به ضرورت حفظ و نگهداری مردم در صحنۀ حکومت و آگاه‌سازی آنان از مخاطرات و حوادث پیش‌رو، بر این حقیقت مهم تأکید می‌کند که اگر امید و اعتماد مردم از حکومت کاهش یا از دست برود، بازسازی اعتماد اجتماعی و بازآفرینی حس اعتماد مردم ولو به حکومت امیرالمومنین علی ابن ابیطالب (ع) بسیار سخت خواهد شد:
«وَلَقَلَّما اَدْبَرَ شَیْء فَاَقْبَل»
تجربه روزگار و سیاست‌دانی نشان می‌دهد که بسیار کم پیش می‌آید که فرصت از کف رفته دوباره بازگردد. حفظ اعتماد و در صحنه ماندن مردم، فرصت بسیار بزرگ و مغتنمی است که اگر در اثر بی‌توجهی، آسوده‌طلبی و هر بار به یک جهتی چرخیدن از کف برود، امید به بهبود و بازسازی آن بسیار اندک است و این هم درس دیگری است که مقام معظم رهبری در پیام نوروزی سال جدید به آن توجه داشتند و با طرح مشکلات اقتصادی در کنار توانمندی‌ها، حقیقت ناکارآمدی اقتصادی را برای مردم تبیین کردند.
امام (ع) در فراز آخر این خطبۀ شگفت‌انگیز می‌فرماید: «و لا یَلُمْ لائمٌ إلاّ نَفْسَهُ»؛ وقتی دیدید اعتماد مردم کاهش یافته و فرصت‌ها در حال از کف رفتن است، به جای فرافکنی و مقصر فرضی تراشیدن و گناه ناتوانی و ناکارآمدی را به گردن دیگران انداختن، نیم نگاهی به رفتار وعملکرد خودتان داشته باشید، کاستی‌ها و کم‌کاری‌ها و ترک فعل‌ها را به یاد بیاورید و شهامت پذیرش خطا و از دست دادن فرصت‌های خانمان‌سوز را داشته باشید و با قوت و قدرت، اول خودتان و اطرافیان و اعوان و انصار را نقد کنید تا بتوانید با اعتماد به نفس و بدون باج دادن و سهم قرار دادن برای زیاده‌خواهان به اصلاح عیوب بپردازید و زنگارها را بزدایید و شفاف‌گونه با مردم سخن بگویید تا شاید بتوانید اعتماد از دست رفته را بازیابید.
و چه مقدار فاصله است بین آموزه‌های علوی و رفتار برخی مسئولان که پیش از توجه به عملکرد و اجراهای موفقیت‌آمیز به دنبال فرافکنی و تقصیرها را به گردن دیگری انداختن هستند و از همین نقطه تفاوت نگاه و عملکرد رهبری معظم انقلاب اسلامی مشخص می‌شود که ایشان در طرح شفاف مسائل و مشکلات نظام، حکیمانه به آسیب‌شناسی می‌پردازند و با شناسایی نقطۀ آسیب‌زا همگان را در پیام نوروزی به مشارکت می‌خوانند.
اعتماد و سپردن کارها به دست مردم ولو اینکه همراه با پرداخت هزینه باشد باز هم برسپردن کارها به سیستم دولت‌ها و خصولتی‌ها تقدم و رجحان دارد؛ چون مردم در فرایند کار و تصمیم‌گیری و سرمایه‌گذاری و تولید و فعال کردن اقتصاد به حسب طبع پیشتازند.
برای کارآمد ساختن بُنیۀ اقتصادی کشور کافی است مردم باور کنند که در سیاست‌گذاری‌ها و تعیین خط مشی‌های تولیدی و صادرات و واردات و تخصیص ارز و تسهیلات گمرکی، همه از فرصت برابر برخوردارند و همگان بدون رانت و سوءاستفاده و تعارض منافع می‌توانند فعالیت اقتصادی سالمی داشته باشند. مطمئناً اقتصاد ملی ایران با مشارکت همۀ مردم در همه سطوح شکوفا و موجب جهش تولید و افزایش مشارکت مردم خواهد شد. ان‌شاء‌الله
فروردین ۱۴۰۳
نظر شما