حجت الاسلام سیدمحسن میرزاده مسئول اداره زیرساختهای پژوهشی حوزه علمیه خراسان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، ضمن اشاره به جرای دومین مرحله طرح وضعیت سنجی و صیانت از نسخههای خطی و سنگی موجود در مدارس علمیه استان خراسان، اظهار داشت: دومین مرحله طرح وضعیت سنجی و صیانت از نسخههای خطی و سنگی موجود در مدارس علمیه استان خراسان به همت مدیریت پژوهش و همکاری و تعامل با سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با هدف شناسایی و وضعیت سنجی نسخ خطی و سنگی و انجام مقدمات لازم جهت صیانت از این میراث گرانبها و معرفی جنبههای مختلف اهمیت محتوایی این آثار برای پژوهشگران نسخ خطی انجام شد.
وی ادامه داد: نظر به اهمیت صیانت از میراث دانشی علما و اهمیت محتوایی این آثار برای پژوهشگران و با توجه به وجود نسخههای خطی و سنگی قابل توجه در مدارس علمیه و از طرفی شرایط و فضای نگهداری غیر استاندارد این آثار، پیرو تفاهمنامه معاونت علمی حوزه علمیه خراسان با سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی تصمیم گرفته شد تا با بهرهمندی از کارشناسان مجرب مرکز نسخ خطی آستان قدس، نسخ خطی و چاپ سنگی موجود در مدارس علمیه شناسایی شود تا جهت مرمت، حفظ و نگهداری در محیط مطلوب و ایمن اقدامات لازم صورت پذیرد.
مسئول اداره زیرساختهای پژوهشی حوزه علمیه خراسان، با بیان این که به منظور اجرای این طرح، مدارس علمیه به صورت جداگانه و حضوری توسط کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت، ابراز کرد: در همین راستا تاکنون تعداد ۲۸۲ نسخه خطی و ۱۴۹۴ نسخه چاپ سنگی شناسایی و به صورت امانی به مرکز نسخ خطی آستان قدس منتقل شد.
حجت الاسلام میرزاده ادامه داد: این نسخ ارزشمند از مدارس علمیه هراتی تربت حیدریه شامل ۵۳ نسخه خطی و ۷ نسخه سنگی، مدرسه فاطمه الزهرا(س) مشهد شامل ۳ نسخه خطی و ۱۶ نسخه سنگی، مدرسه فخریه سبزوار شامل ۱۳۳ نسخه خطی و ۴۶۰ نسخه سنگی، مدرسه علمیه اهل بیت سبزوار شامل ۸۲ نسخه خطی و ۹۸۳ نسخه سنگی، مدرسه جعفریه زهان شامل ۱۱ نسخه خطی و مدرسه سلیمانیه مشهد شامل ۲۳۱ نسخه سنگی دریافت شده است.
وی با بیان اینکه تا قبل از سال ۱۳۴۲ در اولین مرحله از این طرح تعداد ۱۳۴۱ نسخه خطی و ۱۴۳۷ نسخه چاپ سنگی به صورت امانی از مدارس علمیه دریافت گردیده است، عنوان کرد: در مدرسه عباسقلی خان شامل ۱۰۷ نسخه خطی و ۴ نسخه سنگی، مدرسه سلیمانیه مشهد شامل ۱۶۹ نسخه خطی، مدرسه علمیه امام صادق (ع) طبس شامل ۷۳ نسخه خطی و یک نسخه سنگی، مدرسه علمیه گلشن نیشابور شامل ۵۹ نسخه خطی و ۱ نسخه سنگی، مدرسه علمیه کاشمر شامل ۸۵ نسخه خطی و ۳ نسخه سنگی، مدرسه علمیه موسی بن جعفر(ع) شامل ۱۳ نسخه خطی و ۱۰ نسخه سنگی و مدرسه علمیه امام صادق (ع) چالوس نیز شامل ۸۳۵ نسخه خطی و ۱۴۱۸ نسخه سنگی میباشند.
مسئول اداره زیرساختهای پژوهشی حوزه علمیه خراسان ادامه داد: کلیه مراحل فرآیندهای آرشیو نسخ خطی شامل شناسایی و فهرست نویسی، ایجاد دفاتر جداگانه ثبت، تهیه تصویر دیجیتال و اقدامات اولیه مرمتی درباره نسخ امانی در مرکز نسخ خطی انجام میپذیرد.
حجت الاسلام میرزاده با بیان اینکه این طرح در مراحل بعدی در سایر مدارس استان خراسان نیز اجرا خواهد شد، خاطرنشان کرد: بر اساس گزارش سازمان کتابخانهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، این آستان مقدس از گذشته دور به عنوان مأمنی برای نگهداری میراث مکتوب مطرح بوده است.
وی با بیان اینکه وجود نسخ خطی از اواخر قرن یکم تا زمان حال بیانگر ارادت علاقمندان به حضرت علی بن موسی الرضا (ع) در قالب وقف فرهنگی بوده است، اظهار کرد: در کتابخانه مبارکه رضویه آثار با ارزشی از علما و دانشمندان جهان اسلام نگهداری میشود که در دورههای مختلف تاریخی اهدا شده و از جمله این منابع میتوان به آثار خواجه نصیر طوسی، علامه حلی، شهید اول و ثانی، ابن خاتون عاملی و شیخ بهایی اشاره نمود.
حجت الاسلام میرزاده تصریح کرد: امروزه مرکز نسخ خطی آستان قدس با دارا بودن بیش از ۹۰ هزار نسخه خطی در موضوعات مختلف ادبی، مذهبی، پزشکی و تاریخ در زمره بزرگترین مراکز میراثی در دنیا محسوب میشود.
انتهای پیام ۳۱۳/۴۹