به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از تهران، از سلسله نشست‌های تخصصی نهج‌البلاغه، نشستی با موضوع «نسخ خطی نهج‌البلاغه» با حضور حجت‌الاسلام ابوالفضل حافظیان بابلی، محقق، نسخه‌پژوه و فهرست‌نویس نسخه‌های خطی در غرفه نهج‌البلاغه نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم برگزار شد.
حجت‌الاسلام حافظیان بابلی درباره نهج‌البلاغه و تاثیر آن بر زندگی فردی و جمعی انسان‌ها گفت: نهج‌البلاغه یک کتاب اخلاقی، اعتقادی و سیاسی است. کتابی است که انسان را با معاد و آخرت آشنا می‌کند.
وی افزود: نهج‌البلاغه انسان را نسبت به وظایف دنیوی بصیرت می‌بخشد. این کتاب حکمرانی مطلوب و عالمانه را به کسانی که می‌خواهند حکومت و جامعه را به دست گیرند، تعلیم می‌دهد. صحیح نیست از این کتاب بخواهیم استفاده‌ای کنیم، که خودِ امیرالمومنین (ع) پرهیز می‌کرد.
حجت‌الاسلام حافظیان ادامه داد: از نهج‌البلاغه اخلاص می‌بارد. نهج‌البلاغه صندلی برای رسیدن پُست نیست. نهج‌البلاغه چشم بینایی به انسان می‌دهد، که فرد در مقام و مرتبه‌ای باشد، برای رضای خدا قدم می‌بردارد.
این نسخه‌پژوه درباره حفظ نهج‌البلاغه از بلایای طبیعی و غیرطبیعی توضیح داد: اگر همت، تلاش و غیرت غیورمردانی همچون آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی نبود، بسیاری از منابع نهج‌البلاغه در اثر آسیب‌ها و بلاهای طبیعی و غیر طبیعی و عمدی، حملات و هجمه‌های دشمنان، در اثر به آتش کشیدن کتابخانه‌ها، ورود سیلاب‌ها به کتابخانه‌ها و رطوبت دیدن نسخه‌ها، در اثر حمله حشرات و جانوران موذی از بین رفته بود.
وی ادامه داد: چند نفری بودند که همت کردند و جلوی نابودی میراث مکتوب را گرفتند. وقتی آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی در بازار رد می‌شد، دید پیرزنی در حال فروش نسخه خطی است. از او قیمت نسخه خطی را می‌پرسد، ولی آن زمان آن مبلغ را برای پرداخت به همراه ندارد. آقای مرعشی عبایش را از تن در می‌آورد و به امانت به پیرزن می‌دهد، تا مبلغ نسخه خطی را تهیه کند.
حجت‌الاسلام حافظیان بابلی با بیان اینکه کارهایی نظیر روزه استیجاری و نماز استیجاری برای این بوده، که نسخه‌های خطی تهیه و حفظ شود و به دست دشمنان نابود نشود، خاطرنشان کرد: آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی و فرزند ایشان محمود مرعشی نجفی به حفظ متون دینی همت خاصی داشتند. گرچه همه نسبت به همه علوم دیدگاه خاصی داشتند، ولی اهتمام داشتند تا متون دینی مثل کتب اربعه حدیثی، متون روایی و متون ادبی شیعه حفظ شود. اگرچه بعضی از کتابخانه‌ها توجه به آثار علمای شیعه نداشتند، ولی در کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی حفظ نسخه‌های خطی در صدر اهمیت قرار داشت.
این نسخه‌پژوه افزود: حتی سید محمود مرعشی نجفی بعد از وفات پدرشان ظرفیت کتابخانه را چند برابر کرد. الحمدالله این کتابخانه از حیث دارا بودن نسخه‌های خطی شیعی در جهان جزو دو سه کتابخانه اول محسوب می‌شود. ما این کتابخانه را افتخاری برای شیعه می‌دانیم. خوشبختانه نهج‌البلاغه از متونی است، که نسخه‌های کهن بسیاری از آن باقی مانده است. برخلاف کتاب‌های حدیثی و تفصیلی دیگر که نسخه‌های کهن از آن زیاد نیست، اما اکثر نسخه‌های نهج‌البلاغه کهن است. اتفاقاً این نسخه‌ها سالم است و آسیب کمتری دیده است.
وی در پاسخ به این سوال که منابع خطی در کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی به چه علومی اختصاص دارد؟ توضیح داد: منابع خطی از علوم مختلف در آنجا نگهداری می‌شود. شما به دنبال تاریخ باشید، نسخه‌های فراوانی را پیدا می‌کنید.
حجت‌الاسلام حافظیان بابلی با بیان اینکه نهج‌البلاغه یک کتاب اخلاقی، اعتقادی و سیاسی است، توضیح داد: نهج‌البلاغه کتابی است که انسان را با معاد و آخرت آشنا می‌کند. نهج‌البلاغه انسان را نسبت به وظایف دنیوی بصیرت می‌بخشد. این کتاب حکمرانی مطلوب و عالمانه را به کسانی که می‌خواهند حکومت و جامعه را به دست بگیرند، تعلیم می‌دهد. صحیح نیست از این کتاب بخواهیم استفاده‌ای کنیم، که خودِ امیرالمومنین (ع) از آن پرهیز می‌کرد. از نهج‌البلاغه اخلاص می‌بارد. نهج‌البلاغه صندلی برای رسیدن پُست نیست. نهج‌البلاغه چشم بینایی به انسان می‌دهد، که فرد در مقام و مرتبه‌ای باشد، برای رضای خدا قدم بر می دارد.
۳۱۳/۱۷
