به گزارش خبرگزاری حوزه از تبریز، بزرگ‌ترین طرح آبی مرزی شمال غرب کشور امروز در شهر مرزی خداآفرین با حضور روسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان افتتاح شد.
سد قیزقلعه سی بر روی رودخانه مرزی ارس و براساس شیوه نامه‌های دو کشور ایران و آذربایجان، به منظور بهره‌برداری مشترک از آب و انرژی این رودخانه احداث شده است.
نخستین تجربه ایران در اجرای طرح آبی مشترک مرزی، در ۵۳ سال پیش و با احداث سد ارس بر روی رودخانه ارس و به صورت مشترک با کشور جمهوری آذربایجان بود که به یکی از موفق‌ترین طرح‌های مشترک مرزی تبدیل شد.
بعد از آن ۲۰۰ کیلومتر جلوتر از سد ارس، سد خداآفرین و ۱۲ کیلومتر پایین‌تر از آن، سد قیزقلعه سی با هدف استفاده از حقابه جمهوری اسلامی ایران از رودخانه مرزی ارس و استفاده بهینه از آب و انرژی ارس احداث شد.
طراحی اولیه سد قیزقلعه سی در سال ۱۳۸۵ توسط کشور آذربایجان انجام شد، اما بازنگری، اصلاح و اجرای کامل سد توسط مهندسان ایرانی صورت گرفته که یک طرح بزرگ و پیچیده است و قدرت و توانمندی و دانش بالای ایران در سدسازی را نشان می‌دهد.
سد قیز قلعه سی، از نوع خاکی با هسته رسی است. طول تاج سد ۸۵۰ متر و ارتفاع آن ۳۷ متر است. همچنین ۲ واحد نیروگاهی ۴۰ مگاواتی با ظرفیت تولید ۲۷۰ گیگابایت ساعت انرژی قابل استحصال سالیانه در دو طرف سد طراحی شده است؛ همچنین حجم مخزن سد قیز قلعه سی ۶۲ میلیون مترمکعب است.
با اجرای این طرح حدود ۷۴ هزار هکتار اراضی دیم و ۱۵ هزار هکتار اراضی بهبود، زیر آب خواهد رفت و این طرح در مرحله اول اشتغالزایی ۴۰ هزار نفر و در مرحله دوم اشتغالزایی ۳۰ هزار نفر را به دنبال خواهد داشت.
میزان تولید انرژی در سد قیز قلعه سی ۲۷۰ گیگابایت در ساعت و تولید انرژی سد خداآفرین نیز ۵۵۰ گیگابایت ساعت است.
طول خط انتقال سد قیز قلعه سی ۱۴۴ کیلومتر است که ۵۲ کیلومتر آن در استان آذربایجان شرقی است و ۹۲ کیلومتر در اردبیل قرار دارد و از جمله سه طرح بزرگ خط انتقال در کشور به حساب می‌آید.
