حجت الاسلام شجاع شهابی نژاد امام جمعه کشکوئیه در آستانه آغاز ایام البیض و اعتکاف در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه از کرمان به سوالاتی پاسخ داد:

اعتکاف چه نقشی در تقویت دوستی و همدلی بین افراد جامعه دارد و چگونه می‌تواند روابط اجتماعی را بهبود بخشد؟

انسان فطرتاً خداجوست و با وجود فراز و فرودهایی که در زندگی اش وجود دارد اما همواره این نیاز را یک نیاز اساسی برای خودش میداند.

هرچند بعضی وقت‌ها در انتخاب مصداق آن دچار اشتباه میشود و به یک سری مسیرهای انحرافی و دروغین معنویت میرود اما دین مبین اسلام یکی از روش‌هایی که برای تقویت این بُعد ارتباطی انسان در نظر گرفته است؛ بحث اعتکاف هست، در فضیلت اعتکاف روایتی آمده است که "اعتکاف گناهان را متوقف می‌کند، اجرش هم مانند تمام نیکی‌هاست" اعتکاف اثراتی در باب روابط اجتماعی دارد، دو اصل مداومت و همراهی عمیق در بحث اعتکاف نهفته و نهادینه شده است.

یعنی شخص معتکف می‌شود در واقع بر یک عمل خوب مداومت و ملازمت می‌کند و این مداومت و ملازمت و استمرار که از عمق جان برمی‌خیزد، باعث می‌شود که او در مسیر تعالی به خوبی حرکت کند و در روابط اجتماعی هم دچار انحراف نشود، کسی که در یک عمل مستحبی شرکت می‌کند، این عمل مستحبی می‌تواند روح او را تقویت کند، نیازهای روحی او را برطرف کند، درون او را پالایش کند، در نتیجه در روابط اجتماعی کاهش تعلقات و وابستگی‌ها، سرکوب هوا و هوس‌ها، و تمنیات نفسانی را در پی خواهد داشت.

بعضی از مشکلات ما این هست که بعضا در اجتماع مشکل عزت نفس نداریم. اما کسی که معتکف میشود، عزت نفسش افزایش پیدا میکند و اوج می‌گیرد.کسی که عزت نفس دارد وقتی در جامعه وارد شود در واقع در برابر لطمات اجتماع در یک دژ محکمی قرار دارد که او را صیانت می‌کند.

شخصی که معتکف میشود، نماز میخواند، روزه می‌گیرد، برای خودش یک ظرفیت ایجاد می‌کند، این ظرفیت عظیم که میتواند برای آینده و حضور او در اجتماع خیلی مهم و منشا اثر باشد.

به نظر شما، چرا باید اعتکاف در جامعه ما بیشتر مورد توجه قرار گیرد و چه مزایایی برای فرد و جامعه به همراه دارد؟

اعتکاف همواره باعث رشد انسان می‌شود، انسان را رشد می‌دهد از این جهت، عقلانیت و تأمل را بالا می‌برد و باعث می‌شود که شخص در اجتماع یک نقش آفرینی بهتری داشته باشد، کسی که عقلش بیشتر باشد اجتماع، کارهای اجتماعی و روابط اجتماعیش هم بهتر خواهد شد. اعتکاف نوعی مناسک جمعی است لذا فقها فرمودند در مسجد جامع صورت بگیرد.

دلیل اینکه چرا گفتند مسجد جامع یعنی افراد در یک جا جمع شوند، پس نمی‌خواهند که افراد تک به تک باشند، در احکام اعتکاف آمده در مسجد جامع باشد، مسجدی باشد که مردم در آنجا به راز و نیاز می‌پردازند لذا میخواهند که افراد مختلف حضور داشته باشند تا جامعه ای شکل بگیرد؛ از این جهت فردی که معتکف میشود هم برای خودش اندوخته‌ای پیدا می‌کند و هم بنابر این مثال معروف که "هر سری یک عقلی دارد" می‌تواند تضارب آرایی شکل بگیرد و در اجتماع نقش آفرینی بسیار خوبی داشته باشد لذا توصیه و تاکید شده که آنهایی ک وقت دارند در این عمل مستحب کوتاه سه روزه ی و پر فضیلت شرکت کنند.

دقت کنید در ماه مبارک رمضان برای کسانی که در مسجد برای اقامه نماز حضور پیدا می‌کنند چه معنویت وافری ایجاد می‌شود، همین آمد و شد در اجتماع و مسجد خودش معنویت می‌اورد، همچنین فریضه امر به معروف و نهی از منکر که امروز متاسفانه ضعیف شده با اعتکاف و حضور در مسجد تقویت میشود.

چگونه اعتکاف می‌تواند به آرامش روحی و کاهش استرس در زندگی روزمره کمک کند؟

زندگی امروز و پیشرفت تکنولوژی خوبی‌هایی در پی داشته و انسان را در برابر خواسته‌هایی که دارد زودتر به سر منزل مقصود می‌رساند، مثلا در زمان های قدیم برا یک تلفن کردن ساده چه زمانی از شخص گرفته میشد اما امروز با پیشرفت تکنولوژی و آمدن یک دستگاهی به نام موبایل شخص از هر مکانی و در هرزمان و وضعیتی میتواند از این مزیت استفاده کند و آن دشواری‌های قبل را ندارد، کسی که معتکف میشود از استرس‌هایی که اکثرا ناشی از پیشرفت تکنولوژی است و عموماً درگیرش هستیم فاصله میگیرد، استرهایی مثل دغدغه معیشت، کار فاصله بگیرد. این استرس ها با یک خلوت سه روزه میتواند شخص را ریکاوری و ریستارت کند و شارژ شود، استرسش از بین برود و یا کاهش پیدا کند.

علما توصیه کرده اند که در ماه سه روز روزه بگیرید، تحقیقات نشان داده است وقتی یه شخصی روزه می‌گیرد، روح و جسم او پالایش میشود، به لحاظ جسمی برای انسان صحت و سلامتی در پی دارد، مقدمه بسیاری از این امراضی که ما پیدا می‌کنیم و برای ما مشکل ساز میشود، استرس است، کسی که استرس دارد معده او دچار مشکل می‌شود، قند خون می‌گیرد،فشار خون می‌گیرد؛ اما این روزه گرفتن باعث می‌شود که شخص عزت نفس پیدا کند روحش از این ناملایمات، از این آلودگی‌های اجتماع پاک بشود، لذا علما توصیه می‌کنند اگر شما می‌خواهید استرست کم شود در ماه سه روز روزه بگیر. لذا در اعتکاف هم وقتی عده ای جمع میشوند، مجمع نورهاست، هر کسی آمده یک نوری پیدا کرده است. این نورها وقتی انعکاس پیدا می‌کند یک منبع نوری ایجاد می‌کند که انسان را از استرس‌های کاذب دور می‌سازد. شما می‌بینید انسان پس از اعتکاف چه حس و حال معنوی دارد و حداقل تا یکی دو ماه احساس سبکی می‌کند، احساس شادابی می‌کند، احساس نشاط و فرح معنوی دارد.

لذا وقتی شخصی در اعتکاف شرکت میکند این منبع نور به شخص تابش پیدا کرده و لذا هم اثرات معنوی دارد و هم اثرات مادی دارد که یکی از آنها کاهش استرس است.