متن کامل این گفت‌وگو در ذیل می‌آید:
(س)- به اجمال درباره سیر تحصیلی خود در حوزه بفرمایید؟
- بنده از 11 سالگی دروس حوزه را شروع کردم و از محیط علمی نجف‌اشرف بهره‌‌مند بودم تا اینکه در سن 18 سالگی وارد درس خارج شدم. شش سال در درس خارج استاد شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر شرکت کردم و در همان ایام به مدت دو سال در درس مرحوم آیت‌الله العظمی خویی و همچنین دو سال در درس داماد ایشان حضور یافتم و سپس به ایران هجرت کردم. در قم نیز به طور خاص در درس مرحوم آیت‌الله العظمی میرزا جواد تبریزی شرکت کردم.
(س)- چند سال در ایران حضور داشتید؟
- از یک سال پس از پیروزی انقلاب ایران به مدت 25 سال
(س)- الان در نجف چه مباحثی را تدریس می‌کنید؟
مکاسب، فلسفه و خارج فقه که در بحث فلسفه، نظریات جدید و پاسخ به شبهات مطرح می‌شود.
(س)- ظاهراً تمام مردم نجف را شیعیان تشکیل می‌دهند؟
- نه تنها نجف که در چند استان دیگر نیز همین‌طور است.
(س)- وضعیت نمازجمعه نجف را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
- بحمدالله جایگاه خوبی دارد بلکه در سراسر عراق و منطقه شیعیان خلیج، خطبه‌ها را به طور مستقیم از طریق رسانه‌ها پی‌گیری می‌کنند. از سوی دیگر امامت جمعه نجف، کار ارتباط و هماهنگی با مراجع و مقامات دینی نجف‌اشرف را نیز انجام می‌دهد.
(س)- چه مباحثی را در خطبه‌هایتان مطرح می‌فرمایید؟
- مبنایمان این است که بلندگوی نمازجمعه، آزاد و مستقل باشد. در خطبه اول علاوه بر بحث تقوا، محورهای جدیدی انتخاب کردیم که راه‌حل‌های اسلامی برای مشکلات بشر و بررسی و نقد تفکرات تجددطلبانه از جمله این محورهاست. در خطبه دوم هم به مناسبت های روز اشاره می‌شود.
(س)- مهمترین نقاط مثبت مردم عراق کدام است؟
ارتباط عجیب با اهل‌بیت (ع) از نقاط بسیار مثبت در عراق است به عنوان مثال در زیارت اربعین حسینی، شبیه معجزه بود و 15 میلیون نفر بدون مبالغه که حدود 80 درصد آنها پیاده بودند به کربلا آمدند و این در حالی بود که خدمات بین‌راهی مناسبی وجود نداشت.
دیگری ارتباط با علما و مراجع است که شیعیان پیرو مطالب ایشان می‌باشند و نقطه مثبت سوم حضور در صحنه سیاسی است. زیرا مردم دهها سال حقیقتاً زندانی بودند و الان خیلی علاقه‌مندندکه عراق را اداره کنند.
(س)- چگونه می‌توان این نشاط سیاسی و اجتماعی را تقویت کرد؟
علاوه بر وحدت و صداقت مسئولین مسئله حاکمیت مردم، ریشه تمام مطالب است. وقتی مردم بدانند خودشان حاکمند با اشتیاق در صحنه حاضر می‌شوند و این موضوع، نخستین مطلبی است که امام خمینی (ره) مطرح فرمود و ایشان این مطلب را حتی قبل از طرح جمهوری اسلامی بیان فرمودند و می‌دانید که منشأ این تفکر، سیره اهل‌بیت علیهم‌السلام است و اسلام ناب محمدی (ص) همین است لذا با توجه به موفق بودن تجربه ایران در خصوص حاکمیت مردم، بلافاصله پس از سرنگونی صدام تصمیم بر این شد که مردم عراق، خودشان درباره آینده سیاسی کشورشان تصمیم بگیرند و شاهد این بودیم که در انتخابات قبلی پارلمان، از بین 15 میلیون نفر واجد شرایط رای دادن، 12 میلیون نفر در انتخابات شرکت کردند.
(س)- دولت آقای نوری مالکی چه جایگاهی بین مردم دارد؟
به طور کلی دولت فعلی عراق نقاط مثبت زیادی دارد و باید آن را حمایت کرد.
(س)- نفوذ علمی و سیاسی مراجع شیعه عراق بر مردم این کشور چگونه است؟
- در آن حد است که هم‌اکنون می‌توانم بگویم نجف‌اشرف، جایگاه تصمیمات سیاسی و استراتژیک عراق و بررسی مسایل مهم کشور شده است. و لازمه موفقیت طرح‌های سیاسی گروه‌ها و مردم اعم از شیعه و اهل‌سنت، مراجعه آنها به نجف و تایید مراجع است و هر مقام مسئول یا شخصیت سیاسی که می‌خواهد جایگاه قوی‌تری داشته باشد اظهار ارتباط با مراجع می‌کند و این موضوع، یک امر معنی‌دار است. نه فقط این، حتی بحمدالله تعالی نجف اشرف به یک محور برای حل مشکلات عرب و کرد و شیعه و سنی تبدیل شده است.
(س)- علت محبوبیت ویژه آیت‌الله العظمی سیستانی چیست؟
چند عامل دارد. یکی اینکه خودش مدعی هیچ عنوانی نیست و اصلاً ادعا ندارد. دوم اینکه هیچ چیز اعم از وزیر، رییس و ... نمی‌خواهد و خب مردم دیدند که ایشان صادق است.از سوی دیگر طرح سیاسی ایشان هم موفق بود و به نوعی جایگاه پدر برای همه حتی اهل تسنن دارند و نکات دیگری نیز وجود دارد که با توجه به محدودیت وقت از بیان آن صرفنظر می‌کنم.
(س)- شرایط تحصیلی در حوزه علمیه نجف چگونه است؟
بعد از سرنگونی رژیم بعث، مدت سه سال آرامش در عراق وجود نداشت و مردم با مشکلات فراوانی روبه‌رو بودند اما بعد از آن امنیت نسبی در نجف ایجاد شد و جوان‌های عراقی به حوزه علمیه نجف روی آوردند و اساتید عراقی که در قم حضور داشتند، بازگشتند و طی این مدت تعداد طلاب حوزه علمیه نجف از کمتر از یک‌هزار نفر به چهار هزار نفر رسیده است و مدارس علمیه جدید و مراکز فرهنگی احداث شده است به طوری که به نظر من سرعت حرکت در سه سال اخیر به اندازه و حتی بیشتر از سی سال بوده است.
(س)- چند مدرسه علمیه در نجف فعال است؟
10 مدرسه بزرگ بود که ساختمان آن قدیمی شده و تقریباً قابل سکونت نیست اما الان بیش از 25 مدرسه علمیه فعال در نجف وجود دارد که از مقدمات تا دروس خارج در آن برگزار می‌شود.
(س)- آیا امید آن می‌رود که نشاط علمی و رونق درسی حوزه علمیه نجف همچون گذشته پرآوازه بشود؟
هم رونق درسی و هم رونق فعالیت‌های اجتماعی و تبلیغی مورد انتظار است به عنوان مثال امسال 2 هزار مبلغ در ایام تبلیغی به مناطق مورد نیاز در عراق اعزام شدند.
(س)- ارتباط بین حوزه‌های علمیه قم و نجف را چقدر مهم می‌دانید؟
خیلی مهم است چون مکتب ما یکی است و جامعه اسلامی از این دو حوزه انتظار دارد و شایسته است که ارتباطات بین حوزه‌های قم و نجف شدت بگیرد و باید تلاش کنیم که این ارتباطات به دور از مسایل سیاسی باشد زیرا اگر مباحث سیاسی را در ارتباطات علمی بین قم و نجف لحاظ کنیم منجر به برخی ناراحتی‌ها و مسایل دیگر می شود.
(س)- حضرتعالی 25 سال در ایران حضور داشته‌اید وضعیت حوزه علمیه ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به نظرم هم از نظر علمی و هم از نظر فعالیت‌های فرهنگی و نیز کارهای خارج از کشور خیلی خوب است البته مشکلاتی هم دارد و مهمترین آن عدم آشنایی طلاب ایرانی با مکالمه زبان به ویژه زبان اسلام یعنی عربی است. علی‌رغم اینکه آقایان در مطالب خود به این مهم تاکید کرده‌اند اما همچنان این مشکل برطرف نشده است و به نظر می‌رسد که رفع آن نیازمند زمان است به عنوان مثال در عربستان سعودی از همان آغاز مکالمه زبان را به طلاب خود آموزش می‌دهند و لذا در کشورهای مختلف حضور تبلیغی دارند الان متاسفانه به جای آن که تعداد محدودی از اساتید به زبان‌های بین‌المللی آشنا شوند، به جمع کثیری از طلاب غیرایرانی که به قم می‌آیند، زبان فارسی یاد داده می‌شود در حالی که زبان فارسی پس از بازگشت این افراد به کشورهایشان کاربرد ندارد.
(س)- باز گردیم به عراق، متاسفانه هر از چند گاهی شاهد عملیات انتحاری در اماکن مقدسه هستیم این کار‌ها با چه هدفی صورت می‌گیرد؟
عاملان عملیات انتحاری در اماکن مقدسه به فکر آزادی عراق از دست آمریکایی‌ها نیستند و هر چه انجام داده‌اند منجر به کشته‌شدن شیعیان و زوار حسینی شده است و اینها مربوط به وهابیون و برخی کشورهای عربی است. مثلاً فردی را تنها به دلیل آنکه اسمش علی است سر می‌بُرند.
(س)- برای مقابله با اینها چه باید کرد؟
تقویت فرهنگ وحدت و تقریب از جمله این کارهاست همچنین باید جلوی ورود این افراد به کشور را گرفت از سوی دیگر امنیت نیز باید استقرار یابد که این امور تا حدی در شرایط فعلی ایجاد شده است و بحمدالله علمای شیعه و اهل‌سنت در چند کنفرانس مشترک بر این نکته تاکید کردند، که چنین اقداماتی، حرام است.
آنها در حقیقت، جنگ طائفی را مطرح کردند و به خصوص حزب بعث به دنبال بهر‌برداری از آنها بوده است اما به لطف خدا مردم، پیروز شدند و تا حد زیادی جلوی این افراد گرفته شد.
(س)- آخرین سئوال بنده مربوط به اشغالگران است نظر شما درباره خروج دفعی یا تدریجی اشغالگران از عراق چیست؟
عراق زمینه خوبی برای آنها نیست و ما معتقدیم که در کوتاه مدت باید از عراق خارج شوند که الان هم همین‌طور شده است و خودشان مصمم به این کار شده‌اند.
(س)- از جنابعالی برای حضور در این مصاحبه تشکر می‌کنم.
- من هم از شما تشکر و برایتان آرزوی موفقیت می‌کنم.
گفت‌وگو: حسن صدرایی عارف
انتهای پیام
