به گزارش مرکز خبر حوزه، حجتالاسلام محمد سروش محلاتی، عضو هیات علمی گروه حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در نشست چیستی حریم خصوصی، در فقه و حقوق گفت: به نگاه فقهی ما تعریفی از حریم خصوصی نداریم، بلکه موضوعی به نام حریم خصوص داریم که بعضی از موضوعات در کتاب و سنت وارد شده که از آنها تعریف کرده و یا تعریف آن را به عرف واگذاری نموده است.
وی افزود: برای این که موضوع حریم خصوصی شناخته شود، تا احکام را استنباط کرد، باید موضوع حریم خصوصی را به ریز موضوعاتی که در کتاب و سنت آمده است، تجزیه کنیم تا پاسخ را ازآن بدست بیاوریم و یا این که مبانی را برای حریم خصوصی پیدا کنیم و به اقتضای آن مبنا، حریم خصوصی را بپذیریم.
این استاد حوزه با اشاره به مبنا و احکام حریم خصوصی در فقه امامیه خاطرنشان کرد: ما در فقه بر اساس مبنای لیبرالیسم نمیتوانیم بگوییم در حوزه عمومی حریم خصوصی وجود دارد و یا در حوزه خصوصی مجاز نیست.
وی ادامه داد: فقه این تقسیم را نمیپذیرد که بعضی از امور شخصی خارج از فقه و بعضی از امور عمومی داخل در فقه است؛ بنابراین در مسایل مانند سقط جنین، خودکشی و امثال آن شرع دخالت میکند و نمیتواند بیتفاوت باشد.
حجتالاسلام سروش محلاتی اضافه کرد: حق خلوت در مکان عمومی که لیبرالیسم برای آن عنوان حریم خصوصی قایل است، برای ما روشن نیست این چه حقی است که همه میتوانند ازآن فضا و مکان استفاده کنند؟
دکتر باقر انصاری، عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی نیز در این نشست در تعریف حریم خصوص گفت: در هیچ یک از قوانین کشورها تعریف جامعی از حریم خصوصی ارائه نشده است.
وی افزود: حریم خصوصی قلمرو و حوزهای از زندگی افراد است که نوعاً عرفاً و یا شخصاً راضی نیست دیگران به اطلاعات آن حوزه دسترسی پیدا کنند و این شاید جامعترین تعریف باشد که بتوان آن را ارائه کرد.
* حریم خصوصی در غرب از بین رفته است
عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی با بیان این که حریم خصوصی در غرب از بین رفته است، خاطرنشان کرد: حریم خصوصی مکانی، جسمانی، اطلاعاتی، ارتباطاتی و اقتصادی از جمله ادعاها و مسایل ارزشی لیبرالیسم است.
وی بیان داشت: مبارزه با تروریسم و آزادی بیان سیاسی و اجتماعی از عمدهترین چالش غرب در مواجه با حریم خصوصی است.
انصاری به قوانین خصوص در ایران اشاره کرد و یادآور شد: قانون اساسی، قانون مجازات اسلامی، انتشار دسترسی آزاد به اطلاعات، جرایم رایانهای، مجازات اشخاص در مورد استفاده غیر مجاز از سمعی و بصری، قانون مطبوعات، قانون گزینش، اهدای جنین به زوجین نابارور و ... از قوانین حریم خصوصی است.
وی با بیان این که قانون اساسی برخی از مقولههای حریم خصوصی را پوشش نمیدهد، افزود: قانون اساسی ما وارد بحث حریم خصوصی شده و یک قاعده کلی گفته که هر نوع تجسس که دولت صورت دهد، ممنوع است.
این استاد دانشگاه گفت: قانون مجازات اسلامی ورود افراد و دولت به منزل اشخاص را حریم خصوصی بیان کرده، اما درباره ورود اشخاص چیزی بیان نکرده است.
وی بیان کرد: درباره حریم خصوصی چالشهای فراوانی وجود دارد که اولین چالش آن در مفهوم خود حریم خصوصی است.
شایان ذکر است، نشست حریم خصوصی در فقه و حقوق، صبح امروز از سوی گروه حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سالن همایشهای پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم برگزار گردید.