حجت‌الاسلام محمدرضا جباري در بیست و سومین نشست عاشورا پژوهی با عنوان « رخدادهای شگفت پس از حادثه عاشورا» كه در ساختمان مركزي انجمن‌هاي علمي حوزه به همت مرکز مطالعات راهبردی خیمه برگزار شد، در به بررسي روايات فريقين (شيعه و اهل سنت) در رابطه با حوادثي كه مترتب به حادثه عاشورا است پرداخت و گفت: هر چند از گذشته تا كنون در منابع متعددي رخدادهاي شگفت مطرح شده است، اما كار تتبعي كامل و جامع در اين مورد به ويژه با توجه به منابع اهل سنت و نگاه شامل و عامل نسبت به منابع شيعه صورت نگرفته است.
وي با بيان اين كه برخي از محققين كه به اين موضوع پرداختند، دچار افراط و تفریط شدند، اظهارداشت: برخي ديگر نيز نسبت به اين حوادث كم لطفي كردند، زيرا ديدند در منابع اهل سنت و بعضا توسط مولفاني كه ميانه خوشي با شيعه نداشتند اين حوادث به نحو پررنگي منعكس شده است.
عضو هيئت علمي موسسه امام خميني(ره) به برخي از منابع روايي و تاريخي اهل تسنن از جمله تاريخ دمشق ابن ساكر و كتاب التبعات كبري ابن سعد اشاره كرد و افزود: در اين منابع به طور پررنگي به بيان رخدادهاي پس از حادثه عاشورا پرداخته شده است، به همين دليل برخي از محققين شيعه دچار سوءظن شدند كه چرا اين افراد حوادث را نقل كرده‌اند، لذا از اساس منكر رخداد اين حوادث شده اند.
حجت‌الاسلام جباری تصريح كرد: البته از جانب اهل سنت نيز نسبت به رخدادهاي پس از حادثه عاشورا و رواياتي كه در اين زمينه عنوان شده است، مواضعي در كذب اين رخدادها وجود دارد؛ به عنوان مثال ابن كثير كه از متعصبين ضد شيعه است در كناب البدايع و النهايه احاديثي كه در زمينه رخدادهاي شگفت پس از حادثه عاشورا وجود دارد را كذب معرفي مي‌كند.
این پژوهشگر حوزوی با رد اين نظريه كه اهل سنت با هدف انحرف اذهان از اصل حادثه عاشورا به حادثه‌هاي شگفت پرداخته‌اند، ابراز داشت: اولا كه اين روايات تنها در منابع اهل سنت نيامده و در بسياري از منابع معتبر شيعه نيز روايات مربوط به حادثه‌هاي شگفت نقل شده‌اند كه از آن جمله مي‌توان به كتاب كامل‌الزيارات جعفربن‌محمد‌بن قوليه قمي محدث بزرگ شيعي اشاره كرد كه حوادث شگفتي در اين كتاب آمده است.
عضو هيئت علمي موسسه امام خميني(ره) بيان داشت: همچنين مضامين اين روايات خلاف بداهات عقلي نيست يعني وقتي امور خارق‌العاده‌اي را مثل خسوف، كسوف، وزيدن بادهاي سرخ و سياه و... مطرح مي شود با عقل سازگار است و در تاريخ انبيا حوادث و معجزاتي بالاتر از اين رخ داده است.
اين نويسنده و محقق حوزوی تاكيد كرد: اگر رخدادهاي شگفت پس از حادثه عاشورا انكار شود، بايد معجزات انبيا نيز انكار گردد، پس نمي‌توان ادعا كرد به صرف شگفت بودن و خارق‌العاده بودن، اصل وقوع حادثه را منكر شويم و خلاق عقل بدانيم.
وي در ادامه اظهار داشت: حتي اگر بگوييم امثال ابن‌اساكر، براي فرافكني و دوركردن اذهان از اصل عاشورا به ذكر حوادث شگفت پرداخته‌اند همين موضوع باعث مي‌شود در ذهن مخاطب ايجاد سوال شود و اين امر خود به تقويت قيام عاشورا و استمرار پيام قيام اباعبدالله(ع) خواهد انجاميد.
حجت‌الاسلام جباري با اشاره به مراجعه بسياري از منابع شيعه و اهل سنت براي بررسي سند و روايات حوادث شگفت، گفت: مجموعه اين روايات را مي‌توان به سه گروه دسته بندي كرد، بخشي روايات در خصوص حوادث شگفت پس از عاشورا اجزاي تكويني عالم هستي هستند مانند خسوف و كسوف، بخشي مربوط به موجودات زنده غير انسان هستند مثل گريه حيوانات و نوحه سرايي جنيان و بخش ديگر روايات ناظر به انبيا و فرشتگان هستند.
این پژوهشگر ادامه داد: به اعتبار ديگر بخشي از حوادث مانند كسوف و خسوف براي توجه همه مردم زمين رخداده است، بخشي مانند پرخون شدن چاه در محدوده سكونت مخالفان اهل بيت(ع) اتفاق افتاده، بخشي از حوادث نيز مانند تشنگي مفرط و جنون نيز مختص به كساني است كه شاهد ماجراي روز عاشورا بوده‌اند.
عضو هيئت علمي موسسه امام خميني(ره) با اشاره به روايات گفت: در مجموع روايات در عظمت، تنوع و وسعت حوادث خارق‌العاده، امام حسين(ع) منحصر به فرد است و در طول تاريخ براي هيچ پيامبري اين حوادث به اين عظمت و وسعت و تنوع رخ نداده است.
وي افزود: البته رواياتي داريم كه نظير چنين حوادثي براي معصومين و اوصيا آنها رخ داده است، مثل گريه آسمان براي حضرت يحيي، جاري شدن خون از زير سنگ‌ها در شب قبل از شهادت هارون برادر حضرت موسي و... اما تمام اين حوادث به وسعت و تنوع حوادث پس از عاشورا نيست.
حجت‌الاسلام جباري در ادامه خسوف و كسوف، وزش‌هاي بادهاي سرخ و سياه، بارش خاك سرخ از آسمان، گريه عالم هستي از جمله پرندگان، خورشيد و ستارگان، بارش خون تازه از آسمان، سرخ رنگ شدن آفاق آسمان، خونين شدن آب چاه، جاري شدن خون از زيرسنگ‌ها، سرخي آسمان هنگام طلوع و غروب، گريه و عزاي پيامبران و جنيان، قهر حيوانات، تبدل اشيا به غارت رفته، عقوبت دنيوي براي قاتلان امام حسين(ع)، خواندن قرآن توسط سر مطهر سيدالشهدا(ع) بر سرنيزه، بوي خوش و شفا توسط تربت امام حسين(ع) و... از جمله حوادث شگفت پس از واقعه عاشورا و شهادت امام حسين (ع)برشمرد و به طور جداگانه به بيان روايات نقل شده از معصومين و اسناد معتبر شيعه در رابطه با اين حوادث پرداخت.
این محقق و پژوهشگر حوزوی در پايان تصريح كرد: رخداد تمام حوادث شگفت پس از حادثه عاشورا براي بيان عظمت حادثه كربلا است كه اميدواريم با تبيين اين رخدادها بتوانيم بخشي از عظمت قيام سيدالشهدا را به جهانيان منتقل كنيم.
شایان ذکر است، نشست‌های عاشوراپژوهی چهل منزل تا اربعین پنج‌شنبه‌ها در قم، بلوار جمهوری، كوچه شماره ۲، اولین فرعی سمت چپ، ساختمان انجمن‌های علمی حوزه برگزار می‌شود.
